Jolas kooperatiboak 11.taldea

1-ZUBIRI ZUBIRI
ITURRIA:  Urtxintxa. (2001)
HELBURUAK:
Garapen sozio-afektiboa	Bakoitzaren gustuak adierazi eta onartzea. Taldeko kide sentitzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak integratzen laguntzea. Besteen gustuak errespetatzea. Kideen arteko lehia saihestea. Besteekin elkartzeak sortzen duen plazera esperimentatzea.
Adimenaren garapena	Norberaren iritzia eta ideiak adieraztea. Ahozko komunikaziorako ahalmen batzuk garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz.
Garapen psikomotorra	Taldeko kide guztiek modu koordinatu batean beraien alderantz indarra egitea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 3 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 10 minutu
MATERIALA: “Zubiri zubiri” abestia.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin, denen artean ze bi haurrek osatuko duten zubia adostu beharko da. Ondoren haur horietako bakoitzak gustuko duen janari bat aukeratu beharko du (adibidez: txokolatea eta banana). Behin erabakitakoan, haur horiek eskuak batu eta goraka altxatuko dituzte bien artean tarte bat utziz gainerako haurrak azpitik pasa ahal izateko. Ondoren “zubiri zubiri” abestia jarriko da eta denen artean abestuko dute batak besteari sorbalda edo gerritik helduta zubi azpitik igarotzen diren bitartean behin eta berriz abestia bukatu arte. Abestia bukatzean, zubia osatzen duten haurrek besoak jaitsi eta momentu horretan zubi azpitik pasatzen ari den haurra harrapatuko dute. Harrapatutako haurrari zein janari gustatzen zaion gehien galdetuko diote, esaterako, zer nahiago duzu txokolatea ala banana?. Txokolatea erantzuten badu, hau hasiera batean txokolatea aukeratu duen haurraren atzean jarriko da eta banana aukeratu ezkero beste haurraren atzean. Horrela arituko dira haur guztiak zubi bloke baten edo bestearen atzean kokatu arte. Bi ilarak osatutakoan, ilarako lehenengo bi haurrak eskutik gogor heldu eta soka tira antzeko bat egingo dute denen artean. Abestia honako hau da: Zubiri zubiri, Nongori nongori, Nongo alkate zara zu? Frantziako erregearen seme-alabak gara gu. Zubi honetatik pasatzen dena hemen geldituko dela hemen geldituko dela. (Zer nahi duzu? Banana ala txokolatea?)
EZTABAIDA: Gustatu zaizue jolasa? Ondo pasatu duzue? Abestia gustuko al duzue? Zer gustatu zaizue gehiago zubi azpitik igarotzea ala zubi izatea?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau praktikan jarri genuenean haur gehienek ez zuten ezagutzen, beraz, askotan egin behar izan genuen ondo atera zedin. Hori dela eta, lehenik, irakaslearen laguntzarekin, jolasaren nondik norakoak azaldu genizkien eta ondoren jolasteari ekin genion. Guztira 12 haur zeuden. Jolasa egin genuen lehen aldian, ez zen ondo atera, izan ere, abestia bukatzerakoan haurrek zubi azpitik pasatzen jarraitzen zuten eta kosta egiten zitzaien bata bestearen atzetik joatea abestia abesten zen bitartean. Ondorioz, akatsak zuzentzen saiatu ginen eta bigarren proba bat egin genuen, oraingo honetan zertsu bat hobeto irten zen, baina hala ere, ez zuten oso ondo ulertzen. Egia esan, nahiz eta jolasa hainbat bider errepikatu, ez genuen lortu guk espero genuen bezala egitea, hala ere, errepikatzen genuen bakoitzean hobeto irteten zen eta umeek ondo pasatzen zutela nabaritu genuen nahiz eta jolasaren arauak ondo ez ulertu. Geroago, patioan, 4 urteko haurrekin proba egin genuen eta oraingo honetan, umeek jolasa ezagutzen zutenez oso ondo irten zen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

2-AIZKOLARIA
ITURRIA:  Praktiketako eskola
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Taldean norberak jokatzen duen rolaren garrantziaz ohartzea. Autokontzeptua hobetzen duten lorpen eta nagusitasun sentimenduak areagotzea. Baztertuak sentitzen direnei integratzen laguntzea. Gizarteko rol desberdinak ezagutu eta errespetatzea. Aldameneko kidea ezagutzea eta errespetatzea.
Adimen garapena	Abestian esaten denari arreta jartzea. Taldeko dinamikan parte hartzea.
Garapen psikomotorra	Mugimenduak abestiarekin koordinatzea.
HAURREN ADINA: 3 urtetik haurrera
PARTAIDE KOPURUA: 2 partaideko nahi adina bikote.
DENBORA: 10-20 minutu bitartean
MATERIALA: "Aizkolaria"-ren abestia eta aparrezko makil bat.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin, jokalari guztiei bikoteka jartzeko eskatuko diegu. Ondoren bikotekide bakoitzak nor izango den zuhaitza eta nor aizkolaria adostu beharko dute. Zuhaitzak hain zuzen, eskuak altxa beharko ditu triangelu forma osatuz eta bere lekuan geldirik egon beharko da. Aizkolariari berriz, aparrezko makil bat emango zaio. Aparrezko makilarik eduki ezean, jokalariei eskuak zabalik bata bestearekin elkartzeko esango zaie aizkora bat izango balitz bezala. Ondoren helduak abestia jarriko du: "Aizkolari bat ikusi nuen mendian, zuhaitza mozten ttipi-ttapa ari zen. Aizkolari bat ikusi nuen mendian, zuhaitza mozten ttipi-ttapa ari zen. Tiki-tak, tiki-tak, kolpeka ta kolpeka, tiki-tak, tiki-tak, kolpeka ta kolpeka!" Zuhaitza geldi-geldi dagoen bitartean aizkolariak bueltak emango ditu bere inguruan, eta abestiak tiki-tak esaten duenean aizkolariak aparrezko makilarekin edo eskuekin kolpetxoak emango dizkio gerrian zuhaitzari. Abestia bukatzerakoan aizkolariak esango du: "Zuhaitza, erori!" eta zuhaitza den jokalaria lurrera botako da minik hartu gabe. Gero abestia berriro errepikatuko da rolak aldatuz, zuhaitza aizkolaria izango da eta aizkolaria zuhaitza.
EZTABAIDA: Ondo pasatu al duzue jolasean? Zer sentitu duzue aizkolariak izan zaretenean? Eta zuhaitza? Zer nahiago duzue aizkolaria ala zuhaitza izan? Zergatik? Abestia gustuko duzue?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Gutako baten praktiketako eskolan egiten zen jolasa da, beraz, haurrek aurretik jolasa ondo ezagutzen zutenez, oso ondo irten zen praktikan jarri genuenean. Hain zuzen, praktikan jarri genuenean, haur guztiek abestia ondo ezagutzen zuten eta denen artean abesten genuen bitartean, haur bakoitzak bete behar zuen rola egiteko gai zen. Hasiera batean, zuhaitza izatea aspergarria izango zela pentsatu genuen baina ez zen horrela izan, asko gustatzen zitzaien zuhaitza izatea lurrera erortzeko. Hori dela eta, ez zen arazorik egon bakoitzak zein rol bete behar zuen adosterakoan, biak gustuko baitituzte. Esan bezala, jolasa aurrera eramatea erraza izan zen, hala ere, kasu batzuetan umeak pixka bat despistaturik zeuden eta ez ziren konturatzen zer egin behar zuten eta guk esan behar izaten genien zer egin behar zuten eta nola.
JOLASAREN ARGAZKIA:

3-AULKIEN JOLASA ELIMINAZIORIK GABE
ITURRIA:  Praktiketako eskola
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Besteekin elkartzean sortzen duen plazera esperimentatzea. Norbanakoaren sentimendu edota emozioak onartzea eta adieraztea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza ahalbidetzea. Inor ez sentitzea baztertua. Gainerako kideen gaitasunak errespetatzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea.
Adimen garapena	Norberaren iritzia eta ideiak adieraztea. Ahozko komunikaziorako ahalmen batzuk garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz.
Garapen psikomotorra	Denak aulki baten gainean esertzeko gorputz eskemaren koordinazioa lantzea.
HAURREN ADINA: 3 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 10-15 partaide
DENBORA: 10 minutu
MATERIALA: Dauden ume kopuru adina aulki eta musika alaia
DESKRIBAPENA: Hasiera batean, helduak aulki guztiak borobil bat osatuz jarriko ditu denak kanpora begira. Haur bakoitzari eserleku baten ondoan kokatzeko esango zaie eta denak bere lekuan daudenean helduak musika jarriko du. Musika entzutean haur guztiak aulkiek osatzen duten borobilaren inguruan biraka eta dantzaka hasi beharko dira. Musika geratzean berriz, ordurako helduak aulki bat biribiletik kendua izan beharko du eta haurrak aulkietan eseri beharko dira ahalik eta azkarren. Era honetan, haur bat aulki gabe geratuko da eta hau beste haur baten gainean eseri beharko da. Dinamika hau hainbat aldiz errepikatuko da, ondorioz, haurrek gero eta aulki gutxiago izango dituzte esertzeko, beraz, aulki berean jokalari asko pilatuko dira. Bata bestearen gainean esertzea zaila egiten bazaie, elkarren ondoan jarriz besarkatzeko aukera emango zaie. Azkenik, haur guztiak aulki batean pilatuta geldituko dira, eta orduan jolasa amaitzen da.
EZTABAIDA: Ondo pasatu duzue? Zuen kideei lagundu al diezue aulki barik geratu zaretenean? Zer nahiago duzue bakarrik ala kideekin batera esertzea? Musika gustatu al zaizue? Asko dantzatu al duzue? Erori al zarete? Denak aulki bakar baten gainean eseri al izan zarete?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau praktikan jarri genuen taldeak, aulkien jolasa ezagutzen zuen baina aulki gabe geratzen zen haurra kanporatua izatera ohituak zeuden. Jolas hau egin genuenean,  umeak gusturago sentitzen  zirela ohartu ginen. Hala ere, jolas metodoa aldatu genuela ulertzea kostatu zitzaien, hauek haur bat kanporatua gelditzen zirenean izkina batera aldentzen zirelako. Baina berriz ondo azaldu genuenean, bigarren aldi horretan, hobeto irten zen. Gainera kanporatua gelditzen zen haurrari gainerako haurrek berarekin esertzeko gonbitea egiten zioten eta oso polita iruditu zitzaigun. Hain zuzen, asko gustatzen zitzaien lagunekin esertzea, eta batez ere, azkenean aulki bakarrean eseri behar zutenean guztiak aulkiaren inguruan jartzen ziren eta elkarri besarkatzen ziren. Hasieran  denak aulki berean esertze saiatu ziren bata bestearen gainean, baina bat erori zen eta jarraian beste guztiak, beraz besarkatzeko proposamena egin genuen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

4-GURE ESKUEN AZTARNA
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK
Garapen sozio afektiboa	Autokontzeptua hobetzen duten lorpen eta nagusitasun sentimenduak areagotzea. Onespen sentimendua izatea, norbere burua garrantzi handikoa dela jolasean hautemanez. Norberaren sentimenduak eta emozioak adieraztea eta onartzea. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz. Kooperazioa sustatzea, taldekide guztien eskuen aztarnekin koadro bat margotuz. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea. Taldekideen arteko gatazkak saihestea.
Adimen garapena	Taldekide bakoitzaren ekimena indartzea. Hizkuntza menperatzea, norbere ideiak adieraziz
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduak koordinatzea.
HAURRAREN ADINA: 3.urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 5-7 partaide talde bakoitzean
DENBORA: 20 minutu
MATERIALA: Biltzeko papera; hainbat metro. Hatz margoa; hainbat koloretako ontzi batzuk (beti oinarrizko koloreak). Plastikozko plater edo erretiluak, margoak bertan jartzeko. Zapiak edo papera, eskuak garbitzeko. Jokalari bakoitzerako zabor poltsa handi bat.
DESKRIBAPENA: Honako jarduera honetan, ikasle guztiak hainbat taldetan banatuko dira. Talde bakoitza biribilean jarriko da, eta erdi-erdian biltzeko paper zati handi bat jarriko da (parte-hartzaile guztien aztarnak uzteko modukoa). Era berean, talde bakoitzak plastikozko zenbait plater edo erretilu izango ditu, eta hainbat koloretako hatz margoak jarriko dira horietan. Beste plater batzuk ere izango dituzte; hutsak horiek, koloreak bertan nahastu ala izateko. Jolasaren ardatza da haur guztiek bustitzea beren eskuak kolorez, eta ondoren paperean jartzea; hartara, taldekide guztien aztarnak jasoko dira paperean. Haurrek nahi duten erara utz ditzakete aztarnak paperean: esku bat beste baten gainean jarrita, ukabila jarrita, eskuaren goialdea jarrita, etab. Horma irudiak taldeko kide guztien aztarna bana jaso beharko du, gutxienez. Ondoren, emaitzei begiratu beharko diete bi taldeek. Jarduera hau egiteko, musika lasaia jar daiteke, ez oso ozen. Parte hartzaileek beren arropa zikindu ez dezaten, zabor poltsa handiak erabil daitezke: zulo bat egin, hortik burua sartzeko, eta beste bi zulo egin, besoak ateratzeko. Jarduera hau egiteko, musika lasai-lasaia jartzea gomendatzen da.
EZTABAIDA: Gustatzean al zaizue nola geratu diren horma-irudiak, zuen eskuen aztarnak utzita? Zer sentitu duzue zuen aztarna paperean uztean? Guztiok utzi al duzue gutxienez aztarna bana? Zenbat aztarna utzi dituzue? Bietako zein horma-irudi gustatzen zaizue gehien? Zergatik?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Hasieran bi urteko umeek jolas hau egiteko gai izango zirela uste izan genuen tenperak margoengatik ordezkatuz; izan ere, bi urteko haurrak bigarren lauhilekotik aurrera hazten dira erabiltzen. Hala ere, jolasa aurrera eraman ahala, konturatu ginen bi urteko haurrek oraindik egozentrikoak direla eta ez dutela kidearen presentzia errespetatzen; batak bestearen irudiaren gainean marrazten zuen, paper handiaren gainean esertzen ziren besteei marrazten utzi gabe etab. Hori dela eta 3 urteko umeekin egin genuen. Oraingo honetan ondo irten zen, nahiz eta gela eta haur batzuen jantziak baita ere, erabat zikinduak bukatu.
JOLASAREN ARGAZKIA:

5-PERLAZKO LEPOKOA
ITURRIA:   Baque, M.C., Corominas, Y., Escoll, M. eta Espert, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Autoestima on bat garatzea, norberak taldean duen garrantziaz ohartuz. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz. Kooperazioan aritzea denen artean lepoko bat eginez. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea.
Adimen garapena	Norberaren sormen gaitasuna adieraztea eta islatzea. Norberak ardurak hartzen ikastea. Norbere ideiak adieraztea.
Garapen psikomotorra	Hatzen trebetasuna eskuratzea, marraztu eta margotzean
HAURRAREN ADINA: 3.urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  15-20 pertsona
DENBORA: 30 minutu
MATERIALA: Marrazteko materiala (pinturak, errotulkiak,….) orri zuriak, artaziak eta grapagailua edo aria.
DESKRIBAPENA: Haur bakoitzak perla bat marraztu eta pintatu egiten du. Ondoren, irakasleak perla guztiak batu eta bata bestearen ondoan grapatu edota josiko ditu lepoko bat osaturik. Horrela, egun bakoitzean haur bakoitzak soinean eraman ahal izango du batak bestearen txanda errespetatuz. Horrez gain, lepokoari esanahi sinbolikoren bat eman ahal zaio baita ere nahi izanez gero.
EZTABAIDA: Nola egin dugu lepokoa? Zer gertatzen da haur batek bakarrik lepoko osoa egin nahi baldin badu? Zer gertatzen da denon artean egiten baldin badugu?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Jolas hau burututakoan haurrek perla marraztu eta margotu beharrean, guk marraztu genien perla gero beraiek margotzeko nahi zuten bezala. Hau da, haurrei kolore desberdinetako orriak eman genizkien biribilean moztuta zeudenak eta hauek margoekin eta gometxekin apaindu zituzten. Horregatik praktikan jartzean nahiko ondo atera zitzaigun. Haurrei asko gustatu zitzaien denen artean egindako lepokoa egunero haur diferente batek eramatea, hain zuzen, lepokoa zeraman haur horrek nagusitasun sentimendu bat adierazten zuen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

6-FRUITU MAZEDONIA
ITURRIA:   Baque, M.C., Corominas, Y., Escoll, M. eta Espert, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Autokontzeptua hobetzen duten lorpen eta nagusitasun sentimenduak areagotzea. Onespen sentimendua nagusitzea, norbere burua garrantzi handikoa dela jolasean hautemanez. Ikasgelan laguntza jarrerak ematea. Denen artean arazoei aurre egitea. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea. Kooperazioa bultzatzea, denen artean mazedonia bat eginez Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea.
Adimen garapena	Norberak ardurak hartzen ikastea. Norbere ideiak era egokian adieraztea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduak koordinatzea.
HAURRAREN ADINA: 3.urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  6-8 pertsona mazedonia bakoitzeko
DENBORA: Ordubete
MATERIALA: Fruta, katilu handi bat, labain eta baso bat eta denentzako koilara txikiak.
DESKRIBAPENA: Umeei fruitu mazedonia bat egitea proposatzen zaie eta bakoitzak fruitu bat ekarri behar duela esan. Ondoren denen artean zenbait gauza adosten dira (zer nahi diogu ipini?, zer behar dugu?, nola azalduko dugu etxean, ume bakoitzak azalduz, nota baten bitartez,…?; era honetan ume guztiak taldeko partaide sentitzea bilatu nahi da. Gerta daiteke arrazoi desberdinengatik umeren batek ez ekartzea ekarri beharrekoa, kasu honetan adostu behar da zer egin, aukera bat izan daiteke horren ordez, umeari bestelako lan bat eginaraztea, esaterako, ekarri nahi zuen fruta marraztea. Behin osagai guztiak izanda fruitu mazedonia egiteari ekingo zaio binaka parte hartuz. Hainbat mazedonia egingo dira bakoitzean erabiliko diren frutak denen artean adostuz.
EZTABAIDA:  Gustatu ahal zaizue fruitu mazedonia? Zein fruitu mazedonia gustatu zaizue gehien? Nola egin dugu? Fruitu bakar batekin egin ahal daiteke mazedonia? Zer gertatuko litzateke inork frutarik ekarriko ez balu? Zergatik ezin izan dugu denok frutarik ekarri? Badago beste zerbait gelan denon artean egin dezakegunik?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Jolasa praktikan jarri genuen eskolan, gurasoak eta irakaslea libreta baten  bitartez komunikatzen dira, hau da, haur bakoitzak libreta bat du eta hau egunero eskolara ekartzen dute ondoren etxera eramateko bai gurasoen eta baita irakasleen oharrekin. Hori dela eta, gurasoei fruta bat ekartzeko esan zitzaienetik gehiengoak ekarri arte aste oso bat igaro zen. Beraz, jolasa egin nahi denean, kontuan hartu beharrekoa da egin nahi den eguna baino astebete lehenago gutxienez, esan behar zaiela gurasoei. Bestalde, oso zaila izan zen denen artean adostea mazedonia bakoitza egiteko zein fruitu erabili; horregatik, azkenean, haur bakoitzari galdetzen genion bere fruitua zein mazedoniatan sartzea nahi zuen. Fruta ekarri ez zuen haur bakarrari, erabaki genuen jangelako fruta bat ematea. Horrez gain, fruitu guztiak irakasleak zuritu zituen, eta ikasleek,  bai irakasleak eta baita praktiketako ikasleak ere eskuak gidatuz, zati txikietan moztu zituzten.
JOLASAREN ARGAZKIA:

 

7-COLLAGE BAT EGITEN
ITURRIA:  Guk asmatutakoa
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Norbera talde baten funtsezko kidea dela sentitzea. Bakoitzak bere emozioak eta sentimenduak adieraztea. Sortzean eragiten duen plazera esperimentatzea. Taldeko gatazkak murriztea guztiak adostasunean lan eginez. Taldeen artean harreman eraginkorrak izatea. Besteen iritzi eta ideiak errespetatzea. Inor bazterturik ez sentitzea.
Adimen garapena	Sormenezko jarrera garatzea. Norberaren ekimen gaitasuna indartzea. Talde lanean ardura eta parte hartze jarrerak nagusitzea. Norbere ideiak adieraztea eta besteenak ulertzea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduak koordinatzea.
HAURREN ADINA: 3 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: Ordubete
MATERIALA:    Kolore askotariko orriak eta aldizkariak, kartulina edo paper handi bat, arkatza eta borragoma, errotulagailu beltza, guraizeak eta plastikozko bol bat bertan kola eta ura nahasteko.
DESKRIBAPENA:   Lehenik eta behin, haurrak bosteko taldeetan banatuko dira eta talde bakoitzari hainbat aldizkari, kolore desberdinetako orriak eta hiru guraize banatuko zaizkie. Ondoren, haur bakoitzak emandako aldizkari eta paperekin zati txikiak moztuko ditu nahi duen forma eta tamainan. Hiru guraize daudenez talde bakoitzarentzako, haurrek nola erabiliko dituzten adostu beharko dute eta beraien txanda itxaron behar izango dute. 15 minutu inguru, mozten aritu ondoren, taldeko guztien zatiak elkartuko dituzte eta denak horri edota kartulina handiaren inguruan eseriko dira. Collagea egiten hasi baino lehen, haur guztien artean ze irudi egingo duten adostu beharko da, adibidez animalia bat. Adostutakoan, irakasleak irudi hori horri handian marraztuko du eta ikasleei irudi hori moztu dituzten zatiekin apaindu beharko dutela azalduko die. Zati txikiak itsasteko, helduak bol batean ura eta kola nahastuko ditu. Ondoren umeak banaka edo binaka bola dagoen tokira joan beharko dira pintzel batekin beraien zatiari kola emateko eta gero horri handian itsasteko. Bukatzerakoan, irakasleak errotulagailuarekin errepasatuko du marrazkia.
EZTABAIDA: Zer sentitu duzue Collagea egiten ari zineten bitartean? Zer gustatzen zaizue gehiago, moztea ala pegatzea? Gustatu zaizue zelan geratu den gure irudia? Norbaitek lagundu zaituzte? Ongi pasatu al duzue? Berriz egingo zenukete beste egun batean? Zein irudirekin?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Egia esan, praktika hau burutzea zaila izan zen, nahiz eta erraza zirudien. Lehenik eta behin 10 umeko bi talde egin genituen (gutxi gora behera, batzuk falta ziren eta). Umeei klasean genituen kolorezko paperak banatu genien eta guraize bana bakoitzari. Andereño bat haiekin jarri zen moztera eta ni beste 10 umeekin geratu nintzen. Borobilean jarri ginen eta nik plastikozko kaxa batean ura eta kola nahastu nituen, haurrak begira adi-adi nituela, eta zertarako zen kontatzen nien bitartean. Gero guk joan ginen paperak moztera, eta beste andereñoa papera prestatzen hasi zen. Esan behar dut umeak nahiko ondo portatu zirela eta kasu egin zigutela. Ondoren paper guztiak kutxa batean jarri genituen eta nik Argitxo marraztu nuen. Beraz, txandaka paperak jartzen hasi ginen. Nik eta beste andereñoak paperak kolarekin ematen genien jada, zeren arriskutsua zen haiek bakarrik egitea, eta batzuetan esan behar ginen non jarri papera, edozein lekutan jartzen zutelako, eta koloreen sailkapena marrazkian zaila egin zen. Gainera, bi egunetan egin behar izan genuen aktibitatea zeren egun batean bakarrik ez zigun denbora eman, eta bigarren egunean marrazkian atal bakoitzean zein kolore zihoan markatu genuen (txapela gorria, traje berdea…). Kolarekin zikindu ginen guztiok eta baita lurra eta papera ere, baina esan behar dut oso polita geratu zela azkenik, pentsatu nuenaren baina askoz hobeto.
JOLASAREN ARGAZKIA:

8-LORONTZIA EGITEN
ITURRIA:  Guk asmatutakoa
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Besteekin elkartzeak sortzen duen plazera esperimentatzea. Kideen arteko negoziazioa bultzatzea. Elkartrukeak sortzen duen plazeraz ohartzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak integratzen laguntzea. Ikasgelan laguntza jarrerak ematea. Taldekideen arteko harremanak hobetzea.
Adimen garapena	Ahozko komunikazioaren garapena bultzatzea. Norbere ideiak adieraztea eta besteenak entzutea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduen koordinazioa.
HAURREN ADINA: 3 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 10-15 partaide
DENBORA: 15 minutu
MATERIALA:   Kartoiz egindako kolore desberdinetako loreak bakoitzak bere makil txiki bat itsatsita duelarik, plastikozko edalontziak loreontzi gisa erabiltzeko eta kartoi batean marraztutako ureztailu bat eta plastilina.
DESKRIBAPENA: Jokalariak bost talde desberdinetan banatuko ditugu: plastikozko edalontziak (1. taldea), plastilina (2.taldea), ureztailua (3.taldea), lore horiak (4.taldea) eta lore urdinak (5.taldea). Talde bakoitzak ikaskide kopuru adina edalontzi, plastilina zati, lore etab izango ditu. Beraz, jolas honen helburua, haur bakoitzak bere lorontzia eraikitzea izango da gainerako haurrekin objektuak elkartrukatuz. Hau da, haur bakoitza beste taldeengana joan behar da eta honek loreak baldin baditu eta beste taldekideak lorontziak, ea lore bat lorontzi batengatik trukatzea nahi duen galdetu behar dio bakoitzak bere lorontzia sortu arte.  Azken batean, jokalariak konturatu behar dira zerbait jasotzeko beraiek trukean zerbait eman behar dutela eta elkarrekintza horretan beraien lorontzia eraikitzea lortuko dutela. Lorontzia egiteko lehendabizi, plastikozko edalontziaren barnean plastilina sartu behar dutela, ondoren loreek duten makila plastilinan sartu eta azkenik ureztailuarekin ura bota behar diotela loreei azaldu behar die helduak jolasa burutu aurretik. Amaieran haur bakoitzak bere lorontzia etxera eramateko aukera izango du gurasoei erakusteko.
EZTABAIDA: Ondo sentitu al zarete jolasean? Gustatu al zaizue eraiki duzuen lorontzia? Objektuak trukatzea erraza izan al da? Zer sentitu duzue zuek zeneukaten objektua eman behar izan duzuenean? Eta besteena jaso duzuenean? Zer gustatu zaizue gehiago ematea ala jasotzea?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau ezin izan dugu praktikan jarri.
JOLASAREN ARGAZKIA:

1.1. 4 urteko haurrentzako

9-SORPRESA OPARIA
ITURRIA: Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Emozio positiboak aktibatzea (sorpresa). Opariekin lotutako sentimendu positiboak ezagutzea eta aintzat hartzea. Jokaera prosoziala garatzea. Talde barruko elkarreragin adiskidetsuak eta positiboak nagusitzea. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz.
Adimen garapena	Norbere ideiak era egokian adieraztea. Besteen txanda errespetatzea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduen koordinazioa.
HAURRAREN ADINA: 4.urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  10-15 partaide
DENBORA: 20 minutu
MATERIALA: Musika aparatua eta CDa. Hainbat tamainako kaxak (bata bestearen barnean sartzeko modukoak) eta biltzeko papera. Azken oparia: gozokiak, puxikak, txokolatea (haur bakoitzarentzako opari bat behar dugu).
DESKRIBAPENA: Jolasean hasi aurretik, pertsona helduak pakete handi bat egin behar du. Barnean, kaxa txikiak handiagoen barnean sartu beharko ditu. Kaxa bakoitza oparitarako paperekin bildu beharko da. Lehenengoaren barnean opari txiki bat sartu beharko da, baina denen artean partekatzeko modukoa (esate baterako, gozokiak, puxikak, margoak, txokolatea etab.). Taldeko haurrek biribilean eseri beharko dute, eta esan behar zaie sorpresa oparia dutela, eta musika entzuten den bitartean soilik mugitu behar dela paketea. Beraz, musika entzuten duten bitartean, paketea eskutik eskura joango da haurren artean, baina musika gelditzean, eskuetan duen haurrak paketea desegiten hasi beharko du, harik eta berriz musika jotzen hasten den arte. Orduan, berrio hasi beharko dute paketea eskutik eskura mugitzen. Azken kaxa irekitzen duen jokalariak taldeko kide guztien artean banatu beharko du oparia.
EZTABAIDA: Zer sentitu duzue jolasean aritu zareten bitartean? Gustatzen al zaizue opariak sorpresa izatea? Nortzuk dute nahiago aldez aurretik jakitea zein izango den oparia? Paketearen barnean zer opari egongo zela uste zenuten?  Opariak, emozioak, ikasgelako objektuak,… partekatzearen garrantziaz hitz egingo die helduak.
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Praktikan jarri aurretik, jokalari guztientzako globoak erosi eta hauek kutxa baten barruan sartu genituen kutxa oparizko paperarekin bildurik. Hasieran jolasa haurrei azaldu genienean oso pozik jarri ziren opari bat izango zutela entzutean eta denak “oparia, oparia” oihukatzen hasi ziren. Denak berriro lasaitzea pixka bat kostatu zitzaigun baina lortu genuenean denak borobilean eseri eta musika jarri genuen. Haurrak oso urduri zeuden eta musika geratzen genuen bakoitzean nahiz eta ume batek oparia zabaldu behar zuela esan ondokoek laguntzen zioten. Horrez gain, oso zaila egiten zitzaien opariaren barruan zegoena begiratu gabe ondokoari pasatzea, denak barruan zer zegoen begira hasten ziren. Azkenik, oparia zabaltzea lortu zuen haurrak besteei globoak banatu ordez, denak batera joan ziren haur horrengana bakoitzak bere globoa hartzeko. Oso pozik aritu ziren globoekin jolasten. Oso esperientzia polita izan zen. Oparia sorpresa izateak sortzen duen emozioa argi eta garbi ikusi genuen, haurrak ezinegona eta urduritasuna adierazten zuten.
JOLASAREN ARGAZKIA:

10-EURI MASAJEA
ITURRIA: Emilio. (2010)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Besteekin elkartzeak sortzen duen plazera esperimentatzea. Adiskidetasunerako lagungarriak diren emozioak adieraztea. Autokontzeptua-autoestimua hobetzea. Talde barnean kohesio handiagoa lortzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea. Besteak errespetatzea.
Adimenaren garapena	Norbere ezaugarriak eta besteenak ezagutzea. Kontatzen den istorioa eta mugimenduak koordinatzea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduen koordinazioa
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 10-15 minutu
MATERIALA: Koltxoneta bat bikotekide bakoitzarentzat.
DESKRIBAPENA: Ikasgelako lurzoruan hainbat koltxoneta jarriko ditugu, hain zuzen, haurrak bikoteka jarriko dira eta bikote bakoitza koltxoneta batean kokatuko da. Ondoren bikote kideetako bat koltxonetan etzan behar dela eta bestea ondoan eseri behar dela masaje bat emateko azalduko zaie. Bikotekide bakoitzak zein paper jokatuko duen adostutakoan, irakasleak istorio bat kontatuko die haurrei. Masajea eman behar duen haurrak bitartean, irakasleak kontatzen duen istorioarekin lotua dagoen masajea emango dio etzanda dagoen haurrari. Hau da, irakasleak euriarekin loturiko istorio bat kontatuko du eta euria nondik erortzen zen (burutik, besoetatik, sorbaldatik etab.) eta poliki ala gogor erortzen zen esaten joango da haurren masajea gidatuz. Honela, masajea ematen duen haurra euri bilakatzen da eta bere behatzekin, ur tantak direla simulatuz, etzanda dagoen haurrari sorbaldan masajea emango dio. Bost minutu  pasa direnean aldaketa egingo da, euria zenak masajea jasoko du eta alderantziz. Errazago egiteko, irakasleak bitartean behatzekin mugimenduak egiten joan daiteke haurrak berari imitatu diezaioten.
EZTABAIDA: Gustatu zaigu masajea? Ondo sentitu al zarete masajea ematean? Eta eman dizuetenean? Zer gustatu zaizue gehiago masajea ematea ala jasotzea?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau praktikan jartzerakoan hasieran erresa izango zela uste genuen baina ez zen horrela izan, izan ere,  haur batzuei etzanda eta geldi egotea kostatzen zitzaien. Haur batzuk ondo erlaxatzen ziren baina beste batzuk mugitu eta altxatu egiten ziren. Masajea ematen zuten haurrek berriz, nahiko ondo egiten zuten eta istorioa ondo erlazionatzen zuten, irakasleak egiten zituen keinuak imitatuz. Haurrek oso ondo pasatu zuten eta irakasleak haurrak erlaxatzeko moduko egokia dela ikusi dugu, hain zuzen, guk patio ostean jarri genuen praktikan eta haurrak erlaxatzea lortu genuen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

11-NOEREN KUTXA
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboak	Emozioak adieraztea antzezpen dramatikoaren bitartez. Taldeko kide sentitzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza ahalbidetzea.
Adimen garapena	Norbere animalia antzeztea. Besteek antzezten dutenari arreta jartzea.
Garapen psikomotorra	Talde kide guztiek antzeko mugimenduak egitea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 15 minutu
MATERIALA:  Animalien irudiak dituzten txartelak
DESKRIBAPENA: Jokalariak biribilean jarri beharko dira. Jolasaren lehen fasean, jolasteko erabiliko diren lau animaliak aipatuko dira; esate baterako, katua, txakurra, zaldia, igela, oilarra, txoria, tximua, sugea, ahatea, txerria etab. Jolasa hasi haurretik, animalia bakoitzak egiten duen soinua denen artean definitu beharko da, harik eta taldekide guztiek soinu denak bereizten dituzten arte. Ondoren, jokalari bakoitzari txartel bat emango zaio, eta bertan, animalia hauetakoren baten irudia agertuko da (bestela, belarrira esan beharko zaio zer animalia antzeztu behar duen). Aukeratutako animalia bakoitzerako jokalari kopuru bertsua hautatu beharko da. Bigarren fasean, jokalari bakoitzak bere rola izango du, eta nork bere animaliaren mugimendua eta soinua antzezten hasi beharko du. Horretarako, ikasgela osoan barrena mugitu beharko dute animaliaren mugimendua imitatuz, eta animaliaren familia bereko kideak bilatzen saiatu beharko dute, hau da, animalia bera antzezten ari diren jokalariak bilatu beharko dituzte.
EZTABAIDA: Ongi pasatu al duzue jolas honekin? Zaila izan al da animalia antzeztea? Nahi zenuten animalia egokitu al zaizue? Zein gustatzen zaizue gehien antzeztu dituzuen animalietatik? Zaila izan al da zuen animaliaren familia aurkitzea? Zer sentitu duzue familia aurkitzean?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Gure ustez jolas hau 4 urte baino gehiago duten haurrekin egitekoa da, izan ere, 4 urtekoekin praktikatzean, gelatik ibili ziren bakoitzak bere animaliaren soinua egiten eta bere mugimenduak antzezten, baina familia bereko animaliarik aurkitu gabe. Bakoitza bere kaxa ibili zen bere animalia imitatzen. Gainera, beste animalia bat izan nahi zutela esaten zuten, adibidez, izurdea. Hala ere, oso ondo pasa zuten bakoitzak tokatu zitzaion animalia imitatzen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

12-BIKOTE PIEZA BILATU
ITURRIA: Emilio. (2010)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Sortzeak eragiten duen plazera esperimentatzea. Onespen sentimenduak nagusitzea. Taldekideen arteko gatazkak murriztea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza handitzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izatearen sentimenduak ahalbidetzea. Besteek daukaten piezekiko arreta adieraztea. Norberaren irudia beste haurrei azaltzea ahozko komunikazioaren bidez.
Garapen psikomotorra	Ikusmenaren eta eskuen mugimenduen arteko koordinazioa.
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  15-20 partaide
DENBORA: 15 minutu
MATERIALA: Irudi askotariko puzzleak
DESKRIBAPENA: Irakasleak, bi piezatako hainbat puzzle prestatuko ditu, irudiak, hitzak, koloreak, animaliak etab erabiliz. Ondoren, taldeko kide bakoitzari pieza bat emango dio eta hauek banan banan gainerako taldekideen piezak behatzen  eta konparatzen joan beharko dira bien artean puzzlea eraiki arte. Puzzleak hiru piezakoak, laukoak edo bostekoak izan daitezke baita ere.
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA:   Jolas hau praktikak jartzean, zailtasunak izan genituen esplikazioa ematerako orduan, izan ere, haurrek ez zituzten gure azalpenak ulertzen. Hain zuzen ere, haur bakoitzari pieza bat eman genien eta denen artean puzzle bat eraiki behar zutela pentsatu zuten inolako erlaziorik ez zuten irudiak lotzen hasi zirelako. Ondoren, irakasleak guk adibide bat egiteko esan zigun eta modu honetan jolasa hobeto ulertu zuten eta bikoteka puzzleak osatzen hasi ziren. Hala ere, haur batzuei guk lagundu behar izan genien bere bikotekidea bilatzen. Azkenean puzzle guztiak osatzea lortu genuen. Eskolako bi urteko gelatik hartutako hainbat iruditako bi piezako puzzleak erabili genituen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

13-MUSIKAREN ERRITMOAN MARGOTUZ
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2010)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboak	Musikak sortarazten dituen emozioak interpretatu eta adieraztea. Besteak interpretazioa errespetatzea. Kooperazioan aritzea bi pertsonen artean koadro bat eginez. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea. Taldekideen arteko gatazkak murriztea. Talde lanetan ardura eta parte hartze jarrerak bereganatzea.
Adimen garapena	Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea,besteen ideiak entzun eta errespetatuz. Norbere ideiak adieraztea.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduak koordinatzea.
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 30 minutu
MATERIALA: Kartoi mehe zuri bat eta hatz margozko ontzi batzuk –hainbat koloretakoak-, bikote bakoitzerako. Zapiak. Musika aparatua eta zinta bat, musika pieza batekin.
DESKRIBAPENA: Honako jarduera honetan, musika pieza bat jartzen da, ez oso ozen. Jokalariei eskatuko zaie, bikoteka jartzea, eta musika horrek sortzen dizkien sentimenduak marraz ditzaten. Esate baterako, musikak tristura sortzen baldin badie, kolore ilunak erabil ditzakete; poza sortzen badie, berriz, kolore argiak etab. Horretarako, bikote bakoitzak kartoi mehe zuria eta hatz margozko ontzi batzuk izango ditu. Ondoren, erakusketa moduko bat egingo da, eta taldekideen artean musika horrek sortutako sentimenduei buruz arituko dira hizketan.
EZTABAIDA: Gustatu al zaizue entzun dugun musika? Ondo pasatu duzue musika horrekin sortu zaizkizuen sentimenduak margotzen? Zer sentimendu eragin dizkizue musikak? Marrazkian marraztu diren sentimenduekin bat al datoz? Gustatu al zaizue hatzekin margotzea? Marrazki guztiek sentimendu berak adierazten dituzte? Zailtasunik izan al duzue marrazkia binaka egiteko?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Ezin izan dugu praktikan jarri.
JOLASAREN ARGAZKIA:

14-DORRE BAT ERAIKITZEN
ITURRIA: Emilio. (2009)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Sortzean eragiten duen plazera esperimentatzea. Taldeko kide sentitzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea. Gatazkei aurre egiteko estrategiak bereganatzea. Taldekideen gaitasunak errespetatzea.
Adimenaren garapena	Norberaren ekimen gaitasuna indartzea. Ardurak hartzea. Inpultsibitatea kontrolatzea norberaren txanda itxarotean.
Garapen psikomotorra	Eskuen mugimenduen koordinazioa.
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  10-15 partaide
DENBORA: 20 minutu
MATERIALA:  Aparrezko blokeak, konstrukziozko piezak edo edozein materiala dorre bat eraikitzeko.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin, irakasleak haurrei dorre bat zer den galdetuko die jolasaren nondik norakoak argi gera daitezen. Esanahia azaldu ondoren, denon artean dorre bat eraikitzea proposatuko diegu. Dorrea egiteko, haur bakoitzari banan-banan deituko diogu bere pieza jarri dezan eta horrela denon artean dorre bat osatuko dute. Dorrea edozein materialekin egin daiteke: kutxekin, blokeekin, eraiketa piezekin etab. Dorrea eraiki ondoren, ea desegin nahi duten galdetuko zaie umeei, eta horrela bada, banan-banan berriz ere haur bakoitza bere pieza kentzen hasiko da bakoitzaren pieza hasierako lekuan gordez.
EZTABAIDA: Denon artean eraiki dugun dorrea gustatu al zaizue? Zer sentitu duzue dorrea eraikitzerakoan? Eta desegiterakoan? Zer gustatu zaizue gehien dorrea egitea ala desegitea?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolasa egin genuenean, haur bakoitzari guk banatu genien pieza bana, denak borobilean eserita zeuden eta dorrea borobilaren erdian eraikitzea erabaki genuen. Dorrea eraikitzen hasi ginenean, oso zaila egiten zitzaien besteen txanda errespetatzea, denek beraien fitxa ahalik eta azkarren jarri nahi baitzuten. Hori dela eta, irakasleak, denei ilaran jartzeko esan zien,  era horretan errazago egiten zaielako txanda itxarotea esan baitzigun. Jolasa psikomotrizitate gelan jarri genuen praktikan, izan ere, bi dorre eraiki genituen material diferenteak erabiliz, bata egurrezko blokeekin egin genuen eta bestea aparrezko blokeekin. Egurrezko blokea oso ondo irten zen eta ez zen erori, izan ere, irakasleak esan zigun psikomotrizitate saioen bukaeran dorreak eraikitzen dituztela eta ohituak zeudela. Bestalde, aparrezko blokeekin dorrea egin genuenean, irakasleak lagundu zien blokeak bata bestearen gainean jartzen dorrea altuegia egin zutelako. Jolasaren amaiera zertsu bat aldatu genuen,  eta bakoitzak bere pieza kendu ordez, denon artean  aparrezko blokea dorrea hautsi zuten.
JOLASAREN ARGAZKIA:

15-DANTZA
ITURRIA:  Arranz Beltrán, E. (2012)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Bere buruarengan eta bestearengan  konfiantza handitzea. Autokontzeptuaren hobekuntza. Besteen gaitasunak errespetatzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza ahalbidetzea. Taldekideen arteko gatazkak saihestea. Talde dinamikan parte-hartzea.
Adimenaren garapena	Norbere ideiak adieraztea.
Garapen psikomotorra	Elkar jartzen diren gorputz zatiak koordinatu beste bikotearekin.
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:   15-20 partaide
DENBORA: 10-15 minutu
MATERIALA:   Bikote bakoitzarentzako pilota bat eta musika.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin, ikasgelan musika jarriko dugu eta haurrei modu librean dantza egiteko eskatuko diegu. Ondoren bikoteka jartzeko esango zaie bikotekide bakoitzari pilota bat emanez. Denak bikoteka daudenean pilotarekin, berriz ere, musika jarriko dugu eta bien artean gorputzeko atal batekin pilota eutsiz dantza egin behar dutela, pilota lurrera erori gabe azalduko diegu. Noizbehinka bikote aldaketa egingo dugu denek guztiekin dantza egiteko aukera izan dezaten.
EZTABAIDA:  Ondo pasa duzue dantza egiten? Zer sentitu duzue banaka dantza egiterakoan? Eta binaka? Zer gustatu zaizue gehiago banaka ala binaka dantza egitea? Zergatik? Pilota askotan erori al zaizue lurrera?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA:   Jolasa praktikan jarri genuenean, lehenik eta behin, musika jarri genuen haurrak modu librean dantza egiteko eta beraien emozioak musikaren bitartez adierazteko, ondoren binaka dantza egiteko eskatu genien eta azkenik, binaka zeudela aprobetxaturik pilota bat eman genien bien artean eutsiz dantza egiteko. Bakarka dantza egiten aritu zirenean oso pozik aritu ziren gelaren leku batetik bestera dantzan. Harrigarria egin zitzaigun nola egiten zuten dantza lotsarik gabe, guk hasieran lotsatu egingo zirela uste baikenuen. Izan ere, guk jolas hau planteatu genuenean gure burua jolasean ikustean lotsa sentitu genuen. Era honetan konturatu gara heldu bilakatzen goazen heinean gure lotsak eta gainerakoen haurrean gaizki geratzeko beldurrak nagusitzen doazela. Bestalde, binaka jartzeko eskatu genienean, nabaritu zen nola lau urteko haurrak sexu  bereko kideekin elkartzeko joera garatua dutela, hala ere, bikote bat neska eta mutil batek osatu behar izan zuten eta ez zen arazorik egon. Azkenik esan behar dugu, haurrei pilota eman genienean, guk lagun behar izan geniela pilota non jartzeko esanez, sabelean, kopetan, sorbaldan, etab. Hala ere, oso zaila egiten zitzaien denbora guztian pilota lurrera erortzen zelako eta azkenean bi eskuen tartean jarrita dantza egiteko esan genien eta ondo irten zen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

16-TXINGOMA JAUZILARIA
ITURRIA:  Garaigordibil, M. (2005).
HELBURUAK:
Garapen afektiboak	Norberaren sentimenduak eta emozioak adieraztea eta onartzea.
Garapen sozialak	Kooperazioa sustatzea, guztion gorputzarekin txingoma erraldoi bat osatuz. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza ahalbidetzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea.
Adimen garapena	Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea, besteen ideiak entzun eta errespetatuz. Norbere ideiak adierazi eta arrazoitzea.
Garapen psikomotorra	Denek batera jauziak ematea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 4 urte
PARTAIDE KOPURUA: 15-10 partaide
DENBORA: 20 minutu
MATERIALA:
DESKRIBAPENA: Jolas honetan, jokalari bakoitzak txingoma zati bat izango da, eta <<ñam-ñam>> erritmoan jauzika ibiliko da. Jokalariek jauzi egin beharko dute, bi hankak batu eta saltoka aritu beharko dute, modu askean eta ikasgela barnean. Ez da musikarik entzungo, baina jauzika ari diren bitartean <<ñam-ñam>> esan beharko dute. Txingoma zati batek beste bat ukitzen duenean, itsatsita geratuko dira biak. Pixkanaka-pixkanaka taldeko kide guztiak elkartzen joango dira, eta, azkenean, txingoma erraldoi bat eratuko dute, eta guztiek batera egin beharko dute jauzi. Bizpahiru saio egingo dira.
EZTABAIDA: Ondo pasa al duzue “txingoma jauzilaria” jolasean? Zer sentitu duzue? Gustatu al zaizue gainerakoekin itsatsi eta denak batera txingoma handi bat bezala jauzika aritzea ala nahiago duzue bakar-bakarrik aritzea? Bete al dituzue jolasaren arauak, hau da, txingoma zati bat ukitzean, geratu al zarete hari itsatsita?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas honetan oso ondo pasa zuten saltoka, baina beste txikle zati bat ukitzean ez ziren elkartzen. Denak ibili ziren klasetik saltoka, eta batzuk niregana etorri eta nekatuta zeudela esaten zidaten. Batzuetan binaka elkartzen ziren lagunen bat ukitzean, baina segituan banantzen ziren eta beraien kaxa jarraitzen zuten saltoka. Azkenean, ez zen txikle osorik osatu. Gainera, haur batzuk eserita geratu dira hasieran, beraien tutoreak altxatzeko esan dien arte.
JOLASAREN ARGAZKIA:

17-EZ GAITUZTE JANGO
ITURRIA:  Guk asmatutakoa
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Beldur sentimendua esperimentatu eta kontrolatzea. Norberaren sentimendu edota emozioak adieraztea eta onartzea. Kideen arteko lehiak saihestea. Taldekideen artean harremanak hobetzea. Laguntza harremanak sortzea.
Adimenaren garapena	Norbere ideiak adieraztea. Entzumen aktiborako ohitura eskuratzea.
Garapen psikomotorra	Gorputz eskemaren koordinazioa lantzea
HAURREN ADINA: 4 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  5-10 partaide
DENBORA: 10-15 minutu
MATERIALA: Tamaina ezberdinetako objektuak, esaterako, koltxonetak, toailak, egunkarietako orrialdeak etab.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin, koltxoneta bat jarriko dugu lurrean eta haurrei denak bertan sartu behar direla esango diegu, zorua itsasoa baita eta bertan krokodiloak baitaude. Beraz, irakasleak hiru arte kontatzerakoan haurrak koordinatu egin behar dira eta denak koltxonetaren gainean jarri. Denak goian daudenean “ez gaituzte jango” oihukatuko dute eta berriro lurrera jaitsiko dira. Ondoren irakasleak objektu txikiago bat jarriko du lurrean, esaterako, toalla bat. Haurrak berdina errepikatuko dute eta toallaren gainean guztiak sartzea lortu beharko dute, bestela uretan dauden krokodiloak jan egingo dituzte. Hau, geroz eta objektu txikiagoekin errepikatuko dute, azkenean gainera igotzea ia ezinezkoa izan arte. Haur bat erortzen baldin bada, denek galtzen dute, beraz kooperazioa eta  talde lana beharrezkoa da.
EZTABAIDA:  Zein lurzoru gustatu zaizue gehien? Eta gutxien? Zergatik? Zein lurzorutan sartu zarete errazago? Zeinetan ez hain errez?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau guk asmatutakoa da, beraz lehengo aldia zen praktikan jartzen zena. Hasieran partaide kopurua errespetatuz (5-7 haur) nahiko ondo atera zen, batez ere zati handiekin, koltxonetan sartzerakoan, toallan... baina txikiagoa zenean ez zuten ondo pentsatzen eta denak batera joaten ziren lasterketa ahalik eta azkarren heltzeko. Horregatik hau konpontzeko irakaslearen laguntza behar izan genuen eta gogoratu behar izan zien jolasaren helburua, denak lurzoruaren gainean sartzea zela krokodiloek inor jan ez zezaten. Hori dela eta, elkar lagun behar zietela bat bestearen gainean jarriz esan genien. Baina, hurrengo saiakeran, egunkari zatia jarri genuenean hain zuzen,  zailtasunak izan zituzten eta bata bestearen gainean jartzen hasi ziren baina denak lurrera jausi ziren eta haurren batek min hartu zuen. Ez zuen min handirik hartu berehala pasa zitzaion baina egunkariko orri bat lurzoru bezala jartzea 4 urteko haurrentzat ez zela egokia konturatu ginen. Hala ere, lurzoru handiagoak erabiliz edota binaka jarriz jolasten jarraitu genuen eta gustatu zitzaien.
JOLASAREN ARGAZKIA:

1.2. 5 Urteko haurrentzako

18-MATXINSALTOA
ITURRIA: Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Besteekin elkartzeak eta mugitzeak sortzen duen plazera esperimentatzea. Sentimendu positiboak nagusitzea. Adiskidetasunerako lagungarriak diren sentimenduak adieraztea. Besteen ideiak errespetatzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimendua nagusitzea.
Adimen garapena	Norberak bere ideiak kanporatzea. Talde lanetan ardura eta parte hartze jarrerak bereganatzea. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea.
Garapen psikomotorra	Denen artean pilota airera bota eta berriro hartzea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 10-15 partaide
DENBORA: 10 minutu (norbaitek kale egin arte)
MATERIALA: Oihal handi eta zabal bat eta globoa edota pilota
DESKRIBAPENA: Manta edo zapi handi baten inguruan jarriko dira umeak. Erdi-erdian baloi edo globo bat jarriko dugu (matxinsaltoa). Denen artean matxinsaltoak saltoak emateari ez uztea lortu behar dute ahal diren salto gehien lortzen saiatuz.
EZTABAIDA: Salto asko egitea lortu al duzue? Ondo pasatu al duzue? Zenbat salto egitea lortu duzue?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA:  Egia esan, jolasa erreza ematen du, baina 5 urteko haurrekin praktikan jartzerakoan ez da hain errez atera. Hamar haur jarri ditugu oihal baten inguruan. Oihala ez zen borobila, laukizuzena baizik, oso zaila baitzen  oihal handi eta borobila aurkitzea. Aparrezko baloi bat jarri dugu erdian  eta hasieran pixka bat kosta zaigu, baina azkenean nahiko ondo atera da, matxinsaltoak pare bat salto ematera iritsi da batean, gustura egon dira baina espero baino okerrago atera da jolasa.Haurrak ez baitziren ados jartzen pilota denok batera airera  botatzerako garaian eta beti lurrera erortzen zitzaien, gainera batzuk beste batzuk baino indar handiagoa zuten, ondorioz koordinazio falta nabaritzen zen.
JOLASAREN ARGAZKIA:

19-ITSUA ETA GIDARIA
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Segurtasun eza eta beldur sentimenduak kontrolatzea. Autoestima on bat garatzea. Beste gizaki batzuen egoera emozionalekiko enpatia izatea. Kideen arteko konfiantza sendotzea. Ahozkoa ez den komunikazioa lantzea. Laguntza harremanak sortzea. Gainerakoenganako konfiantza sustatzea.
Adimen garapena	Norbere ideiak adieraztea. Erantzukizunak hartzea.
Garapen psikomotorra	Gelatik mugitzea oztopoekin talka egin gabe (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 16-20 partaide
DENBORA: 10 minutu
MATERIALA: Edozein motatako oztopoak, oso arriskutsuak izan gabe (aparrezko blokeak, koltxonetak, mahaiak, aulkiak...), begiak tapatzeko zapiak.
DESKRIBAPENA:  Bikoteka jokalari bat itsua izango da eta bestea gidaria. Gidariak eskuak itsuaren sorbalda gainean jarriko ditu eta presio txiki batzuen bidez (ezkerreko edota eskuineko sorbaldan) gelatik gidatuko du, oztopoen kontra egin gabe. Gero, paperak aldatu eta jolasa berriz ere hasi egingo da. Jolasa konplikatu daiteke oztopo gehiago jarriz gero.
EZTABAIDA: Asko oztopatu al zarete? Zer gustatzen zaizue gehien itsua ala gidaria izatea? Biak izan zarete? Ondo pasatu duzue?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA:  Jolasa nahiko zaila da 5 urteko haurrekin egiteko baina batzuk oso ondo bete dituzte arauak eta ondo aritu dira, beste batzuk aldiz, aspertu egin dira eta jolasteari utzi diote berehala, jolasa aurrera eramateko pazientzia handia behar da eta haurrei nahiko kostatzen zaie, baina orokorrean ondo atera da.
JOLASAREN ARGAZKIA:

20-HILABETEAK SALTOKA
ITURRIA:  Urtxintxa. (2001)
HELBURUAK:
Garapen sozio  afektiboa	Besteekin elkartzeak sortzen duen plazera esperimentatzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimendua nagusitzea. Besteen ideiak entzun eta errespetatzea.
Adimen garapena	Inpultsibitatea kontrolatzea norberaren txandari itxarotean. Norbere ideiak adieraztea.
Garapen psikomotorra	Denek batera salto egitea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 10-15 partaide
DENBORA: 10 minutu
MATERIALA:  Soka bat.
DESKRIBAPENA: Bi taldekidek sokari goraka eragiten dioten bitartean, besteek ilaran itxarongo dute.  Hilabeteen abestiarekin batera banan-banan eta jarraian salto egin beharko dute. Hilabete bakoitza aipatzen denean lagun bat sokan sartuko da, salto bat egingo du eta aterako da. Hurrengo hilabetearekin ilaran bere atzean zegoenak gauza bera egingo du: sokan sartu, salto bat egin eta sokatik atera. Honela hilabete guztiak aipatu arte. Azkeneko hilabetearekin batera salto egiten duenak, saltoka jarraitu beharko du hilabete guztiak azkar-azkar aipatzen diren bitartean: urtarrila, otsaila, martxoa... Sokari geroz eta azkarrago eragingo zaio saltoka ari denak huts egin arte.
EZTABAIDA: Zein hilabete tokatu zaizu egitea? Asko saltatu duzue? Erori zarete? Gaizki atera zaizue, ala guztia ongi? Oztopatu al zarete? Gustatu zaizue?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA:   Jolasa asko gustatu zaie, batzuetan ez ziren salto egitera ausartzen abestiaren erritmoan baina orduan abestia moldatzen genuen eta ondo geratzen zen, pixka bat azkarrago saltatzen hasten ginenean berehala norbaitek soka zapaltzen zuen eta jolasa amaitzen zen. Azkenean haur guztiek abestia ikasi dute eta asko gustatu zaiela ematen zuen. Asko nabaritzen zen salto egiteko orduan umeen abileziak eta ohiturak; izan ere,  batzuek ez zekiten ia salto egiten, ez baitzeuden sokasaltoan ibiltzera ohituta.
JOLASAREN ARGAZKIA:

21-MAITE ZAITUT
ITURRIA: Urtxintxa. (2001)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Autokontzeptua-autoestimua hobetzea. Beste pertsona batenganako sentimendu positiboekin lotutako emozioak adieraztea. Talde barneko kohesioa lantzea taldeko kide izateko sentimenduak nagusituz. Besteak errespetatzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea.
Adimen garapena	Ahozko komunikazioa lantzea. Norbere ezaugarriak eta besteenak ezagutzea. Talde dinamikan arreta mantentzea.
Garapen psikomotorra	Mugimendua eta ikuspena koordinatzea.
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 10-20 minutu
MATERIALA: Aulkiak. Aulkirik eduki ezean uztailak erabili daitezke.
DESKRIBAPENA:  Jolaskide bakoitza aulki banatan eseriko da, biribil bat osatzen dutelarik. Beste lagun bat erdian zutik geratuko da. Erdian dagoena eserita dagoen batengana hurbilduko da eta esango dio: MAITE ZAITUT. Eserita dagoenak, berriz, erantzun egin beharko dio: ZERGATIK? Eta erdiko jolaskideak arrazoiren bat eman beharko dio. Arrazoia edozein izan daiteke, baina beti eserita dagoen jokalariaren ezaugarri bat izan behar du: ezaugarri fisikoa (ilearen kolorea, sudurraren neurria, begien kolorea...), jantzita duen zerbaiten ezaugarria (galtzen kolorea, oinetako mota, alkandoraren kolorea...), bestelako ezaugarriren bat (mutila ala neska izatea, herri batekoa izatea, adina...) etab. Ezaugarri hori duten guztiak aulkitik altxatu egingo dira orduan, eta beste aulki batean esertzen saiatuko dira. Ezaugarri hori betetzen ez dutenak ez dira beren aulkitik mugituko. Eserita daudenak tokiz aldatzen diren bitartean, erdiko jokalaria hutsik gelditutako aulki batean esertzen saiatuko da. Horrela, hurrengo txandarako beste jolaskide bat geratuko da erdian eta jolasa errepikatu egingo da, bestelako ezaugarriren bat esanez.
EZTABAIDA: Gustatu zaizue jolasa? Asko ala gutxi altxatu zarete? Gauza asko dituzue amankomunean?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolasa hastea pixka bat kostatu zaigu, izan ere, esplikazioa nahiko luzea izan da eta denak ondo ulertzea lortu nahi genuen. Uztailekin egin dugu jolasa, hauek lurrean utzita eta haurrak barruan zutik jarrita. Haurrak lotsatuta hasi dira, eta gainera batzuetan ez zekiten zer esan, beraz laguntza pixka bat behar izan dute, baina batzuk berehala harrapatu dute jolasa eta oso gustura ibili dira, hala ere, denbora gutxi egon gara honetan jolasean, luzeegia egiten baitzaie haurrei, mugimendu gutxi duelako gehien bat.
JOLASAREN ARGAZKIA:

22-ARMIARMA SAREA
ITURRIA: Urtxintxa. (2001)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Tentsioa arintzea. Onespen sentimenduak sortzea Talde barneko kohesioa sortzea. Taldekideen gaitasunak errespetatzea. Baztertuak sentitzen diren haurrak taldean integratzen laguntzea.
Adimen garapena	Ardura eta parte hartze jarrerak bereganatzea.
Garapen psikomotorra	Armiarma sarea modu koordinatuan mugitzea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA: 15-20 partaide
DENBORA: 20 minutu
MATERIALA:
DESKRIBAPENA: Jokalari bat armiarma izango da, eta beste guztiak bere sarean harrapatu beharko ditu. Horretarako, jolas eremu bat zehaztuko da, eta eremu horren alde batean armiarma kokatuko da, eta beste aldean beste jolaskide guztiak. Horiek, armiarma aurrera mugitzen hasten denean, beste muturrera iritsi behar dute. Bide horretan armiarmak norbait ukitzen badu, ukituak ukitutako tokian geratu beharko du armiarma sarea osatzen. Inork ezin du atzerantz jo. Armiarma beste aldera iritsitakoan berriro errepikatuko da, jolasa baina aurkako noranzkoan. Harrapatutako jokalariekin armiarma sarea osatzen joango da. Sarea osatzen duten laguntzaileek, armiarmak bezala, aske dauden jokalariak ukitzen saiatu beharko dute, laguntzaile kopurua handitzen joan dadin, baina ezin dute tokitik mugitu. Jolasak aurrera egingo du, haur guztiek armiarma sarea osatu arte.
EZTABAIDA: Ongi pasatu duzue? Zer duzue nahiago, armiarma izatea ala ez izatea? Armiarmak erraz harrapatu ditu guztiak? Nor izan da harrapatuta izaten azkena? Eta lehena?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE HAUSNARKETA: Jolas hau izan da gehien gustatu zaiena, izan ere, gehiengoek aurretik ezagutzen zuten eta mugimendu handiko jolasa da. Denak nahi izaten zuten armiarma izan, Gainera, batzuek arauak ez zituzten betetzen, esaterako atzera pausoa ematen zuten edota harrapatuak aurrera jarraitzen zuten. Hainbeste gustatu zaienez, berriro errepikatu dugu eta gainera berriro egin nahi izan dute, baina ez genuen denborarik eta klasera joan behar izan dute. Jolas honekin asko gozatu dute eta lehenengoan ulertu dute.
JOLASAREN ARGAZKIA:

23-MOMIAK
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Jolasean zehaztutako arauak errespetatzea. Taldeko kideen ezagutza, eskultoreak kidea momia bihurtuz. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea Autokontzeptuaren hobekuntza.
Adimen garapena	Norbere ideiak adieraztea. Ardurak hartzen ikastea. Inpultsibitatea kontrolatzea norberaren txanda itxarotean.
Garapen psikomotorra	Gorputz adierazpena eta gorputz eskemaren ezagutza eskuratzea.
HAURRAREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  15-20 partaide
DENBORA: 40 minutu
MATERIALA: Komuneko papera, jokalari bakoitzarentzat.
DESKRIBAPENA: Lehenik eta behin,  taldekideen artean momia zer den adierazi beharko da. Horretarako, irudiak erakutsi beharko zaizkie haurrei; esate baterako, Egiptoko momien irudiak. Ondoren, ikasle guztiak bi taldetan banatu beharko dira. Talde baterako parte-hartzaileak sakabanatu egingo dira, eta pertsona helduak keinua egiten dienean, geldi-geldi geratu beharko dute, estatuak balira bezala. Nahi duten bezala gera daitezke:  zutik, belauniko, etzanda, lau hankatan,… Hainbat jarreratan jartzeko gomenda diezaiekegu, baina batez ere, jarrerak barregarriak izan daitezela esango diegu. Beste taldeko kideek komuneko papera izango dute eskuetan, eta saiatu beharko dute estatua horiek “estali edo biltzen”. Komuneko paperez estaltzen dituztenean, momia bilakatuko dituzte. Horretarako, bigarren taldeko kideek erabaki beharko dute nork zein momia aukeratuko duen (pareak ez badira, bi jokalariek, momia bakarra har dezakete). Paperarekin momiak “bildu” eta “apaindu” ostean, zientzialariak beren lanetatik urrundu, eta sortu dutenari buruz arituko dira hizketan. Ondoren, estatuetara hurbildu, eta belarrira esango diete zer diruditen (katua  dirudizu, elurrezko panpina bat dirudizu,…). Beren lanak gordetzeko, kideak momia bilakatu ostean, pertsona helduak argazkiak aterako dizkie. Argazkiak atera ostean, rolak aldatuko dituzte: momiak bizidun bilakatuko dira, eta zientzialariak estatua. Era horretan, berriz has daitezke jolasean.
EZTABAIDA: Ondo pasatu al duzue jolasean? Zer izan da barregarriena? Zer sentitu duzue momia bilakatzean? Eta zientzialariak izan zaretenean? Denok lagundu al duzue momiak sortzeko lanean? Gustatzen al zaizue nola geratu diren, azkenean, momiak?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Jolas hau praktikan jarri genuenean, haurrak bikoteka jarri ziren eta bikoteko kide bat nahi zuzen posturan jarri eta bestea paperarekin inguratzen hasten zenean, papera behin eta berriz apurtzen zen, hori dela eta, jolasa moldatu egin genuen. Hain zuzen, eskultoreak momia zen haurraren gorputzarekin eskultura bat egitea nahi zion forma emanez esan genien eta ondoren alderantziz. Oraingo honetan jolasa ondo irten zen eta haurrek oso ondo pasatu zuten bai momiaren rola betetzean eta baita eskultorearena ere.
JOLASAREN ARGAZKIA:

24-MAMUAK
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Beldur sentimenduak adieraztea eta kontrolatzea. Pertsonetan sentipen “onak” eta “txarrak” eragiten dituzten egoerak identifikatzea eta bereiztea. Adiskidetasunean oinarritutako elkarrekintza ahalbidetzea. Ahozkoa ez den komunikazioa garatzea entzumen aktiborako ohiturak hartuz. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimenduak nagusitzea
Adimen garapena	Norbere ideia eta emozioak adieraztea. Entzumen aktiborako ohitura eskuratzea.
Garapen psikomotorra	Mamuen taldeak modu koordinatuak korrika egitea (koordinazio dinamiko orokorra).
HAURRAREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  15-20 partaide
DENBORA: 15 minutu
MATERIALA:  Ez da materialik behar
DESKRIBAPENA: Taldekide guztiek elkarri eskua eman, eta biribil bat osatuko dute. Bost haur kanpoan geratuko dira, mamuen rola jokatuko baitute. Mamuak biribil barnean jarriko dira, eta lo egongo balira bezala jokatuko dute. Gainerako jokalariak mamuen inguruan oinez hasiko dira, orduak ahots goraz esaten dituzten bitartean: ordu batetik gauerdira arte (00:00). Gauerdia iristean, mamuak esnatzen hasiko dira, pixkanaka-pixkanaka. Gainerakoek, eskuak askatu, eta mamuek ihes egingo diete. Manuen rola dutenek, nahi duten moduan egingo dute mamuen lana; esate beterako, besoak altzatu, eta soinu fantasmagorikoak botaz. Mamuek jokalarien atzetik joan beharko dute, eta bat ukitzen dutenean, hori ere mamu bilakatuko da, eta mamuek bezala jokatu beharko du. Taldekide guztiak mamu bihurtzen amaituko da jolasa. Denbora tarte bat utziko zaie, modu askean mamuetara jolas daitezen.
EZTABAIDA: Ondo pasatu al duzue jolasean? Zer sentitu duzue mamuen rola jokatu duzunean? Eta mamuek harrapatu, eta zuek ere mau bihurtzean? Nor da mamuen beldur? Nork uste du mamuak existitzen direla? Bestelako zer gauzak beldurtzen zaituztete?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Jolasa praktikan jartzerakoan ez da inolako arazorik egon, hasieran haurrek ez zekiten ondo nola jokatu mamu rola baina taldeko kide bat orroak eginez hasi da eta beste guztiek berari imitatu diote. Jokalariek errez barneratu dute rol aldaketa eta oso ondo pasatu dute jolasean. Jolas hau nahiko ohikoa da adin honetako aurren artean eta orregatik ez du inolako zailtasun berezirik izan eta asko gustatu zaie. Hori bai, haurrek nahiago dute harrapatuak izatea harrapatzaileak baino. Behin baino gehiagotan errepikatu dugu jolasa haurrek bi paperak jokatzeko aukera izan dezaten.
JOLASAREN ARGAZKIA:

25-ARGAZKI ISTORIKOAK
ITURRIA:  Garaigordobil, M. (2005)
HELBURUAK:
Garapen sozio afektiboa	Sortzeak eta istorioa asmatzeak sortzen duen plazera esperimentatzea. Onespen sentimenduak nagusitzea. Talde barneko kohesioa eta taldeko kide izateko sentimendua nagusitzea.
Adimen garapena	Norbere desio, ideiak eta fantasiak adieraztea. Inpultsibitatea kontrolatzea, norberaren txanda itxarotean. Besteek kontatzen duten istorioan arreta izatea. Besteen istorioak ulertzea. Ahozko komunikaziorako ahalmenak garatzea.
HAURRAREN ADINA: 5 urtetik aurrera
PARTAIDE KOPURUA:  5-6 partaide
DENBORA: 45 minutu
MATERIALA: Argazki bat jokalari bakoitzarentzako
DESKRIBAPENA: Hasiera batean, jokalari guztiak biribilean eseriko dira. Denei argazki edo irudi bana banatuko zaie. Jolasaren ardatza da, irudia oinarrian hartuta denok, kooperazioan, istorio bat asmatzea: hasiera, mamia eta amaiera izango dituenak. Lehenengo jokalariak, irudiak iradokitzen diona kontuan izanda, istorio bat kontatzen hasiko da, eta istorioari buruzko oinarrizko informazioa emango du. Ondoren, isildu egingo da. Bigarrenak, aurrekoak esan duenari heldu, eta gertaera gehiago batuko dizkio istorioari. Horrela aritu beharko dute bata bestearen atzetik, eta taldekide guztien artean ipuin bat edo istorio bat osatu beharko dute. Jokalariek ahalegina egin beharko dute kontakizunak jarraipen egokia izan dezan; pertsona bakarrak kontatuko balu bezala.
EZTABAIDA: Istorio polita osatu al duzue? Irudimen handia izan al duzue? Gustatu al zaizue asmatu duzuen istorioa? Koherenteak izan al da istorioa, pertsona bakarrak kontatu izan balu bezala?
JOLASA PRAKTIKAN JARRI ONDOREN TALDE-HAUSNARKETA: Bost haur hartu ditugu eta bakoitzari argazki ezberdinak banatu dizkiegu (mendia, hiria, gizona, txalupa eta aterkia). Argazki horiekin istorio bat eraiki  behar zuten denen artean. Haur bakoitzak bere argazkiaren inguruko istorioa kontatzean, izugarrizko imajinazioa eta hitz egiteko gogoa erakutsi dute, baina aurreko argazkiarekin istorioa lotzeko orduan laguntza behar izan dute, zaila izan da istorioak lotzea, bakoitza bere irudian gehiegi zentratu baita. Hala ere, ondo geratu zaie azkenean. Asmatutako istorioa honako hau izan da: Mendia:         Bazen behin mendu bat, bertan mutil bat zegoen, eta arbola bat baita ere. Mutila oso bihurria zen eta arbolara igo zen baina erori egin zen eta belaunean odola egin zuen eta negarrez hasi zen. Baserritarra: Mendian baserritarra bizi zen eta sagarrak bildu zituen saskian Txalupa: Baserritarrak txalupa hartu zuen eta oso urruti joan zen eta txalupatik erori zen eta berriro igo zen bustita. Aterkia: Baserritarrak aterkia hartu zuen euria hasi zelako, aterkia oso polita zen eta orduan ez zen busti. Hiria: Baserritarra hirira iritsi zen txalupa eta aterkiarekin. Hiri horretan lapurrak zeuden eta poliziaren kotxeak azkar pasatzen ziren eta gero baserritarra etxera joan zen.
JOLASAREN ARGAZKIA: