Jolas bilduma 7. Taldea (HH 47. taldea)

Materiala behar dutenak

EURIKO MASAJEA 1
ITURRIA	Arranz, E. (2007)
HELBURUAK	Kooperazioa. Sormena eta irudimena piztu.
ADINA	4-5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Gutxienez bi
MATERIALA	Musika lasaia eta lastairak edo lur erosoa
DENBORA	5 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa
DESKRIBAPENA: Haurrak binaka jarriko dira. Bikote bakoitzean, haur bat etzanda jarriko da lurrean eta beste haurrak euriaren rola hartuko du. Hatz puntak erabiliz, tantak izango balira bezala, eskuak mugituko ditu kidearen gorputzetik, euria imitatuz. Bitartean, istorio bat kontatu behar zaie. Esaterako, “egun batean, kaletik paseatzen ari nintzela … euria egiten hasi zen. Tantak nire gorputz guztian zehar erortzen ziren; burutik, sorbaldetatik, bizkarretik, besoetatik …”. Gero, lehenik etzanda zegoen haurra euriaren rola hartuko du eta euriarena egiten zuena etzanda jarriko da.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau, praktikara eraman denean, irudimena pizteko oso egokia dela ikusi da. Izan ere, haurra da erabakitzen duena zein mugimendu egin bere eskuekin euria imitatuz. Hala ere, ikusi dugunez, egokiagoa da bost urteko haurrentzat lau urtekoentzat baino; lau urtekoak segituan aspertzen dira eta beste gauzetara jolasten hasi dira.

AULKI MUSIKAL KOOPERATIBOAK 2
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Psikomotrizitatea landu
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Aulkiak eta musika
DENBORA	10-15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Hasieran dauden partaide bezain beste aulki jarriko ditugu borobil bat osatuz eta partaideak hauen inguruan jarriko dira. Musika dagoen bitartean, aulkien inguruan bueltak emango dituzte, dantzan ariko direlarik. Musika gelditzen denean, partaide guztiak aulkien gainean jarri beharko dira, lurra ukitu gabe. Lortzen dutenean, aulki bat kenduko da eta berriro musika jarriko da, prozesua errepikatuz. Ez da inor kanporatuko. Beraz, aurrera egin ahala, gero eta aulki gutxiago egongo dira eta parte hartzaile kopurua berdina izango da.Hasieran, guztiak presaka igoko dira, baina jolasa gero eta zailagoa bihurtu ahala, elkarren arteko lankidetza sustatu beharko dute, elkar eutsiz eta elkarri lagunduz.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Nahiz eta jolas hau kooperazioa sustatzeko izan, hasiera batean, haurrek irabazteko helburua zuten bakarrik, besteei aulkirik gabe utziz. Baina gehiagotan jolastu ondoren, elkarlana ematen hasi zen. Hala ere, jolasa ez zenez inoiz bukatzen, ez zuten jolasaren helburua ondo ulertu.

PINBALA 3
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Psikomotrizitatea landu
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Zuloak dituen parakaidas bat eta pilotak (6 inguru)
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Haurrak zuloz betetako parakaidas baten inguruan jartzen dira eta honen gainean pilota bat, bi, hiru edo nahi ditugun guztiak jar daitezke. Gainean daudela, haur guztien artean parakaidasa mugitzen hasi behar da pilotak zuloetan sartzeko helburuarekin.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas honekin, haurra mugimenduan dagoenez eta koordinazioa paper garrantzitsua jokatzen duenez, psikomotrizitatea lantzen da momentu oro. Honetaz gain, guztien artean pilotak zuloetan sartu behar dituztenez, kooperazioa ere lantzen da. Haurrei izugarri gustatzen zaie jolasa. Ez da konpetitibitaterik ikusten helburua argi ulertzen dutelako, eta lortzeko guztien artean lan egin behar dutelako.

4   BIHOTZAK
ITURRIA	Giraldo, J. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Kognizioa lantzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Zortzi haur edo gehiago
MATERIALA	Kartulinak eta errotulagailuak. Erditik zatitutako bihotzak egingo dira. Alde batean, zenbakiak egongo dira eta bestean zenbakien kantitateari dagozkien irudiak. Adibidez, alde batean 1 zenbakia eta bestean goxoki bat.
DENBORA	20 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Ume bakoitzak bihotz zati guztiak dauden poltsatik bihotz erdi bat aterako du. Musika jarriko da eta haurrak mugitzen eta dantzatzen arituko dira. Musika gelditzen denean, haurrek bere bihotz erdiarekin bat etortzen den bihotza bilatu beharko dute. Denak bikotea aurkitzean, bihotz-erdi guztiak poltsan sartuko dira berriz ere eta jokoari hasiera emango zaio.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Oso jolas erabilgarria da. Izan ere, honen bitartez, haurrak, dibertitzeaz gain, beraien arteko komunikazioa lantzen dute beraien bihotz erdian jartzen duena azaltzen dutenean.

5   HONDARREZKO ZAKUTXOAK
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa.Psikomotrizitatea lantzea.
ADINA	4-5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia (6-7 haur talde bakoitzean).
MATERIALA	Hondarrezko zakutxoak
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa; mugitzea ahalbidetzen duen espazioa
DESKRIBAPENA: Hondarrezko zakutxoaren jolasa laguntza jolasa da. Haurrak gelatik mugituz doaz buruan hondarrezko zakutxo bat daramatela. Zakutxoa eroriz gero ume hori izoztua geldituko da, hau da, ezingo da mugitu. Berriz ere mugitu ahal izateko, kide batek zakutxoa lurretik jaso eta berriz ere buruan jarri beharko dio. Baina, kontuz! Laguntzaileari buruko zakua erortzen bazaio, biak geratuko dira izoztuak hirugarren kide bat laguntza eskaintzera etorri bitartean.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Haurrak oso gustura egon ziren jolasten. Beraien artean egon zen kooperazioa handia izan zen, eta elkar laguntzen egon ziren.

ESKUEKIN LANEAN 6
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2009)
HELBURUAK	5 urte
ADINA	Talde handia
PARTAIDE KOPURUA	Barrukoa
MATERIALA	30 minutu
DENBORA	Buztina eta honi forma emateko materialak
ESPAZIOA	Barrukoa
DESKRIBAPENA: Taldea binaka kokatuko da. Bikote bakoitza lurrean eseri eta bien erdian buztin zati bat ipiniko da.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Hainbat zailtasun ikusi dira. Alde batetik, bost urteko haurrak oraindik ez dakite buztina ondo manipulatzen, eta horrekin bat, kidearekin ados jarri behar dira buztinari forma emateko. Hainbat liskar eta tentsio momentu bizi izan dira, baina, azkenean haurrek momentu politak bizi izan dituzte.

OSAKETA MARRAZKIA 7
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2009)
HELBURUAK	Kooperazioa.Komunikazioa. Sormena.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Folioak, margoak eta artaziak
DENBORA	30 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Haurrak launaka banatzen dira. Laukote bakoitzak marrazki bat egin behar du; guztion artean erabaki beharko dute nolakoa izango den. Ondoren, marrazkiak lau zatitan moztu eta gutun-azal batean gordeko dituzte. Hau egin eta gero, gutun-azalak laukoteen artean trukatuko dituzte eta talde bakoitzak besteek egindako marrazkia osatu beharko dute.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Marrazkiak egiterakoan liskarrak egon dira; haur guztiak lehenak izan nahi zuten marrazterako orduan. Horretaz gain, zer marraztu erabakitzean ere, ados jartzea, ez da lan erraza izan. Liskar hauek gainditu eta gero, jolasa asko gustatu zaie; besteek egindako marrazkiak osatzea interesgarria iruditu zaielako.

8   TXOKOLATERO MOLINERO
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Hiztegia lantzea eta komunikatzea.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartelak
DENBORA	20 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Haurrak irakaslearekin batera borobil batean eseriko dira. Haur bakoitzari lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartel bat banatuko zaio. Ondoren, “Txokolatero molinero, txokolatero molinero, asto gainean kabailero, asto gainean kabailero, etor dadila, etor dadila: (hiztegiko hitz bat)” abestia abestuko dute. Hiztegiko hitza irakasleak esango du eta hiztegiko hitzaren irudia (txartela) duten haurrak (bat edo bi izango dira) irakaslearengana hurbildu eta bere ondoan eseriko dira. Orduan, hauek “hau … (hiztegiko hitza) da, ados al zaudete?” eta kideek bai edo ez erantzungo diete.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Haurrek hiztegia era kooperatiboan lantzen dute, elkarri lagunduz. Helburua bera da denentzat: txarteletako irudiak zer diren jakitea. Oso ondo pasa zutela eta parte-hartzea handia izan da. Gustuko dute kideak ez dakienean laguntzea.

9   TXALO TXALO PUN
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Hiztegia lantzea eta komunikatzea.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartelak
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Haurrak helduarekin batera borobil batean eseriko dira. Haur bakoitzari lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartel bat banatuko zaio. Ondoren, haur bat borobilean sartuko da eta hanka baten gainean ibiliz, kide bakoitzaren albotik pasako da. Bitartean abesti hau abestuko dute: “Txalo txalo pun, txalo txalo pun, hau zer den esan dezagun”. Abestia amaitzean, hanka batean zihoana, gelditu egingo da kide baten aurrean. Kide honek duen txartelean dagoen irudiaren izena asmatu beharko du. Hau egin eta gero, umea eseriko da eta beste bat aterako da prozesu bera errepikatzera.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Denek nahi dute kideak irudian dagoena zer den asmatzea, berdin du berak dakielako ala lagundu diotelako asmatu duen. Gainera, laguntzea gustuko dute eta batzuetan txandaz kanpo ere esan dituzte erantzunak itxaron ezinean. Kideak asmatuko duen ala ez pentsatzeak jakin mina eragiten du, eta ondorioz, gehiengoak arreta mantendu du. Ikusi da ondo pasa dutela eta parte-hartzea handia izan da.

10   ZER DA?
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Hiztegia lantzea eta komunikatzea.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartelak
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Haurrak helduarekin batera borobil batean eseriko dira. Haur bakoitzari lantzen ari den hiztegiko hitzen irudiak dituzten txartel bat banatuko zaio. Haur bakoitzaren helburua bere kideek berak emandako pistekin bere txarteleko irudia asmatzea da. Pistak irudiaren ezaugarriak izango dira, aurretik helduarekin landu dituztenak.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Hiztegiko hitzen deskripzioak egin behar dituzte; hauen ezaugarriak ezagutzeko oso baliogarria da. Asko gustatu zaie. Baina, hiztegia aurretik oso landuta zutenez, pista bat nahikoa zen asmatzeko.

HITZAK ELKARTUZ 11
ITURRIA	Eusko jaurlaritza. (d.g)
HELBURUAK	Kooperazioa. Hizkuntza lantzea. Pentsamendu asoziatiboa.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Marrazkiak edo hitzak dituzten txartelak.
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Txartelak haurren artean banatuko dira eta lau talde banatuko dira, esate baterako, koloreak, zenbakiak, letrak eta animaliak.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Haurrei hasiera atean jolasaren nondik norakoa ulertzea, erdi galduak ibili dira, baina berriro, esplikatu ondoren ulertu eta kontentu ibili dira jolasa egiten. Ikusi dutenean jolasean eskatzen zitzaiena klasean ikusitako gauzak direla eta bazekitela motibatu eta oso gustura egon dira.

12   BESARKADA MUSIKALAK
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Komunikatzea. Talde barnean kohesioa izatea. Emozioak adieraztea. Kooperazioa.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handian
MATERIALA	Musika irakurgailua eta CDa, haurrentzako musika biziarekin.
DENBORA	20 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Musika bizia entzuten den bitartean, haurrek jauziak emango dituzte eta modu librean arituko dira dantzan. Musika geratzean, haur bakoitzak inguruan duen kideren bat besarkatu beharko du. Binaka edo hirunaka besarkatu behar dira. Behin haur guztiak besarkatuak daudela, musika berriro martxan jarriko da, eta parte-hartzaileak berriro dantzan eta saltoka jarriko dira musika gelditu arte. Orduan, beste kideren bat besarkatu beharko dute. Horrela arituko dira zortzi edo hamar saio egin arte. Jolasaren nondik norakoak adieraztean, komeni da azaltzea alboan duten kidea besarkatu behar dutela; izan ere, helburua da taldeko ahalik eta kide gehien besarkatzea. Aldaera: Besarkada erraldoia: Lehenengo saioan, binaka bilduko dira besarkadan; bigarren saioan, aldiz, launaka; hurrengoan, zortzinaka eta horrela haur guztiak besarkada erraldoi batean bildu arte.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Asko gustatu zaie eta barre egin dute. Kopuru diferenteko taldetxoetan besarkatu dira. Batzuk muxuak ere eman dituzte. Baina, gutxi batzuk, bakarrik geratu dira. Irakasleak ea besarkatzen ez dakiten galdetzean ezetz erantzun dute, etxean ez dutela egiten.

13   ILUNPEKO BESARKADA
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Talde barnean kohesioa izatea. Laguntzea. Enpatia lantzea. Emozioak adieraztea.
ADINA	5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia (haurrak binaka jarri behar dira).
MATERIALA	Begiak estaltzeko lau benda
DENBORA	30 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Taldeko kideak binaka jarriko dira. Gero, pertsona helduak bi bikote aukeratuko ditu. Lau jokalariei benda jarriko die begietan eta gainerako taldekideekin osatutako borobilaren barruko espazioan barreiatuko ditu. Helburua jokalari bakoitzak bere bikotea aurkitzea da eta maitasunez betetako besarkada ematea elkarri. Lau jokalariak ibiltzen hasiko dira eta taldekideek bikotearengana iristen lagunduko diete honako hitzak erabiliz: hotza (oso urrun baldin badaude) edo beroa (oso hurbil baldin badaude). Jolasean ari direnek ez dakite esaten ari direna beraientzat den edo beste bikotearentzat den; horregatik, bai zailtasuna bai jostaketa gero eta handiagoak dira. Bikote batek besarkatzea lortzen badu, besteek txalo beroa emango diote. Bikote hori eseriko da eta beste bikote bat aterako da jolastera. Hala jardun beharko dute bikote guztiek parte hartu arte.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Asko gustatu zaie, besarkatzea lortu dutenean besteek gogoz egin dute txalo eta barrea ere eragin du. “Hotz” eta “bero” hitzak primeran erabili eta ozen esan dituzte besarkadak ikusi nahi zituztelako. Haur gehiengoak ateratzeko irrikatan egon dira, bat izan ezik. Besarkatzea ez duela gustuko esan du.

OSO GUSTUKO DUT … 14
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2009)
HELBURUAK	Kooperazioa. Komunikazioa eta partaideen auto-estimua lantzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Haur guztien izenekin betetako kutxa bat.
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Kutxa batean ikaskide guztien izenak sartzen dira. Hau egin ostean, partaideak banan-banan, izen bat aterako dute eta pertsona horri buruzko zerbait positiboa esango du. Honela partaide guztiak pasa arte eta, era berean, haur guztiei buruzko gauza positiboak esan arte.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Haurrak asko lotsatzen dira jolas honekin, ez dakite zer esan eta, gehienetan, guztiek berdina esaten dute: polita da, txintxoa da, argia da… Haur gehienek, irakaslearen laguntza behar izan zuten ikaskideari buruz zerbait positiboa esateko.

MAITE ZAITUT 15
ITURRIA	Urtxintxa eskola. (2010)
HELBURUAK	Kooperazioa. Haurren artean konfiantza sortzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Aulkiak
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Jolaskide bakoitza aulki banatan eseriko da, biribila osatuz. Beste lagun bat erdian zutik geratuko da. Erdian dagoena eserita dagoen batengana hurbilduko da eta "Maite zaitut" esango dio. Eserita dagoenak "Zergatik?" erantzun eta erdiko jolaskideak arrazoiren bat eman beharko dio. Arrazoia edozein izan daiteke, baina beti eserita dagoen jokalariaren ezaugarri bat izan behar du eta ezaugarri hori duten kide guztiak tokiz aldatu beharko dira; adibidez, erdikoak "oinetako beltzak dituzulako" esaten badu, oinetako beltzak dituzten haur guztiak tokiz aldatu beharko dute. Tokiz aldatzen ari diren bitartean, erdiko jokalaria hutsik gelditutako aulki batean esertzen saiatuko da. Horrela, hurrengo txandarako beste jolaskide bat geratuko da erdian eta jolasa errepikatu egingo da, bestelako ezaugarriren bat esanez.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Hasieran jokoan sartzen kostatu zaie, baina behin jolasa ulertu eta ikusi dutela, oso gustura egon dira jolasten.

Materiala behar ez dutenak

16   JA-JA
ITURRIA	Pulet Carrasco, R. (1995)
HELBURUAK	Kooperazioa
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	15 minutu
ESPAZIOA	Zabala
DESKRIBAPENA: Haur bat lurrean etzaten da eta beste bat ondoan etzaten da burua lehenengoaren sabelean jarriz. Beste batek azken honen sabelean jarriko du burua, eta horrela joango dira jartzen taldeko guztiak lurrean etzanda egon arte. Orduan, lehenengoak “ja!” esaten duenean, bigarrenak “ja,ja!” esango du eta hurrengoak “ja,ja,ja!”. Horrela jarraituko dute geroz eta “ja” gehiago esanez. Azkenean, barrea kutsakorra bihurtuko da.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolasa ulertu zuten eta ondo egin zuten. Baina, ez zuen barre kutsakorra eragin. Hau haurrek zenbat “Ja” esan behar zituzten pentsatu behar zutelako izan daiteke.

17   KATEA
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Instrumentala
ADINA	Kooperazioa. Psikomotrizitatea landu.
PARTAIDE KOPURUA	5 urte
MATERIALA	Talde handia
DENBORA	Ez da behar
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Bi taldetan banatzen dira haur guztiak. Talde bat lurrean esertzen da eta eskuetatik, hanketatik edo nahi duten bezala heldu egin behar dira borobil bat osatuz. Beste taldeak, aldiz, lehenengo taldearen borobila desegin behar du; hau da, helburua, haurrak bata bestearengandik askatzea da.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA Haurrek jolas honen helburua argi ulertu dute. Elkarrekin egiten dute lan “katea” puskatu ez dadin eta baita puskatzeko ere. Jolasten duten bitartean primeran pasatzen dute eta mugimenduan daudenez beti psikomotrizitatea lantzen da. Hala ere, askok, tranpa egiten zuten katea puskatu ondoren berriro “lotuz” eta beraien artean tira-biraren bat sortu zen.

18   LAGUNA ALTXATU
ITURRIA	Giraldo, J. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Psikomotrizitatea lantzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia. Haur kopurua bikoitia izan behar du, binaka jarri behar baitira.
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	5 minutu
ESPAZIOA	Zabala
DESKRIBAPENA: Haurrak binaka jarri ondoren, bere bikotearen parean eserita jarriko dira, oinak lurrean dituztelarik. Jarraian, eskutik helduko dira eta biak batera altxa beharko dira. Batak besteari tira egingo dio baina modu lasaian, minik eman gabe. Zutik daudenean, berriz ere eseri beharko dira altxatu diren modu berberean.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Jolas hau oso egokia da lagunen arteko elkarlana sustatzeko. Praktikan jartzean oso argi ikusi da zein haur zegoen elkarlana egiteko prest eta zein ez. Honela, irakasleak beraien artean arazoak zituzten haurrak eta haur berekoiak elkarrekin jarri zituen. Jolas hau gelako jarrera arazoak konpontzeko baliogarria dela ikusi dugu.

19   KORAPILOAK
ITURRIA	Giraldo, J. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Psikomotrizitatea lantzea.
ADINA	4 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	20 minutu
ESPAZIOA	Zabala
DESKRIBAPENA: Parte hartzaileak eskutik heltzen dira ilara bat osatuz, bat izan ezik. Kanpoan geratzen dena begiak itxiko ditu. Orduan, eskuak askatu gabe, ilaran dagoen lehenengoa lagunen artetik pasatzen hasiko da denak korapilatuak geratu arte. Taldetik kanpo geratu dena, begiak ireki ostean besteek egindako korapiloa askatzen saiatuko da, katea hautsi gabe.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Haurrak gustura egon dira jolasten beraien gustukoa izan da. Baina korapiloa askatzeko momentuan zaila egin zaio haur bakarrari lan hau egitea.

EHUNZANGOA 20
ITURRIA	Instrumentala
HELBURUAK	Garaigordobil, M. (2009)
ADINA	Kooperazioa. Psikomotrizitatea landu
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	Zabala
ESPAZIOA	5 minutu
DESKRIBAPENA: Haurrak bi taldetan banatuko dira eta ilaran jartzeko esango zaie. Ondoren, ilarako lehen haurra belauniko jarriko da eta atzean daudenak, belauniko ere bai, gerritik helduko diote. Helburua finkatutako helmugara ilara puskatu gabe iristea da.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Oso jolas dibertigarria da. Haurrak, konturatu gabe, kooperazioa lantzen dute eta praktikan jarri dugunean, algarak eta momentu onak eman dira. Hasieran kostatu egin zaie bata bestearen atzean jartzea.

21   KRISPETAK ZARTAGINEAN
ITURRIA	Giraldo, J. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa. Psikomotrizitatea lantzea
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia ( 10 baino gehiago)
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Zabala
DESKRIBAPENA: Haurrak kokoriko jartzen dira eta helduak krispetak direla esango die. Denak prest daudenean helduak zartaginean sartu direla esango die; orduan, haurrak saltoka hasiko dira krispeten antzera. Denak saltoka dabiltzanean, irakasleak gozokia gainean botako diela esango die. Haurrak hori entzutean, saltoka dauden bitartean beste kideei itsatsiz joango dira. Azkenean, haur guztiak masan elkartuta bukatuko dute.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Haurrei jokoa asko gustatu zaie. Hasieran “kaos” bat izan da, baina bigarren aldiz patrikan jartzean haurrek hobetu ulertu dute eta jolasa ondo atera da. Irakasleak jolasa aproposa ikusi du, azkenean denok elkartu behar zirelako eta horretarako beraien artean antolatu behar zirelako.

22   ANIMALIEN IPUNIA
ITURRIA	Giraldo, J. (2005)
HELBURUAK	Kooperazioa.Hizkuntza lantzea. Hitzen eta soinuen arteko erlazioak egitea.
ADINA	4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia (15 pertsona baino gehiago).
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	20 minutu
ESPAZIOA	Zabala
DESKRIBAPENA: Talde txikiak sortuko dira, lau bost pertsonetakoak. Talde bakoitzari animalia bat izendatuko zaio. Hori egina dagoenean, irakaslea ipuin bat kontatzen hasiko da, non haurrei izendatutako animaliak agertuko diren. Irakasleak animalia bat esatean, animalia horren taldekoak altxa eta animalia hori bezala ibiltzen hasiko dira, egiten duen soinua imitatuz.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Jolas hau asko gustatu zaie, bai ipuin bat tartean zegoelako baita beraiek ipuinean parte hartu behar zutelako ere. Gainera, ipuinaren bukaeran, animalia guztiak batera agertu dira eta oso ondo pasa dute denok batera animaliak imitatzen.

HITZAK ELKARTZEN 23
ITURRIA	Garaigordobil, M. (2009)
HELBURUAK	Kooperazioa. Hizkuntza lantzea, pentsamendu asoziatiboa.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Irakasleak edo partaide batek leku edo gauza bat esaten du eta gainontzeko partaide guztiak honi lotutako hitzak esan behar ditu. Esate baterako, etxea: ohea, sukaldea, telebista …
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Jolas hau nahiko zaila egiten zaie. Ez dute ondo ulertzen jolasaren helburua; esate baterako, irakasleak etxea esatean, haurrek berriz ere etxea edo zer ikusirik ez daukan hitz bat esaten dute. Jolasa ondo ateratzeko askotan errepikatu behar da eta, hala ere, haurrei laguntza eskaini behar zaie ondo egin dezaten.

KARIKATURA 24
ITURRIA	Praktiketan behatutakoa
HELBURUAK	Kooperazioa. Hizkuntza lantzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da beharrezkoa.
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA: Talde guztiak abesti hau kantatuko du eta irakasleak gai bat aukeratuko du non partaideak gai horri buruzko hitzak esan beharko dituzte. Esate baterako: Karikatura, (bi kriskitin) Izenak, (bi k) Zerenak, (bi k) Hegaztienak, (bi k) Adibidez: (bi k) usoa, (bi k), txepetxa, (bi k), arranoa, (bi k) belea, (bi k), txantxangorria,(bi k), kukua, (bi k)... Moztu haria. (bi k) Norbaitek hitz bat errepikatzen badu edo ez badaki nola jarraitu “haria moztu da” esan eta berriz hasiko da. Oharra: Diskoa izan ez gero, erabili daiteke, abesteaz gain.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Haurrei ikaragarri gustatzen zaie jolas hau. Horregatik irakasleak, hitzak, koloreak edo momentuan interesatzen zaion edozein gai lantzeko erabiltzen du. Oso modu ona iruditzen zaigu haurrekin hiztegia lantzeko; izan ere, musikaren bitartez, oso gustura lantzen dute.

MUXUEN JOLASA 25
ITURRIA	Praktiketan behatutako jolasa
HELBURUAK	Kooperazioa. Partaideen erlazioa eta komunikazioa lantzea.
ADINA	5 urte
PARTAIDE KOPURUA	Talde handia
MATERIALA	Ez da behar
DENBORA	10 minutu
ESPAZIOA	Barrukoa edo aire zabalekoa
DESKRIBAPENA. Talde osoa borobilean esertzen da abesti hau kantatuz: Ane zer duzu? Polita zara zu. Muxua nahi duzu? Markelek emango dizu. Irakaslea izango da izenak aukeratuko dituena. Honela, taldean sortutako arazoren bat konpontzeko aukera izango du. Ekintza bera errepikatuko da haur guztiek muxua eman eta jaso arte.
JOLASA PRAKTIKETAN JARRI ONDORENGO HAUSNARKETA: Irakasleak, jolas hau haurren arteko liskarrak behatzeko eta soluzioa emateko erabiltzen du. Esate baterako, irakasleari haur batek ez duela bestea ukitu nahi esan zioten. Hori ikusita, jolas hau proposatu zuen, alde batetik, hori egia zen ikusteko, eta bestetik, egia izanda ikaslearekin hitz egiteko.  Bestelakoan haurrak oso gustuko dute jolas hau. Oso ongi pasatzen dute eta, nahiz eta muxuak ematen lotsa momentuak pasa, behin eta berriz jolastu nahi dute.