JOLAS KOOPERATIBOAK

Jolas Kooperatiboen bilduma

Gure jolasak hiru adin tarteen arabera banatu ditugu hiru azpi taldeetan; 3-4 urtetik aurrerako haurrentzat , 4-5 urtetik aurrerako haurrentzat  eta 5-6 urtetik aurrerako haurrentzat.

1.1. 3-4 urtetik aurrera

IZENA: BESARKADA MUSIKALA.
Helburuak: -       Talde autonomia garatzea. -       Pertsona bakoitzak bere izaera duela onartzea. -       Haurren arteko laguntasuna bermatzea. -       Haurren arteko afektua sustatzea.
Adina: 3-4 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 8 haur gutxienez.
Materiala: musika.
Deskribapena:       Musika martxan jartzen denean haurrak dantzan hasiko dira, eta musika gelditzen denean elkar besarkatu beharko dute. Beraien kaxa besarka daitezke, edo irakasleak gidatu dezake zenbanaka besarkatu behar diren.
Elkarrizketarako gida:                                                                  -       Ondo pasa al duzue zuen lagunak besarkatzen? -       Bakarrik geratu zaretenean lagunak etorri al dira zu besarkatzera? -       Zaila izan al da bikotea bilatzea?
Talde hausnarketa:       Hasieran haurrak ez dira ondo koordinatu baina hiru edo laugarren alditik aurrera oso ondo jolastu dute. Bata bestearen bila ibili dira bikoterik gabe zeuden kasuetan eta oso ondo pasa dute.
Iturria:  ahozko transmisioa. Interneten ere aurki dezakegu:        http://anaipa.blogspot.com.es

 

IZENA: KOTE KOTE.
Helburuak: -       Talde lanean emaitza hobeak eta aberasgarriagoak lortuko dituztela konturatzea. -       Indibidualismoa, lehiakortasuna eta bekaizkeria albo batera uztea. -       Talde autonomia garatzea. -       Ondokoari laguntza eskaintzea.
Adina: 3-4 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 2 haur baino gehiago.
Materiala: musika, nahiz eta ez den beharrezkoa.
Deskribapena      Jolaskide guztiak lurrean edo aulkietan eseriko dira biribil bat eginez. Abestia abesten duten bitartean, eskuekin txaloak joko dituzte. Lehendabizi, bakoitzak txalo bat joko du. Ondoren, alboetan dituzten bi pertsonei joko die bostekoa. Honela abestia nahi adina aldiz errepikatu arte.          Abestia:         Kote, kote, kote, kote,         abestu dezagun txaloka         kote, kote, kote, kote,         abestu dezagun txaloka, jei!
Elkarrizketarako gida: -       Ondo jo al diozue albokoari bostekoa? -       Abestia erraza al zen? -       Beste moduren batera egingo al zenukete jolas hau edo den bezala gustatzen zaizue?
Talde hausnarketa:      Ezinezkoa izan da jolas hau bere horretan praktikan jartzea, beraz moldatu egin behar izan dugu. Haurrek ondokoei bostekoa eman ordez, txaloak egin dituzte eta ondoren “hey” esatean eskuinean zuten lagunaren aulkian eseri dira. Hasieran abestu gabe proba egin dugu, haur guztiek jolasa ondo ulertu dutela ziurtatzeko. Ondoren, abestia irakatsi diegu eta abestiarekin batera jolastu gara. Oso ondo pasa dute haurrek.
Iturria: Urtxintxako euskal jolasen bilduma, interneten ere aurki dezakegu: http://www.aisia.net

IZENA: ARMIARMA.
Helburuak: -       Talde lanean emaitza hobeak eta aberasgarriagoak lortuko dituztela konturatzea. -       Besteen txanda errespetatzea. -       Elkarri arretaz entzutea. -       Talde autonomia garatzea.
Adina: 3-4 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala: artilezko haril bat.
Deskribapena:      Haur guztiak gelan barrena sakabanaturik edo borobil handi bat eginez ipiniko dira. Irakasleak artilezko harila izango du eskuetan eta haurrek errepikatu beharreko irizpidea aipatuko du, (adibidez hurrengo kidearen izena; Aimar), harilaren muturrari heldu eta ikasle bati botako dio, honek irizpide berari jarraituz zerbait esan eta beste bati pasako dio, horrela, guztion artean armiarma-sarea osatu arte. Garrantzi handia du denek beraien artilearen zatiari ondo eusteak, bestelakoan sarea puskatu egingo delako eta dena desegingo delako. Irakasleak aipatuko du haur guztien kooperazioa garrantzitsua dela hariari eusteko eta batek kale egiten badu eta haria askatu guztia desegingo dela. Irakasleak esan beharreko irizpidea, izena, abizena, kamisetaren kolorea edota beraien gurasoen izena izan daiteke.
Elkarrizketarako gida: -       Zer sortu da guztion artean? -       Zer erakutsi digu sarea osatzeak? -       Guztiok ondo esan al dugu esan beharrekoa? -       Besteen irizpidea (izena, abizena, kamiseta kolorea…) zein den ikasi al dugu?
Talde hausnarketa:        Haurrek lehendik ere egina zuten jolas hau egina zuten arren, dezente kosta zaie, batez ere lehenengo partaideei. Hori dela eta, hasierakoei guk lagundu diegu eta azkenekoek aldiz, beraiek bakarrik egin dute, gure laguntzarik gabe. Konturatu gara, behar bereziak dituen haur batek, ez dakizkiela ikaskide guztien izenak eta dezente kosta zaiola jolasa aurrera eramatea. Honen aurrean, beste haurrek errespetuz tratatu dute haurra.
Iturria: Asteasuko Pello Errota Herri Eskola (ahozko transmisioa).

IZENA: ERRODILOA.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahiko ez dela ohartzea. -       Indibidualismoa, lehiakortasuna eta bekaizkeria albo batera uztea. -       Besteen txanda errespetatzea. -       Guztiek gaitasun eta ezaugarri fisiko pertsonalak dituztela onartzea. -       Laguntza eskatzeko beldurrik ez izatea.
Adina: 3-4 urtetik aurrera	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez
Materiala: ez da materialik behar
Deskribapena:     Ikasle guztiak buruz behera etzango dira ilara batean bata bestearen ondoan. Ilarako lehena beste guztien gainetik biraka joango da beste muturrera iritsi arte eta horrela egingo dute denek guztien gainetik pasa arte. Behean dauden haurrak geldik eta zuzen egon beharko dute beraien kidea gainetik ondo pasa dadin. Denak gainetik pasatzerakoan, hau da, denak denen oinarri izaten direnean, amaituko da jokoa.
Elkarrizketarako gida -       Zer sentitu duzue besteen gainetik pasatzerakoan? -       Zer da garrantzitsua zubitik (haurrek osatutako zubitik) ez erortzeko?
Talde hausnarketa:         Orokorrean nahiko ongi atera da. Lehen bi saialdietan etzandako haurrek burua altxatzen zuten edo buelta ematen zuten kideen lana oztopatuz. Hala ere, azken saialdirako konturatu dira zein den beraien eginbeharra besteek jolasa ongi burutzeko
Iturria:  Asteasuko Pello Errota herri eskola (ahozkozko transmisioa).

IZENA: KAFE FRANTSES BATE(A)N.
Helburuak: -       Talde autonomia garatzea. -       Gorputz bidezko komunikazioa lantzea. -       Haur bakoitza bere ezaugarriez jabetzea. -       Haurren arteko afektua sustatzea.
Adina: 3-4 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala: musika, nahiz eta ez den beharrezkoa.
Deskribapena:        Jokalari guztiak ilaran jarriko dira eta biribila osatuko dute. Abestia abesten duten bitartean mugimendu batzuk egin beharko dituzte, kantua aurrera doan neurrian, mugimenduak gero eta zailagoak izango dira.         Mugimenduak:        Hankak mugitu: abesti osoa abesten duten bitartean oinak aurrealdera mugituko dituzte, abestiaren erritmoari jarraituz. Lehengo eskuineko hanka eta gero ezkerrekoa mugitu beharko dituzte, aurrerantz.      Besoak mugitu: abesti osoa abesten duten bitartean eta oinen mugimendua errepikatuz, orain besoak zabaldu behar dituzte. Eskuineko oina mugitzerakoan eskuineko besoa zabalduko dute, eta ezkerreko oina mugitzerakoan ezkerreko besoa.     Burua mugitu: abesti osoa abesten duten bitartean, eta oinen eta besoen mugimendua errepikatuz, burua alde batera eta bestera mugitu beharko dute. Eskuineko oina eta besoa mugitzerakoan burua eskuinerantz biratu behar da eta ezkerreko oina eta besoa mugitzerakoan burua ezkerrera biratu behar da.     Aurrean dagoen lagunaren sorbalda helduko diote eta abestia abestuko dute, aurretik egindako mugimendu guztiak errepikatuz.      Ondoren, beraien aurrekoaren aurreko lagunari sorbalda helduko diote eta abestia abestuko dute, mugimendu guztiak errepikatuz.       Ilaran hiru toki aurrerago dagoen lagunaren sorbaldari helduko diote (horretarako biribila itxi egin beharko da), eta, atzean dagoen lagunaren izter gainean eserita, abestia abestu beharko dute, mugimendu guztiak (oinak, besoak eta burua) errepikatuz.         Abestia:         Kafe frantses bate(a)n         minue dantzatzen,         kafe frantses bate(a)n         minue dantzatzen.         Minue minue         minue dantzatzen         kafe frantses bate(a)n         minue dantzatzen.
Elkarrizketarako gida: -       Erraza egin zaizue dantzatu eta abestea? -       Banakako jolas bat edo taldekoa iruditu zaizue? Zergatik? -       Hasieratik ondo atera al da?
Talde hausnarketa:     Jolasa oso ondo atera da, haurrek jolasaz gozatu dute eta pausuak gero eta zailagoak ziren heinean, gero eta dibertigarriagoa egin zaie. Jolasa adin txikiagoetara ere  moldatu daiteke, pausuak erraztuz. Adinean gora egin ahala, dibertigarriago egiteko, pausuak zaildu daitezke.
Iturria:  http://www.aisia.net eta Urtxintxako euskal jolasen bilduma.

IZENA: LEHOI BATEN BILA NOA.
Helburuak: -       Haur bakoitzaren autoestimu altua sustatzea. -       Haur Pertsona bakoitzak bere izaera duela onartzea. -       Sentimendu eta emozioen kontrola eta adierazpena sustatzea.
Adina:  3-4 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 2 haur gutxienez.
Materiala: ez da materialik behar.
Deskribapena:       Jokalari bat beste guztien aurrean jarriko da edo, biribila egiten badute, biribilaren erdian kokatuko da. Moderatzaileak abestia zatika abestuko du, abestiaren hitzak keinuen bidez antzeztuz. Hori isiltzen denean, beste jokalari guztiek hark esan eta antzeztutakoa errepikatu beharko dute:        LEHOI BATEN BILA NOA: oinez joatearen antzezpena        HANDIENA HARTUKO DUT: besoak asko zabaldu        EZ DUT BELDURRIK: ausarta aurpegia jarri eta hatz batekin ezezko keinua egin        BEGIRA ZENBAT LORE: hatz erakuslearekin lurra seinalatu        AJA-AJA: eskuak gerrian jarri eta gorputza alde batera eta bestera mugitu        ZUHAITZ BAT: besoak asko zabaldu ZUHAITZ LUZE BAT: besoak gorantz eraman ZUHAITZ LUZE LUZE BAT!: besoak gero eta gorago eraman ZUHAITZ LUZE LUZE LUZE BAT!: besoak ahal den gehien igo IGO NAIZ: bi esku eta hankekin eskalatzaile keinuak egin BEGIRATU DUT: eskua kopetan jarrita burua alde batetik bestera mugitu JAITSI NAIZ: salto bat egin         LEHOI BATEN BILA NOA…        ITSASOA: eskua alde batetik bestera mugitu ITSASO ZABALA: bi eskuak barrutik kanpora zabaldu ITSASO ZABAL ZABALA: bi eskuak gero eta gehiago zabaldu ITSASO ZABAL,ZABAL,ZABALA: bi eskuak ahal den gehiena zabaldu MURGILDU NAIZ: uretara buruz botatzea antzeztu IGERI EGIN DUT: igeriketa keinuak egin ATERA NAIZ: salto bat egin        LEHOI BATEN BILA NOA …        KOBAZULO BAT: eskuekin borobil bat egin KOBAZULO ILUN BAT: bi pausu eman kobazulora sartuko bagina bezala KOBAZULO ILUN -ILUN BAT: bi pausu eman KOBAZULO ILUN- ILUN ILUNA: bi pausu eman        SARTU NAIZ: salto bat egin BEGIRATU DUT: eskuak kopetetan jarrita burua alde batetik bestera mugitu IKUTU DUT: eskuekin zerbait ukitu dugula adierazi BURU BAT! : eskuekin borobil bat egin BI BELARRI!: eskuak belarriak ukitu BI BEGI!: eskuekin begiak ukitu BIBOTEAK! : hatz erakuslearekin sudur azpian bibotea irudikatu MUTURRA! : eskuekin muturra ukitu AHOA! : eskuekin ahoa ukitu HORTZAK! : eskuekin hortzak ukitu LEHOI BAT!!! : bi besoak eta hankak zabaldu        BUELTA EMAN DUT: buelta eman KORRIKA EGIN DUT: korrika alde egin KOBAZULOTIK ATERA NAIZ: korrika jarraitu ITSASOAN SARTU NAIZ: uretara buruz botatzea antzeztu IGERI EGIN DUT: igeriketa keinuak egin ITSASOTIK ATERA NAIZ: salto bat egin ZUHAITZERA IGO NAIZ: bi beso eta hankekin eskalatze keinuak egin ZUHAITZETIK JAITSI NAIZ: salto handi bat egin ETXERA JOAN NAIZ: bi pausu eman OHE AZPIAN SARTU NAIZ: lurrean etzan        LEHOI BATEN BILA NINDOAN: bi besoak zabaldu EZ NUEN HANDIENA HARTU: eskuekin ezezko keinua egin BELDURRA IZAN NUEN: beldur aurpegia jarri BEGIRA ZENBAT LORE: hatz erakuslearekin lurra seinalatu AJA, AJA!: besoak gerrian jarrita alde batera eta bestera mugitu gerria
Elkarrizketarako gida: -       Gustatu al zaizue jolasa? -       Nolakoa zen ikusi duzuen lehoia? -       Beldurtu al zarete? -       Zaila egin alzaizue?
Talde hausnarketa:        Jolasa oso ondo atera da. Haurrek lehendik ere ezagutzen zuten jolasa eta horrek aurrera eramatea erraztu du. Haurrei asko gustatu zaie jolasa amaitu ondoren egin dizkiegun galderak eta euren lehoiaren irudia deskribatu eta lehoia ikusitakoan bizitakoa oso ondo adierazi dute.
Iturria: urtxintxako euskal jolasen bilduma. Interneten ere aurki dezakegu: http://www.aisia.net

1.2.        4-5 urtetik aurrera:

IZENA: UZTAIAREN KATEA.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Ondokoari laguntza eskaintzea. -       Besteen laguntzaren beharraz ohartzea..
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: nahi adina uztai.
Deskribapena:        Biribilean zutik ipiniko dira haurrak, eskutik emanda. Biribileko tokiren batean, uztai bat jarriko dugu bi jokalarien besoen artean. Horrela, jokalari bakoitzak, uztaitik igaro beharko du eskurik askatu gabe. Guztiak uztaitik igaro ondoren gauza bera egin dezakegu baina kontrako noranzkoan. Jokalari kopuruaren arabera, uztai bat baino gehiago sar daitezke biribilean.
Elkarrizketarako gida: -       Erraza izan da uztaitik pasatzea? -       Lagundu diozue ondokoari uztaitik pasatzen? -       Askatu dituzue eskuak uztaia  pasatzeko?
Talde hausnarketa:      Jolasa oso ongi atera da. Haurrak motibatuta agertu dira eta elkarri lagundu diote uztaia gero eta errazago igarotzeko pertsona batetik bestera. Haur batzuei asko kosta zaie, uztaia pasatzeko zein mugimendu egin behar duten ikustea, baina beste haurren argibideen laguntzaz ( “orain burua pasa”, “gero eskua”...) azkenean, uztaiak bira osoa egitea lortu du.  Haurrek beste txanda bat egin nahi izan dutela esan digute oso gustura aritu baitira.
Iturria: ahozko transmisioa.

IZENA: UHARTEAK.
Helburuak: -       Talde lanean emaitza hobeak eta aberasgarriagoak lortuko dituztela konturatzea. -       Elkarren artean ulertzea. -       Diskriminazio egoerak saihestea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea. -       Besteen laguntzaren beharraz ohartzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala: uztaiak eta musika.
Deskribapena:       Nahi adina uztai jarriko dira gelan zehar, beti ere ikasle kopurua baino gutxiago. Irakasleak musika jarriko du eta hau geratzen den unean haur guztiek uztaien barruan sartu beharko dute. Jolasaren gidariak uztai bakoitzean zenbat haur sartu daitezken adierazi dezake baina horrek norbait kanpoan geratzearen arriskua dakar. Hau egiteko irakasleak taldean zenbat haur dauden kontuan izan beharko du, esaten duen zifrak inor ez baztertzeko. Haurrek jolasa hobeto uler dezaten sinbolizatu egin daiteke, adibidez, historia bat kontatuko zaie eta amaieran olatu bat dator, horrela, musika amaitzean arroketara (uztaietara) igo beharko dute olatuak ez harrapatzeko. Jolasa aurrera doan heinean uztaiak kendu daitezke.
Elkarrizketa gidoia: -       Lortu ahal duzue olatuak ez harrapatzea? -       Nola sartu zarete uztaietara? -       Egokia ahal da uztaira sartzeko bultzatzea? -       Edo sartzen ez uztea? -       Nola egin behar da orduan uztaira ongi sartzeko?
Talde hausnarketa:    Jolas hau lehendik egina zuten ikasleek eta azalpena ongi ulertu dutenez, orokorrean ongi atera da jolasa. Hasieran elkar bultzatu dira uztaian sartu ahal izateko, horregatik tartean elkarrizketa bat mantendu behar izan dugu. Bertan, uztaian nola sartu hitz egin dugu eta elkarrizketa ondoren jolasa ongi atera da.
Iturria: Asteasuko Pello Errota herri eskola, (ahozko transmisioa).

IZENA: AULKI JOLASA.
Helburuak: -       Talde autonomia garatzea. -       Jolasetik kanpo gelditzeko beldurra ekiditea. -       Elkarren artean ulertzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala: aulkiak eta musika.
Deskribapena:     Aulkiak biribilean jarriko ditugu eta musika martxan. Haurrak aulkien inguruan hasiko dira biraka dantzan. Musika gelditzen denean haur guztiek eseri beharko dute aulkietan (edo haur guztiek sartu beharko dute uztaien barruan). Haur guztiak eserita daudenean, musika jarri aurretik, eserleku bat kenduko da. Berriz musika jarri eta haurrek gero eta eserleku gutxiagotan eseri beharko dute, honela elkar lagunduaz oso aulki gutxitan haur asko eseriko dira.
Elkarrizketarako gida: -       Gustatu zaizue besteen gainean esertzea? -       Gaizki sentitu zarete jokoaren momenturen batean? -       Ondo pasa duzue? -       Zer nahiago duzue, azpian ala gainean eseri? Zergatik?
Talde hausnarketa:      Jolasa oso ongi atera da. Haurrek erraz ulertu dute egin beharrekoa, aulki jolasa dela esatean denek kanporatze jolas gisara ezagutu dute baina ondoren ondo azaldu diegu eta kanporatuak izateko beldurrik gabe jolastu dute. Esertzerako orduan aulki batean haur askok eseri behar dute elkarren gainean, baina inork ez du minik hartu. Haur guztiak bizkor eta gogotsu aritu dira. Haurrekin hitz egitean, jolasa gustatu zaiela esan digute.
Iturria:  Urtxintxako Begirale Ikastaroa, ahozko transmisioa.

IZENA: PING-PONG PILOTA.
Helburuak: -       Gorputz bidezko komunikazioa lantzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Diskriminazio egoerak saihestea. -       Guztiek gaitasun eta ezaugarri fisiko pertsonalak dituztela onartzea. -       Haurren arteko afektua sustatzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala:  musika, nahiz eta ez den beharrezkoa.
Deskribapena:      Jolaskide guztiak biribilean jarriko dira  zutik barrura begira eta haur bat biribilaren barruan saltoka hasiko da abestia abesten duen bitartean. Biribilaren barruan dagoenak jolaskideetako bati burua ukituko dio “ukitzen bazaitut” abestean eta jolaskidea biribilaren erdira sartu eta biak saltoka jarraituko dute. Horrela jokalari guztiak saltoka amaitu arte. Abesti bakoitzean erdian saltoka ari direnek lagun bakarra uki dezakete. Saltoka aritzerakoan ezingo dute beste saltokarien gorputza ukitu.         Abestia:       Ni ping-pong pilota naiz       (e)ta salto, salto, salto,       saltoka ari naiz.       Ukitzen bazaitut salto egin (e)zazu.
Elkarrizketarako gida: -       Erraza egin zaizue? -       Jokoa aldatuko zenukete? -       Nola sentitu zarete borobil erdira ateratzerakoan? -       Gustatu zaizue Ping-Pong pilota izatea?
Talde hausnarketa:    Jolasa oso ongi atera da. Haurrak saltoka eta abesten egon dira. Saltoei dagokienez, haur batzuk salto txikiak eman dituzte hasieran, baina ondoren haur guztiak salto handiak egiten eta abestia ozen abestuz bukatu dute. Lekuari dagokionez, oso leku aproposa genuen, haur guztiak lasai eta aise mugitzeko. Abestia erraz ikasi dute imitazioaren bitartez, gainera uneoro errepikatzen denez haurrentzat ikasteko oso erraza izan da.
Iturria: Urtxintxaren euskal jolasen bilduma.

IZENA: MARI TXIPI.
Helburuak: -       Gorputz bidezko komunikazioa lantzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Guztiek gaitasun eta ezaugarri fisiko pertsonalak dituztela onartzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 4 haur gutxienez.
Materiala: musika, nahiz eta ez den beharrezkoa.
Deskribapena:     Jolaskide guztiak biribilean jarriko dira, barrura begira, eta beste jolaskide bat erdian biribilketan hasiko da. Besteak txaloka eta abestia abesten ariko dira. Abestian “dantzatzen” esaterakoan, erdikoa jolaskide baten aurrean jarriko da eta besoak mugitzen hasiko da abestiaren erritmoari jarraituz. Abestia bukatzen denean, erdiko jolaskideak bere aurrean dagoenari besotik helduko dio, eta biribilaren erdian dantzatzen hasiko dira, abestia hasieratik abestuz.         Abestia:        Kalean nindoala  Mari Txipi ikusi nuen  eta erakutsi zidan  "Mari Txipi" dantzatzen  dantza txipi txipi  dantza txipi txo  dantza txipi txipi  baina dantzatu ondo.
Elkarrizketarako gida : -       Gustatu al zaizue abestu eta dantzatzea? -       Nola nahiago duzue dantzatu, banaka ala norbaitekin? -       Borobilaren erdian dantzan zinatenean nola sentitu zarete? -       Zuen lagun bat aurrean jarri zaizuenean dantzan , nola sentitu zarete?
Talde hausnarketa:     Jolas hau beharbada hobeto aterako litzateke sei urteko haurrekin. Bestalde, abestia ez jakitea ere eragozpen bat izan da. Jakina den bezala, oso zaila da adin honetako haurrekin jolasa lehenengo alditik ondo irtetea. Baina jolasa aurrera joan ahala, orduan eta hobeto pasa dute haurrek.
Iturria: Urtxintxako euskal jolasen bilduma. Interneten ere aurki dezakegu: http://www.aisia.net.

IZENA: AURRETIK DOANAK EGITEN DUENA.
Helburuak: -       Besteen txanda errespetatzea. -       Gorputz bidezko komunikazioa lantzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 2 haur gutxienez.
Materiala: musika.
Deskribapena:       Haurrak ilara batean jarri eta musikak esaten duen bezala, aurretik doana imitatu beharko dute. Aurretik doanak mugimendu bat egingo du eta atzetik doazen guztiek mugimendua errepikatu beharko dute bere ibilbide berdina burutuz. Abestiak bigarren doana aurrera esaten duenean, aurretik doana atzera joango da, ilarako bigarrena lehena izatera igaroko da, eta hau mugimendu bat egiten hasiko da.        Abestia:        Aurretik doanak egiten duena,        aurretik doanak egiten duena,        zirkin eta oihuak eginez,        zirkin eta oihuak eginez,        neska mutilak aurrera goaz,        neska mutilak aurrera goaz.        Aurretik doanak egiten duena,        aurretik doanak egiten duena,        zirkin eta oihuak eginez,        zirkin eta oihuak eginez,        aurrean dagoena atzera,        bigarren dagoena aurrera.
Elkarrizketarako gida: -       Zer sentitu duzue lehenengo joan zaretenean? -       Erreza izan al da zer egin pentsatzea? -       Zer gustatu zaizu gehiago aurrean jutea edo atzean?
Talde hausnarketa:     Jolasa orokorrean ongi atera da. Askok aukeratutako ekintza edo animaliak imitatzeko koordinazioa behar izan dute, eta honen aurrean gelako haurrak ongi aritu dira. Haur batzuk oso kontzentratuta egon dira irudia imitatu nahian eta ez dute abestia abestu. Aurretik doana aldatzerakoan zailtasunak izan dituzte. Haurrek oso ongi pasa dute eta gogotsu eta motibatuta azaldu dira.
Iturria: ahozko transmisioa.

IZENA: DRAGOIAREN ISATSA.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Jolasetik kanpo gelditzeko beldurra ekiditea. -       Talde autonomia garatzea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea. -       Besteen laguntzaren beharraz ohartzea.
Adina: 4-5 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: musika.
Deskribapena:       Asiako kulturan jatorria duen  jolas honetan, jokalari guztiak ilaran jarriko dira gerritik edo sorbaldetatik helduta. Ilara hau dragoi bat izango da ilarako lehenengo haurra dragoiaren burua izango delarik eta ilarako azkena dragoiaren isatsa. Isiltasuna badago, dragoia lo egongo da, hau da, dagoen tokitik mugitu gabe. Baina, irakasleak musika ipintzen duenean, dragoia esnatu egingo da eta buruak isatsa harrapatu beharko du, dragoia inongo momentuan puska ez dadin saiatuz. Dragoia apurtzen bada, burua isatsa izatera igaroko da eta ilarako bigarrena burua izango da.
Elkarrizketarako gida: -       Zaila izan al da dragoia hautsi gabe mantentzea? -       Zer izan zaizue errazago, burua izatea ala isatsa izatea? -       Ondo pasa al duzue? -       Ilarako bigarren pertsonak erraztu al dio buruari isatsa harrapatzen? -       Edo oztopoak jarri dizkio? -       Eta isatsaren aurretik zegoenak lagundu al dio isatsari burutik alde egiten?
Talde hausnarketa:      Haurrek oso ondo pasa dute jolas hau egiten, nahiz eta lekua txikia izan den. Baina ondoren, haur guztiekin hainbat dragoi osatu ditugu eta hobeto pasa dute.
Iturria: http://www.slideshare.net

IZENA: GLOBOA ZERURA.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Elkarren artean ulertzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Besteen txanda errespetatzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: globo edo puztuki bat.
Deskribapena:       Haur guztiak gelan barrena sakabanatuko dira. Irakasleak globoa zerura botako du eta haurrek, puxikak lurra ukitu aurretik, banan bana puxika kolpatu beharko dute lurra ukitu ez dezan. Behin globoa ukituz gero lurrean eseri beharko dute, berriro ere, eserita daudenean globoa ukitzen badute zutitu egingo dira, eta honela puxika ukitzen duten aldi bakoitzeko. Globoak lurra ukitzen duenean jokoa amaituko da. Berez, jokoa ondo atera bada lurra ukitzen duenerako denak eserita egongo dira.
Elkarrizketarako gida: -       Ondo atera al da jolasa? Zergatik? -       Behin globoa ukitu eta eseri zaretenean nola sentitu zarete? -       Denek hartu duzue parte jolasean?Zergatik? -       Saiatu zarete zuen kideei laguntzen? Nola?
Talde hausnarketa:     Haurrak globoa ikustean jolasa egiteko motibatu dira. Hori dela eta, jolasari gogotsu ekin diote eta gustura aritu dira globoa lurrera erori ez zedin elkar lanean.Lehenengo aldian jolasa ez da ondo atera baina berriro errepikatu dutenean ongi atera da.
Iturria: Asteasuko Peio Errota herri eskola, ahozko transmisioa.

1.3.  5-6 urtetik aurrera:

IZENA: LEHOIARI ISATSA IPINI.
Helburuak:          -       Haurrek laguntza eskatzeko beldurrik ez izatea. -       Ondokoari laguntza eskaintzea. -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 2 haur gutxienez.
Materiala: arbela edo kartoi mehea, soka bat muturrean itsasgarriren batekin eta zapi bat.
Deskribapena:     Irakasleak lehoi bat marraztuko du arbelean, paper handi batean edo horman ezar daitekeen kartoi mehe batean. Arbelera lagun bat irtengo da eta marrazkiaren aurrean jarriko da; soka bat eman eta marraztutako lehoiaren isatsa dela esango diote. Orduan, begietan zapia duela, irakasleak haurrari bi bira emango dizkio bere baitan zertxobait nahasteko eta isatsa dagokion lekuan jarri beharko du. Gainerako taldekideek argibideak eman behar dizkiote laguntzeko, esaterako; biratu, biratu, geldirik , aurrera, aurrera, alde batera, beste aldera, luzatu eskua, behera, behera …
Elkarrizketarako gida -       Erraza izan al da isatsa bere lekuan jartzea? -       Ondo gidatu al zaituztete ikaskideek isatsa ipintzerakoan? -       Nola sentitu zara ezer ikusten ez zenuenean? -       Gustatu al zaizu sentsazioa?
Talde hausnarketa:      Haurrek segituan ulertu dute jolasa, baina  hasterakoan borobilean zeuden haurrek begiak itxita zituen kideari barre egin diote, egoera barregarria iruditu zaielako eta ez diote behar bezain beste lagundu. Horren ondorioz, beraiekin hitz egin dugu eta erdikoak laguntza behar duela ulertarazi diegu. Eskuina eta ezkerra behar bezala bereizten ez dituztenez, ”alde batera” eta “beste aldera” esanez egin dute ariketa. Argibideekin denak hurbildu dira lehoia marraztua zegoen gunera, haur guztiek lortu ez arren isatsa bere lekuan jartzea.
Iturria: http://62.99.71.146/alboan/prueba/pdf/juego_coopcase.pdf

IZENA: PARAXUTA.
Helburuak: -       Talde lanean emaitza hobeak eta aberasgarriagoak lortuko dituztela konturatzea. -       Elkarren artean ulertzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: paraxutaren tamainaren araberakoa.
Materiala: paraxuta eta baloia.
Deskribapena:      Paraxutarekin aldaera ugari daude (ikus bibliografian, “Juegos Cooperativos con Paracaídas”). Haurrekin jolasa aurrera eramateko hauetako bat aukeratu dugu. Haur guztiak zutik paraxuta eusten egongo dira eta irakasleak paraxutaren erdira goma espumazko pilota bat jaurtiko du. Pilota itsasontzia dela esan eta beraiek paraxutarekin itsasoko olatuak egin beharko dituztela azalduko zaie haurrei. Pilotak lurra ez ukitzeko paraxuta gora eta behera mugituko dute, olatuak sortuz. Pilota batekin oso erraz ateratzen bada jolasa pilota gehiago sar daitezke.
Elkarrizketarako gida: -       Lortu ahal duzue baloia lurrera ez erortzea? -       Ezezkoa bada zergatik? -       Gustura aritu al zarete? -       Erraza egin al zaizue?
Talde hausnarketa:       Haurrek paraxuta ikustean estimulu positiboa jaso dute. Jolasa azaldu eta denak batera hasi dira bortizki paraxuta gora eta behera mugitzen, ondorioz pilota behin baina gehiagotan kanpora erori da. Hori ikusita denen artean hitz egin eta ongi atera dadin mantsoago aritu behar dutela adostu dute.
Iturria: Asteasuko Pello Errota herri eskola, ahozko transmisioa.

IZENA: KOLOREEN MUNDUA.
Helburuak: -       Elkarren artean ulertzea. -       Diskriminazio egoerak saihestea. -       Pertsona bakoitzak bere izaera duela onartzea. -       Talde autonomia garatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 6 haur gutxienez.
Materiala: gometxak.
Deskribapena       Parte hartzaile guztiak paretari bizkarra emanez jarriko dira, begiak estalita izango dituzte eta isilik egongo dira. Bakoitzari koloretako pegatina bat jarriko zaio kopetan, baina, ezingo dute ikusi zein kolore tokatu zaien. Ondoren begiak irekitzeko eskatu eta gometxa berdineko kideekin elkartu beharko dute ezer esan gabe.       Haur bati gometxa desberdina jar daiteke, horrek elkarrizketarako bidea emango digu, izan ere, normalean jendea diskriminatzen duen horri jarriko zaio. Besteek sentitzen dutena sentiarazteko.
Elkarrizketarako gida: -       Erraza izan ahal da hitz egin gabe elkartzea? -       Lagun bati lagundu al diozue bere bikotea edo taldekideak aurkitzen? -       Baten bat bakarrik geratu da? -       Zer sentitu duzue zuen kideak aurkitzean?
Talde hausnarketa:      Orokorrean ongi atera da jolasa. Lehenengo aldiz praktikan jarri dugunean, isil isilik egon dira, baina, bukaeran zertxobait hitz egin dute. Bigarren aldian arauak errespetatu dituzte eta beraien gometsa zein zen jakiteko ukimena erabili dute.
Iturria:  Asteasuko Pello Errota herri eskola, ahozko transmisioa.

IZENA: AULKIAK ILARAN.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Haurrek laguntza eskatzeko beldurrik ez izatea. -       Ondokoari laguntza eskaintzea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: psikomotrizitate gelako bankuak edota aulkiak ilaran jarrita.
Deskribapena:     Bankuak edo aulkiak ilara batean jarriko dira, eta ikasleak bankuen gainean egongo dira. Horrela, irakasleak haur bakoitzari zenbaki bat emango dio eta haurrak zenbakien arabera ilaran ordena mantenduz jarri beharko dira, hau da; 1, 2, 3, 4, etab. Haurrak orden zuzenean antolatzeko ez bankutik jaitsi behar, kide bakoitzarekin banan bana tokiz aldatu eta bankuan aurrera edo atzera joanez zenbakiaren arabera kokatu behar dute. Adibidez, ilaran 1, 2, 3, 7, 4, 5 eta 6 badaude, zazpia lauarekin, bostarekin eta seiarekin tokiz aldatu beharko da, bere tokira iristeko.
Elkarrizketarako gida: -       Lortu al duzue erori gabe zuzen jartzea? -       Lagunekin gurutzatzerako garaian bata bestea bultza ala besarkatu duzue? -       Nola egin duzue? -       Erraza izan al da zuen tokiraino iristea? -       Kideren bati lagundu diozue bere tokira iristen? -       Gustatu zaizue, zergatik?
Talde hausnarketa:     Haurrei hasieran kosta egin zaie gure argibidearekin bankutik jaitsi gabe nola egingo duten aurrera edo atzera ulertzea, baina behin praktikan jartzen hasi direnean ongi egin dute. Haurren bat momenturen batean bankutik jaitsi da baina segituan igo eta kideekin tokia trukatu du. Beraien artean koordinatzea eta laguntzea beharrezkoa dela konturatu dira jolasa ongi ateratzeko. Gainera noren atzean jarri behar zuen ez zekiten haurrei gainontzekoek lagundu diote.
Iturria: http://www.terra.es

IZENA: PILOTA PASA.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Elkarren artean ulertzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Haurrek laguntza eskatzeko beldurrik ez izatea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 8 haur gutxienez.
Materiala: Pilota bat eta oihal zatiak.
Deskribapena:       Irakasleak lau edo sei pertsonako taldeak osatuko ditu eta bakoitzari oihal zati bat emango die. Oihala taldeko kide guztien artean hartuko dute iskin guztietatik ondo eutsiz. Taldeak gelako puntu batean jarriko dira bata bestearen ondoan eta helmuga zein den adieraziko zaie, hots, pilota noraino eraman behar duten. Taldeetako batek oihal gainean edukiko du pilota eta guztien artean, pilota oihalarekin soilik ukituz, beste taldearen oihalera pasa beharko dute. Ondoren, pilota pasa duen taldeak ilararen beste aldera joan beharko du berriz ere pilota jasotzera. Honela, urratsez urrats, pixkanaka mugituz helmugara iritsiko dira. Bide guztia pilota behar den moduan garraiatzen dutenean amaituko da jolasa.
Elkarrizketarako gida: -       Erraza izan al da eskuak erabili gabe pilota oihal batetik bestera pasatzea? -       Taldeko guztien artean mugitu duzue oihala? Zergatik? -       Lehenengoan iritsi zarete helmugara, pilota ondo garraiatuz? -       Bi taldeak batak besteari laguntzea beharrezkoa al zen?
Talde hausnarketa:     Saiakera ugari egin ondoren zapi batetik bestera pasatzea lortu dute, koordinazioaren garrantziaz jabetuz. Gainera koordinazioa taldetxo txikian beharrezkoa den bezala taldetxo guztien artean ere beharrezkoa dela (gure kasuan bi taldetxo) konturatu dira. Behin pilota beste taldeari pasatzerakoan, bere aldamenera mugitu behar zuten, baina beste taldearen aldamenera pasa eta segida eginez gero ez denez atera jolasa moldatu eta tokiz mugitu gabe egitea erabaki dugu.
Iturria:  http://62.99.71.146/alboan/prueba/pdf/juego_coopcase.pdf guk moldatua.

IZENA: MAITE ZAITUT.
Helburuak: -       Pertsona bakoitzak bere izaera duela onartzea. -       Besteen txanda errespetatzea. -       Haur bakoitza bere ezaugarriez jabetzea. -       Haur bakoitzaren auto estimu altua sustatzea. -       Haurren arteko afektua sustatzea. -       Sentimenduen kontrola eta adierazpena sustatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 5 haur gutxienez.
Materiala: aulkiak.
Deskribapena:      Haur guztiak aulkietan eseriko dira borobil bat osatuz, bat izan ezik, hori erdian jarriko da zutik. Honek bati zuzenduta esaldi bat esango du, esaterako; “Maddi, maite zaitut ile luzea duzulako”, orduan Maddi eta ile luzea duten guztiak altxatuko dira eta beste aulki batean eseriko dira. Erdiko honek ere borobileko aulki batean eseri beharko du berriro erdikoa ez izateko. Haur bat aulki gabe geratuko da eta erdian jarrita beste esaldi bat esango dio beste bati, beste ezaugarri batekin. Adibidez; “Markel, maite zaitut alaia zarelako”. Berriz ere ezaugarri hori dutenak altxa eta tokiz aldatu beharko dira bat erdian geratuz. Jokoa irakasleak nahi duenean amaituko da.
Elkarrizketarako gida: -       Zer sentitu duzue zuen ezaugarri bat esan dutenean? -       Erdian egon zaretenean nola sentitu zarete?(baztertuak, protagonistak …) -       Besteen ezaugarriez jabetu zarete? -       Beraz, bakoitzak gure ezaugarriak eduki arren, komunak ere baditugu. Horren ezberdinak gara?
Talde hausnarketa:      Hasieran gutako bat jarri da erdian jolasari hasiera eman eta haurrek nola egin behar den uler dezaten. Erdian egon direnean batzuetan ez dute jakin zer esan” maite zaitut” esan ondoren eta isilik geratu dira. Horregatik jolasten hasi aurretik haur guztiei zer esan dezaketen pentsaraztea egokia dela iruditu zaigu, guk egin ez dugun arren.
Iturria: ahozko transmisioa.

IZENA: TREN ITSUA.
Helburuak: -       Talde autonomia garatzea. -       Gorputz bidezko komunikazioa lantzea. -       Haur bakoitzak bere buruarekiko  konfiantza izatea eguneroko erronkei aurre egiteko.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: zapiak eta edozein musika tresna (txintxinak,xilofonoa, klabeak, pandereta …), txaloek ere balio dute.
Deskribapena:       Gelako guztiak batek izan ezik begiak itxiko dituzte zapi batez baliatuz. Zapia ez duenak musika aparatua hartuko du eta gelatik barrena joko du. Gainontzekoak tren itxuran zerrendan jarriz aurrekoaren sorbaldan eskuak jarriz, soinua jarraitu beharko dute eta instrumentua jotzen duen haurrak nahi duen ibilbidea egin beharko dute edo irakasleak haur gidatutakoa. Adibidez, aulkien gainetik pasa, mahaien azpitik … Behin ibilbidea amaitzerakoan beste batek hartuko du instrumentua eta berdina egingo du ibilbide ezberdin bat jarraiaraziz. Jokoa irakasleak nahi duenean amaituko da.
Elkarrizketarako gida: -       Zer sentitu duzue begiak itxita ibilbidea egiterakoan? -       Zuen aurrekoaz fidatu al zarete oinez jarraitzeko?Zergatik? -       Ibilbidea markatu eta besteek jarraitzerakoan ezberdin ikusten al da jokoa? Zertan?
Talde hausnarketa       Jolasa oso ongi atera da. Nahiz eta haur batzuk hasieran kuriositatez begiak ireki dituzten. Ondoren, jolasaren nondik norakoak berriro azaldu zaizkie eta oso ondo atera da jolasa, trena ez da inongo momentuan hautsi eta haurrek ez dituzte berriro ere begiak ireki.
Iturria: http://www.educacion.alboan.org/eu, guk moldatua.

IZENA: ISATSA LAPURTU.
Helburuak: -       Indibidualismoa, lehiakortasuna eta bekaizkeria albo batera uztea. -       Diskriminazio egoerak saihestea. -       Jolasetik kanpo gelditzeko beldurra ekiditea. -       Guztiek gaitasun eta ezaugarri fisiko pertsonalak dituztela onartzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Elkarren artean ulertzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 8 haur gutxienez.
Materiala: zapiak.
Deskribapena:     Jolaskide bakoitzak zapi bana izango du atzetik zintzilik, isatsa izango balitz bezala. Jolaskide kopuruaren arabera hainbat harrapatzaile izendatuko dira (izendatzeko beste jolas bat erabiliz). Harrapatzaile horiek ez dute zapirik izango zintzilik eta euren lana banan-banan besteen zapia kentzea izango da. Jolaskide bati zapia kentzen badio, jolaskideak harrapatzailearekin bat egingo du eta biak joango dira besteen zapiak lapurtzera. Denak zapirik gabe geratzen direnean amaituko da jolasa.
Elkarrizketarako gida: -       Gustatu al zaizue jolasa? -       Zer nahiago duzue horrela jolastea edo isatsik ez dutenak kaleratuz? Zergatik?
Talde hausnarketa:     Haurrek oso ondo pasatu dute, harrapariak eta harrapatu gabeak bereizteko, harrapariek mantala jantzi dute eta bata bestearen elkarlanarekin gelako azkarrenak errazago harrapatu dituzte. Jolas hau askoz ere hobea litzateke espazio ireki baterako. Izan ere, haurrek ezin izan dute nahi adina mugitu gelan zehar.
Iturria: aurretik ezagutzen genuen jolas bat, geuk moldatu duguna.

IZENA: OINETAKO ITSUAK.
Helburuak: -       Helmugara iristeko bakarkako lana nahikoa ez dela ohartzea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Haurrek laguntza eskatzeko beldurrik ez izatea. -       Ondokoari laguntza eskaintzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 2 haur gutxienez.
Materiala: oinetakoak eta zapiak.
Deskribapena:      Jolaskideak binaka jarriko dira. Bikote bakoitzeko kide bat itsua izango da eta bestea itsuaurrekoa. Itsuaurrekoek itsuei zapi bana jarriko diete begiak estaltzeko. Itsuak oinetakoa kendu eta itsuaurrekoak jolastokiko lekuren batean utziko du. Itsuak bere oinetakoa aurkitu beharko du bere kidearen laguntzaz. Itsuak ikusten ez duenez, itsuaurrekoak nora joan behar duen esan beharko dio ahoz (alde batera, bestera, aurrera, atzera …).
Elkarrizketarako gida: -       Gustatu al zaizue jolasa? -       Nola ibili zarete gusturago, itsua ala itsuaurrekoa izaten? Zergatik? -       Lagundu al dizute zuen itsuaurrekoak oinetakoa aurkitzen? -       Haserretu al zarete norbaitekin?
Talde hausnarketa:      Haurrak oso gustura ibili dira. Bikoteak guk egin ditugunez ez da inor baztertuta sentitu eta bakoitzak bere bikotekideari modu egoki eta gogotsuan lagundu dio. Zenbait ika-mika izan dira itsua edo itsuaurrekoa lehenengo izan  nahi horrekin, baina jolasa bi aldiz egin eta rolak aldatu ditugunez, gatazkak erraz konpondu dira.
Iturria: urtxintxako euskal jolasen bilduma.

IZENA: ZAPITXOA.
Helburuak: -       Talde lanean emaitza hobeak eta aberasgarriagoak lortuko dituztela konturatzea. -       Gaizki ulertuen aurrean komunikazio aktiboa sustatzea. -       Talde autonomia garatzea. -       Jolasetik kanpo gelditzeko beldurra ekiditea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 3 haur gutxienez.
Materiala: zapi bat.
Deskribapena:        Modu kooperatiboan jolastuko dugu, hau da, inor kaleratu gabe. Jokalari guztiak, bat izan ezik, bi taldetan banatuko dira. Beste jokalari bat zapitxoa eusten geratuko da, "agintaria" izango da. Jolastokian hiru marra margotuko dira, gutxi gorabehera marren artean hamar metroko tartea utzita. "Agintaria" erdiko marran jarriko da eta talde bakoitza marra edo soka baten atzean. Taldeko partaide bakoitzak zenbaki bat izango zu. Bi zenbaki esaten badira batak bestea bizkarrean hartu eta zapiaren bila joan beharko dute. Hiru zenbaki esaten badira erreginaren eserlekua osatu beharko dute hiruren artean. Lau zenbaki edo gehiago esaten badira, eskutik helduak eta atzeraka joan beharko dute.       "Agintariak" zenbaki bat baino gehiago esango ditu ozen. Orduan, talde bakoitzean zenbaki hori duten lagunak korrika zapia hartzera abiatuko dira. Zapia hartzen badute euren taldeko marraraino iristen saiatuko dira eta besteak hauek bertara iritsi baino lehen harrapatzen.  Zapitxoa hartzerakoan ezin da erdiko marra zapaldu.
Elkarrizketarako gida: -       Gustatu al zaizue jolasa? -       Zein jolas duzue nahiago, zapitxo tradizionala edo hau? -       Garrantzitsua al da elkar laguntzea jolas honetan?
Talde hausnarketa:      Jolas honen emaitza ez da hain polita izan. Gure ustetan haurrei arauak barneratzea kostatu zaie eta lehendik zapitxoaren jolas tradizionala ezagutzen zutenez, arauak aldatzeak jolasa hainbeste ez gustatzea eragin du. Guk aukera izan ez dugun arren, uste dugu, hasieratik guk egindako jolasa erakutsiko bagenie edo jolasa behin eta berriro egingo bagenu, ondo ulertuko luketela eta gustura arituko liratekeela.
Iturria: Urtxintxako Euskal Jolasen Bilduma. Interneten ere aurki dezakegu: http://www.aisia.net

IZENA: KAXA MUSIKALA.
Helburuak: -       Besteen txanda errespetatzea. -       Inor ez iraindu eta gutxiestea. -       Haur bakoitzaren auto estimu altua sustatzea. -       Haurren  arteko laguntasuna bermatzea.
Adina: 5-6 urtetik aurrera.	Partaide kopurua: 5 haur gutxienez.
Materiala: kaxa bat, kaxa barnean sartzeko froga idatziak, froga hauek burutzeko materiala (behar bada), musika.
Deskribapena:        Haur guztiak lurrean eseriko dira borobil batean. Musikaren erritmora, kaxa eskuz esku pasatuko dute eta musika gelditzen denean kaxa eskuetan duen haurrak kaxa ireki eta barruko orri zati bat hartu beharko du. Orrian adierazita dagoen froga egin beharko du. Adibidez; suge baten marrazkia badu frogak, sugearena egin beharko du haurrak eta bere kideek zein animalia den asmatu beharko dute. Frogek zerbait abestearekin, dantzatzearekin edo imitatzearekin edukiko dute lotura, hauek banakakoak zein taldetxotan egitekoak izango dira. Jolasa irakasleak nahi duenean edo froga guztiak amaitzerakoan bukatuko da.
Elkarrizketarako gida: -       Froga egitea gustatu zaizue ala nahiago duzue besteek egitea froga? Zergatik? -       Errazak egin zaizkizue frogak? -       Ongi atera al dira orokorrean? -       Zein froga gehituko zeniokete kaxari?
Talde hausnarketa:       Jolasa oso ongi atera da eta haurrek primeran pasa dute. Segituan ulertu dute egin beharrekoa gure azalpenekin. Frogak mimikazkoak, abestiak abestekoak eta dantzatzekoak izan dira, banaka zein taldeka. Pare bat kasutan haurrek ez dute ulertu zer jartzen zuen paperean edo zein marrazki zen eta beraien ondoko lagunari laguntza eskatuz asmatu dute. Frogak errazak izan direnez inongo arazorik gabe burutu dituzte.
Iturria: Urtxintxako Euskal Jolasen Bilduma.

Egileak:

Lide Larrañaga
Ainhoa Makazaga
Elene Mujika
Maialen Segurola
Maialen Urbieta