Jolas kooperatiboak- kalean jolasteko

IZENA	IGAROBIDEA
ITURRIA	Ehun jolas eskolarako
HELBURUAK	Kideen arteko laguntza sustatzea, mugikortasuna lantzea, eroso sentitzea eta talde barnean kohesioa izatea.
ADINA	3 urte
PARTAIDE KOPURUA	15 pertsona inguru.
MATERIALA	Soka bat.
DESKRIBAPENA	Haurrek talde handi bat osatuko dute, horietatik bi haurren artean soka bat helduko dute altuera batean. Beste haur guztiak sokaren azpitik igaroko dira eta helburua taldekide guztiak soka azpitik pasatzea izango da. Horretarako, beraien artean lagundu beharko dira. Jolaskide guztiak igaro ondoren, soka altuera txikiagoan jarriko da, ekintza zailagoa bihurtuko delarik.
TALDE HAUSNARKETA	Jolasaren hasieran, haur guztiak gogotsu aritu ziren erraza egiten zitzaielako soka azpitik igarotzea. Jolasaren zailtasuna handitu ahala, haur batzuk etsiturik ikusi genituen eta azkenean funtsezko araua betetzeari utzi zioten. Izan ere, soka pasatzean lurra ukitzen zuten.

IZENA	ZUZENDARIAREN JOLASA.
ITURRIA	Ahozko transmisioa.
HELBURUAK	Koordinazioa lantzea, giro ona sortu eta dibertitzea eta irabazi gabe jolastea.
ADINA	3-6 urte bitartean.
PARTAIDE KOPURUA	20 pertsona inguru.
MATERIALA	Ez da materialik behar.
DESKRIBAPENA	Haur guztiak borobilean jarriko dira, bat zuzendaria izango delarik. Zuzendariak edozein mugimendu egingo du eta gainerakoek bere mugimendua errepikatuko dute. Borobiletik kanpo dagoenak zuzendaria zein den asmatu beharko du.
TALDE HAUSNARKETA	Haurrak lehenengoan ulertu zuten jolasa eta gogotsu ibili ziren. Zuzendaria zein zen asmatzea kostatu egiten zitzaien,  askotan asmatu ezinik geratzen zirelarik. Hasiera batean, zuzendariaren rola egitean lotsaturik aurkitzen ziren, baina,  jolasa errepikatu ahala urduritasunak alde batera utzi zituzten. Beraz, jolasa ondo irten zen.

IZENA	ABERE KARRERA
ITURRIA	Ehun jolas eskolarako
HELBURUAK	Mugimenduen koordinazioa lantzea, lankidetza sustatzea eta  giro ona sortzea.
ADINA	3-4 urte.
PARTAIDE KOPURUA	10 pertsona inguru.
MATERIALA	Ez da materialik behar.
DESKRIBAPENA	Parte hartuko duten haurrak ilara batetan jarriko dira lehendabizi. Ilara honetan bata bestearen atzetik jarriko dira, zuzendariak egingo dituen zirkin eta oihuak eginaz. Honela: - Zuzendariak dio: “ Ardi” eta jokalariek oinez eta eskuz ibili behar dute, ardiak balira bezala, oihu hau eginez: “ bee- bee”. - Zuzendariak dio: “kirkir” eta haurrak oin baten gainean salto egin eta “ kri- kriki” garraxia egingo dute. - Zuzendariak dio: “ Asto” eta haurrak belaunaz eta eskuz astoarena egingo dute, “aa-aa” arrantzaka. - Zuzendariak dio: “ Igel” eta oin eta besoak batuta salto egiten dute haurrek, “kra-kra” oihu eginez.
TALDE HAUSNARKETA	Oso ondo pasa zuten haurrek jolas honetan. Hainbat animalien soinuak ez zituzten ezagutzen eta irakaslearen laguntzaz horien berri izan zuten. Bestetik, irakasleak esaten zuen animaliaren soinuarekin batera, mugimenduak egitea zaila egin zitzaien. Hala ere, oso interesgarria eta dibertigarri iruditu zitzaien.

IZENA	TXIKLE JAUZILARIA
ITURRIA	4-12 urte bitarteko haurren garapenerako kooperazio eta sormen jolasak.
HELBURUAK	Komunikatzea, talde barnean kohesioa izatea,  kooperazioan aritzea eta dibertitzea.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	25 pertsona inguru.
MATERIALA	Ez da materialik behar.
DESKRIBAPENA	Jolas honetan, jokalari bakoitza txikle likatsu zati bat izango da, eta “ñam- ñam” erritmoan jauzika ibiliko dira haurrak. Jokalariek jauzi egin beharko dute, bi hankak batu eta saltoka aritu beharko dute, modu askean eta ikasgela barnean. Ez da musikarik entzungo, baina jauzika ari diren bitartean “ñam- ñam” esan beharko dute. Txikle zati batek beste bat ukitzen duenean, itsatsita geratuko dira biak. Pixkanaka- pixkanaka taldeko kide guztiak elkartzen joango dira, eta, azkenean, txikle erraldoi bat eratu eta guztiek batera egin beharko dute jauzi. Bizpahiru saio egingo dira.
TALDE HAUSNARKETA	Haurrak oso gustura aritu ziren, harrapaketaren atzeko jolasa ikusi zutelako. Hasiera batean, indibidualki jolastu zuten baina jolasa aurrera zihoan heinean,  elkar ukitzen kooperazioan aritu ziren. Bi hankak loturik edukitzeak, etsitu egin zituen haur batzuk, hala ere, aurrera jarraitu zuten beste ikaskideen laguntzarekin. Jolasa egokia dela ikusi genuen 4-6 urte bitarteko haurrentzat.
IZENA	ATSO ITSUA
ITURRIA	www.aisia.net
HELBURUAK	Kooperazioa lantzea, lankidetza sustatzea eta elkarrekin jolasten ikastea.
ADINA	4-6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	20 pertsona inguru.
MATERIALA	Zapi bat.
DESKRIBAPENA	Jolasa hasteko "itsua" nor izango den aukeratu behar da. Hau da, zotz egin ondoren begiak nori estaliko zaizkion erabakiko da. Itsua izango den lagunaren begiak zapi edo txapel batekin estali ondoren, honek besoak aurrealdera luzatuko ditu eta gainontzeko jolaskideek hatz banatatik helduko diote. Jolaskide guztiek hatz batetik helduta dutela, itsuaren abestiaren lehen zatia bi aldiz abestuko diote: ATSO ITSUAREN ETXEAN, ATSO ITSUAREN ETXEAN... Itsuak, berriz, abestiaren bigarren zatiarekin erantzungo die: UNTXI AHOTSA ENTZUN ZEN!. itsuak azkeneko hitza aipatzerakoan (ZEN hitza) partaide guztiek hatzak askatuko dizkiote eta korrika alde egingo dute. Beste guztiak korrika abiatzen direnean itsuak hitz hauek oihukatuko ditu, ahalik eta azkarren: BAT, BI, HIRU, LAU, GELDI!. Azkeneko hitz hau esaterakoan (GELDI), korrika ari direnek dauden tokian ge!ditu behar dute. Denak gelditu ondoren itsuak jolaskide jakin baten ahotsa entzun nahi duela esango du. Adibidez: ENTZUN NAHl DUT lNTZAREN AHOTSA. 0rduan Intzak dagoen tokitik erantzun beharko du: HEMEN NAGO. Honek lagunduko dio itsuari Intza non dagoen sumatzen. Beraz,itsua Intzaren ahotsa entzun duen tokirantz joango da eta Intza harrapatzen saiatuko da. Intzak ezingo du zegoen tokitik mugitu,ezta gainerako jolaskideek ere. Harrapatzen duen laguna Intza bada, hurrengo txandan lntza izango da itsua. Intza harrapatzen ez badu, berriz, jolasa hasieratik errepikatuko dute itsua aldatu gabe.
TALDE HAUSNARKETA	Jolas hau behin eta berriz azaldu genuen, lehenengoan ulertzeko arazoak izan zituztelako. Lehen aldiz jolasa egitean ez genuen kooperazio eta lankidetza handirik ikusi baina gehiagotan egitean elkarlanaren garrantziaz ohartu zirela ikusi genuen. Beraz, jolasak aurrera egin heinean, haurrak elkarren artean lagunduz ibili ziren.

  

IZENA	PUXIKA AIREAN
ITURRIA	Juegos cooperativos y creativos para grupos de niños de 4 a 6 años.
HELBURUAK	Taldekideen arteko komunikazioa lantzea, laguntzea, gelakideekiko konfiantza izatea, txandak errespetatzea eta dibertitzea.
ADINA	5- 6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	25 pertsona inguru.
MATERIALA	Puxika handi bat.
DESKRIBAPENA	Taldekide guztiek puxika bakar bat izango dute eta beraien eginkizuna puxika airean mantentzea izango da. Puxikak lurra ukitzen badu haurrak puxika jaso eta jolasten jarraituko dute. Haur batek behin puxika ukituz gero lurrean eserita geratuko da eta ezingo du berriro puxika ukitu. Beraz, haur guztiak puxika ukitu eta airean mantentzean amaituko da jolasa.
TALDE HAUSNARKETA	Jolasaren azalpena lehenengoan ulertu zuten, baina, praktikan ez ziren oso ondo ibili, ez zirelako elkar laguntzen. Jolasaren gakoa ikustean, elkarri laguntzen hasi ziren, nahiz eta, puxika airean mantentzea ez lortu. Hala ere, ez ziren etsitu eta lortu arte kooperazioan aritu ziren.

IZENA	OILO ITSUA
ITURRIA	Los 100 mejores juegos infantiles.
HELBURUAK	Kooperazioan aritzea, norbanakoaren konfiantza sustatzea, giro ona sortzea eta dibertitzea.
ADINA	5- 6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	20 pertsona inguru.
MATERIALA	Zapi bat.
DESKRIBAPENA	Gelako kideek borobil bat sortuko dute eta haur bat erdian kokatuko da. Haur honek begiak zapi baten bidez estalduta edukiko ditu. Borobilean dauden haurrak mugitzen joango dira erdian dagoen haurrak gelakide bat ukitu arte. Erdikoak asmatu egin behar du nor den eskuekin soilik ukitzen ari den pertsona. Asmatzen badu bere tokia hartuko du eta bestea erdian kokatuko da.
TALDE HAUSNARKETA	Hainbat zailtasun sortu ziren jolasa praktikan jartzean. Hasieran, erdian kokatuta zegoen haurrak ez zituen ukitutako gelakideak asmatzen eta urduri jarri zen. Irakasleak haurraren egoera behaturik, jolasaren araua aldatu zuen, nahiz eta erdikoak ez asmatu,  beste ikasle bat jartzen zen erdian.

IZENA	HONDARREZKO ZAKUTXOAK
ITURRIA	4-12 urte bitarteko haurren garapenerako kooperazio eta sormen jolasak.
HELBURUAK	Komunikatzea,  laguntzea,  Kooperazioan aritzea, enpatia, auto-kontzeptua eta auto-estima lantzea.
ADINA	6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	18 pertsona inguru.
MATERIALA	Jokalari bakoitzeko, hondarrezko zakutxo bat. Magnetofonoa  eta zinta bat, erlaxatzeko moduko haurrentzako kantuekin.
DESKRIBAPENA	Jokalari guztiak heurek nahi duten erritmoan mugituko dira (azkar edo mantso), ikasgelan barrena. Buru gainean, hondarrezko zakutxo bat eramango dute eta zakutxoa lurrera ez erortzeko ahalegina egin beharko dute. Zakutxoa lurrera eroriz gero, jokalaria izoztuta geratuko da, une horretan duen gorputz jarrerarekin. Beste jokalari batek, berriz, buru gainean daraman zakutxoa galdu gabe, lurrekoa hartu, eta erori zaionari buruan jarriko dio. Hartara, hasierako hark izoztuta  egoteari utziko dio, eta mugitzen jarraitu ahal izango du. Jolasaren helburua  taldekideei laguntzea da, izoztu ez daitezen. Prozedura horrekin pare bat aldiz jolasean aritu ostean, hainbat aldagai txerta daitezke. Esate baterako, pertsona helduak eska diezaieke haurrei erritmoa azkartzeko, bizkarrez ibiltzeko … Era berean, espazioan oztopoak jar daitezke (bankuak, uztaiak …), eta, hala, jolasaren zailtasuna eta jostaketa gero eta handiagoak izango dira.
TALDE HAUSNARKETA	Oso dibertigarria iruditu zitzaien haurrei jolas hau. Ondo ulertu zuten jolasaren helburua eta erritmo motelarekin nahiko erraz jardun zuten. Pare bat aldiz jolastu ondoren, irakasleak erritmoa azkartzeko esateaz gain, ibilbidean hainbat banku ezarri zituenean oso zaila egin zitzaien haurrei gainontzeko gelakideei laguntzea.

IZENA	SUGE ITSUA
ITURRIA	www.aisia.net
HELBURUAK	Hitza erabili gabe komunikatzea. Taldekideekiko harremana estutzea, kideen arteko konfiantza indartzea eta elkarlana lantzea.
ADINA	6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	20 pertsona inguru.
MATERIALA	Ez da materialik behar.
DESKRIBAPENA	Parte hartuko duten lagun guztiekin talde bat osatuko dute.Taldea suge bat izango da, horretarako taldekide guztiek lerroa osatu behar dute, bata bestearen atzean jarrita. Jolaskide bakoitzak aurreko jokalariaren sorbalda gainean jarriko ditu eskuak. Sugea osatzen duten guztiek begiak estaliko dituzte, lerroan azkena dagoenak izan ezik. Honek gidatuko du "sugea", baina hitz egin gabe. Sorbaldan kolpetxoak emanez adieraziko dira aginduak, eta jokalari bakoitzak aurrean duenari transmititu beharko dio zer egin behar duen. Aginduak honelakoak izan daitezke:  ·      Ezkerrera joan: aurreko lagunaren ezkerreko sorbaldan kolpetxo bat jo.  ·      Eskuinera joan: aurreko lagunaren eskuineko sorbaldan kolpetxo bat jo.  ·      Gelditu: aurreko lagunaren bi sorbaldetan kolpetxo bana jo.
TALDE HAUSNARKETA	Jolasa segituan ulertu zuten, baina, arauak errespetatzea kostatu egiten zitzaien. Modu honetan, ez zuten jolasa ondo burutzen. Hala ere, geroago arauak berriro errepikatu ondoren, kooperazioan aritu ziren eta helmugara iristea lortu zuten.

IZENA	TXALUPAK
ITURRIA	Juegos cooperativos y creativos para grupos de niños de 4 a 6 años.
HELBURUAK	Kooperazioan aritzea, talde barnean kohesioa izatea,  elkarlana eta kreatibitatea lantzea eta giro ona sortzea.
ADINA	6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	8-10 pertsona inguru.
MATERIALA	Pilota handi bat.
DESKRIBAPENA	Haurrak talde bat osatuz, bestearen atzetik ilaran eserita kokatuko dira. Aurrean dagoenak, hau da,  lehenengoak, pilota pasako dio bigarrenari eta honela jarraituko dute pilota azkenengoak jaso arte. Azkena dagoena, pilota eskuetan duelarik aurrera joango da korrika eta ekintza errepikatu egingo da mugara iritsi arte.
TALDE HAUSNARKETA	Orokorrean, haurrek oso gustuko izan zuten jolasa. Jolasaren bitartean, haur guztiak oso motibatuta ikusi genituen eta helmugara iristean gelakide guztien artean ospatu zuten, honekin, lankidetza eta gelako giro ona ikusi genuen.

IZENA	ARRANTZALEAK ETA ARRAINAK
ITURRIA	Juegos cooperativos y creativos para grupos de niños de 4 a 6 años.
HELBURUAK	Taldekideen harremana bultzatzea eta kooperazioan aritzea, erreflexuak eta orientazioa lantzea, giro ona sortzea eta dibertitzea.
ADINA	6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	25 pertsona inguru.
MATERIALA	Ez da materialik behar.
DESKRIBAPENA	Bi talde sortuko dira. Talde batean lau arrantzale egongo dira eta gainontzeko gelakideak beste taldean arrainak izango dira. Arrantzaleak eskutik helduta sare bat sortuko dute eta beraien eginkizuna arrainak harrapatzea izango da. Harrapatutako arraina arrantzale bilakatuko da eta taldeko guztiak arrantzale bilakatzea lortzen dutenean jolasa amaituko da.
TALDE HAUSNARKETA	Jolas honetan haurrak oso gogotsu ibili ziren. Arrantzalearen rola ez zuen inork egin nahi, orduan, zoriz aukeratu behar izan genuen.  Jolasean arauak errespetatuz eta elkarlanean aritu ziren.

IZENA	BESARKATUAK
ITURRIA	4-12 urte bitarteko haurren garapenerako kooperazio eta sormen jolasak liburua.
HELBURUAK	Komunikatzea, talde barnean kohesioa izatea, laguntzea eta dibertitzea.
ADINA	6 urte.
PARTAIDE KOPURUA	10-15 haur inguru.
MATERIALA	Zinta gorriak, harrapatzaileak ezaugarri bereziren bat izan dezaten.
DESKRIBAPENA	Bi jokalari “ harrapatzaileak” izango dira; gainerako taldekide guztiak, berriz, ikasgelan barreiatuko dira, nor bere norabidean. Hamar arte zenbatu ostean, harrapatzaileak gainerakoen atzetik hasiko dira korrika. Salbatzeko modu bakarra beste kideren batekin besarkatzea da. Jokalari bat harrapatzen edo ukitzen dutenean, harrapatzaileen laguntzaile bilakatuko da. Harrapatzaileei ezaugarri bereziren bat jartzea komeni da; esate baterako, zinta gorri bat. Jokalariei adierazi behar zaie ezin direla denbora luzean egon kide berari besarkatuta.
TALDE HAUSNARKETA	Jolas hau harrapatzaileentzat zailegia izan zen, haurrek harrapatua izatea saihesteko segituan besarkatzen baitzuten beste ikasleren bat. Ondorioz, jolasaren berezko araua aldatu eta harrapatzaile gehiago jarri behar izan genituen. Aldaketa honekin, harrapatzea errazagoa izan zen eta jolasa azkarrago bukatu zen. Hala ere, haurrentzat dibertigarria izan zen eta oso ondo pasatu zuten.