JOLAS KOOPERATIBOAK

BIDE OZTOPODUNA

Iturria: Garaigordobil, M. (2005) .

Helburuak:  Elkarri laguntza ematea. Besteenganako enpatia izatea. Ahozko komunikazioa sustatzea.

Partaide kopurua:  gutxienez 6 eta gehienez 20.

Materialak: begiak estaltzeko zapiak.

Deskribapena: bi haur hasiko dira jolasarekin, bat itsua izango da eta bestea gidaria. Gainerako haurrak ikasgelan zehar banatuko dira oztopo izanez. Gidariak ikaskide itsuari ikasgelan barrena oztopoekin tupust egin gabe ibiltzen lagundu beharko dio, ahozko argibideak emanez (aurrera, ezkerretara, itzuli, atzera...) aurretiaz adierazitako helmugara iritsi arte. Bikotea helmugara iristean, rolak aldatu eta ibilbidea egingo dute berriro. Bikote honek ibilbidea egin ondoren, beste bikote batek beteko du itsua eta gidariaren rola. Errazago egiteko, gidaria eta itsua eskutik emanda joan daitezke.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: jolasa oso ondo atera da. Haurrak asko dibertitu dira, nahiz eta, itsua eta gidaria haurren artetik zihoazen bitartean, gainerako haurrei isilik eta geldirik egotea kosta zaien.

PING PONG PILOTA
Iturria: udalekuetan ahozko transmisioz jasoa.
Helburuak:  ·         Haur guztien parte hartzea sustatzea. ·         Musikaren erritmoa lantzea.
Partaide kopurua: gutxienez 4 eta gehienez 30.
Materialak: abestiaren letra: “Ni, ping pong pilota naiz, Eta salto salto salto saltoka ari naiz, Ukitzen bazaitut, salto egin zazu.”
Deskribapena: partaide guztiak borobil batean kokatuko dira. Horietako haur batek edo dinamizatzaileak ping pong pilotaren rola beteko du. Pilotaren rola bete behar duen partaidea, borobilaren erdian jarriko da eta goian aipaturiko abestia kantatuz saltoka hasiko da borobilean zehar mugituz. Abestiak “ikutzen bazaitut, salto egin zazu” esatean, inguruan duen haur bat ukituko du eta hau berarekin batera saltoka hasiko da. Orain biak dira ping pong pilotak. Biak batera abestia kantatzen hasiko dira eta berriz “ikutzen bazaitut, salto egin zazu” esatean, beste bi haur ukitu eta hauek ere ping pong pilotak bihurtuko dira. Horrela, haur guztiak ukituak izan arte eta denak ping pong pilota bilakatu arte.
Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: haur batzuek, ez zekiten oso ondo abestiaren letra, beraz, jolasarekin hasi aurretik guztiok abestia ondo barneratzeari ekin diogu, dena dela, berehala ikasi dute. Oso ondo pasa dute jolasean eta guztiek batera saltoka bukatu dutenean kantuan jarraitu dute.
MARI TXIPI
Iturria: udalekuetan ahozko transmisioz jasoa.
Helburuak:  -          Haur guztien parte hartzea sustatzea. -          Musikaren erritmoa lantzea.
Partaide kopurua:4 gutxienez eta 30 gehienez.
Materialak: abestiaren letra: “Kaletik nindoala Mari Txipi ikusi nuen eta erakutsi zidan Txipi Txipi dantzatzen. Dantza txipi txipi Dantza txipi txop Dantza txipi txipi Eta dantzatu ondo”
Deskribapena: partaideak borobilean jarriko dira barrura begira, horietako haur bat izan ezik, hau borobilaren erdian kokatuko da. Erdian dagoen hau borobilean zehar dantzan eta kantuan ibiliko da, gainerako haurrek kantatu eta txaloak jotzen dituzten bitartean. Erdian dagoen haurrak “Mari txipi dantzatzen” esatean beste haur baten parean jarri eta besoak mugitzen hasiko da abestiaren erritmoari jarraituz. Bere aurrean dagoenak mugimendu berak errepikatu beharko ditu. Ondoren, “eta dantzatu ondo” esaterakoan bi haurrak eskutik heldu eta borobilean zehar dantzan jarraituko dute. Berriro ere kantak “Mari txipi dantzatzen” esatean, borobilean zehar eskutik helduta dantzan zebilen bikoteak, bikotekide berriak topatuko dituzte, beste bi haurren aurrean kokatuz eta gauza bera errepikatuz. Horrela, behin eta berriz, haur guztiak bikoteka dantzan egon arte.
Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: oso ondo atera da jolasa, ez da arazorik egon. Batzuek ez zekiten abestia, baina  guztien artean kantatu dutenez ez da hain nabarmena izan.
ARRAINAK ETA ARRANTZALEAK
Iturria: Garaigordobil, M. (2005)
Helburuak: -     Partaideen arteko lankidetza bultzatzea. -       Talde barneko kohesioa sustatzea.   -     Haurren arteko komunikazioa lantzea.
Partaide kopurua: 8 gutxienez eta 30 gehienez.
Materialak: ez da materialik behar.
Deskribapena: lau partaide aukeratuko dira. Horiek arrantzaleak izango dira eta gainerako ikaskideak, arrainak. Arrantzaleak elkarri eskua eman eta arrainak harrapatzeari ekingo diote. Horiek sareari ihes egiten saiatuko dira, ahal duten moduan. Harrapatzen duten arraina arrantzale bihurtuko da, eta jokalari guztiak arrantzale bilakatzen direnean amaituko da jolasa.
Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: oso ondo joan da jolasa eta haurrak asko dibertitu dira. Hasiera batean lau zirenean kosta egin zaie lehengoa harrapatzea baino bat harrapatu ondoren besteak berehala harrapatu dituzte.

	ZIZAREA
	Iturria: Jolasean bizi. (2011).
	Helburuak: Partaideen arteko lankidetza bultzatzea. Haurren arteko komunikazioa lantzea. Talde barneko kohesioa sustatzea.
	Partaide kopurua: gutxienez 12 eta gehienez 30.
	Materialak: begiak estaltzeko zapiak.
	Deskribapena: haurrak talde txikitan banatuko dira, 6-7 partaide ingurukoak, elkarri sorbaldatik eutsirik bata bestearen atzean, zizare bat osatuko balute bezala. Atzeko haurrak bakarrik ikusi ahal zango du, gainerakoek begiak estalita edukiko dituzte. Begiak irekita dituen haurrak, bere taldekideei ukitu baten bidez zein norabide jarraitu adieraziko die: eskuineko sorbaldan ukitu batek, eskuinetara mugitzeko adieraziko du, ezkerreko sorbaldan ukitu batek ezkerretara mugitzeko, buruan ukitu batek aurrera jarraitzeko eta buruan bi ukituk atzeraka mugitzeko. Horrela, mezu hori batak besteari helaraziko die, aurrean dagoen partaideari iritsi arte. Talde bakoitzaren helburua, beste zizareekin lotzea izango da, amaierako emaitza bezala zizare bakar bat osatuz. Beraz, begiak irekita dituen haurrak, bere kideak beste zizareak dauden tokira mugiarazi beharko ditu, aurrean dagoenak beste zizareko azken partaidea uki dezan eta horrela zizare guztiak elkar daitezen, zizare bakar bat osatuz.
	Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: jolasa nahiko ondo atera da, baina mezuak bidaltzerako orduan zenbait gaizki ulertu egon dira, ondorioz zailtasunak izan dituzte beste zizareekin lotzeko. Begiak estalita izateak, isiltasuna mantentzea oztopatu du, ikasgelan zarata handia sortu baita. Hala ere jolasa gustatu zaie eta gustura ibili dira.
EGIN DEZAGUN DORRE BAT!
Iturria: praktiketako eskolatik hartua,
Helburuak: ·       Taldekideen arteko elkarrekintza eta lankidetza sustatzea       lehiakortasuna alde batera utziz. ·         Partaideen autoestimua eta segurtasuna indartzea. ·         Partaidetza sustatzea talde-giro ona sortuz.
Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 20.
Materiala: edozein ikasgelatan dagoen materiala.
Deskribapena: haur guztiek batera, dorre bat eraiki behar dute, gelan dagoen materiala erabiliz. Horretarako, lehenengo haurrei galdetuko zaie, ea ba al dakiten zer den dorre bat eta ez baldin badakite, azaldu egingo zaie. zer egin behar duten jakiteko. Haurrak borobilean kokatuko dira eta banaka esango dute beraiek zer nahi duten ipini dorrean eta gauza hori hartu eta jarriko dute. Kontutan hartu behar da, dorrea ezin dela jauzi eta norbaitek jarritakoarekin jauzten bada, denen artean ikusi beharko dute zer egin;  pieza hori behean ipini edo beste bat hartu edo beraiek erabakitzen dutena. Bukatutakoan, banaka bakoitzak gauza bat hartu beharko du eta beste ezer jauzi gabe kenduko du, gero bere lekuan utziz.
Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: haurrak oso gustura haritu dira jolas honetan, denek hartu dute parte eta hasieran ulertzea pixka bat kostatu zaien arren, berehala dorre bat egitea lortu dute, nahiz eta, bidean zailtasunen bat izan duten. Batzuetan dorrea jauzi denean, laguntza behar izan dute konpontzeko. Beraz, irakasleak galderen bidez lagundu behar izan die, adibidez: “hori zer da handia edo txikia eta handia bada non ipiniko duzue dorrea ez jauzteko?” eta antzeko gauzak. Eta txandak errespetatzea ere kostatu zaie, beraz irakasleak esan behar izan du noren txanda den.
		LAKU SORGINDUTIK  IBILALDIA
		Iturria: praktiketako eskolatik hartua.
		Helburuak: Taldekideen arteko elkarrekintza eta lankidetza sustatzea lehiakortasuna alde batera utziz. Guztien onarpena sustatzea. Porrotik ez egoterakoan poz argi eta garbia azaltzea.
		Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 30.
		Materiala: uztaiak.
		Deskribapena: jolastu behar den lekuan, uztaiak sakabanaturik utziko dira nahi den bezala. Uztai hauek, lakutik irteten diren harriak izango dira eta gainontzekoa ura. Ezin da ura ukitu, bestela bihotza izoztuta geratzen da eta haurra ezin da leku horretatik mugitu. Haurrak uztai batetik bestera mugitu behar dira eta norbait lakura erortzen bada, izoztuta geratuko da erori den lekuan bertan. Berriz ere mugitzen hasteko norbaitek muxu bat edo besarkada bat eman behar dio. Taldearen helburua inor izoztuta ez egotea da.
		Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: batzuetan nahiz eta ikusi norbait geldituta dagoela, ez dira geratu muxu bat edo besarkada bat ematera, orduan, gogoratu egin behar izan zaie jolasaren helburua zein den. Dibertigarriago egiteko, gauza bera, baina musikarekin egin daiteke, alaiago egiteko.

TXIKLEAREN JOLASA

Iturria: Garaigordobil, M. (2002ko urria).

Helburuak:

Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 30.

Materiala: Taldekide guztion onarpena sustatzea. Partaidetza sustatzea, talde-giroa sortuz.

Deskribapena: partaide bakoitza, txikle zati bat da eta gelan saltoka dabil hanka biak elkarturik, “ñam-ñam” esanez. Txikle zati batek, beste bat ukitzean, elkartu egingo dira, azkenean denek txikle handi bat osatu arte.

Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: haur batzuk astakilo samarrak dira eta batzuei mina eman diete saltoka zebiltzanean, hauei lasai jolasteko esan behar izan zaie.

EZ DADILA GLOBOA ERORI

Iturria: praktiketako eskolatik hartua.

Helburuak: Taldekideen arteko elkarrekintza eta lankidetza sustatzea, lehiakortasuna alde batera utziz. Porrotik ez egoterakoan poz argi eta garbia azaltzea. Partaidetza sustatzea, talde-giroa sortuz.

Partaide kopurua: gutxienez 5 eta gehienez 30, 5 partaideko taldeetan banatuta.

Materiala: globoak.

Deskribapena: partaideetako batek, globo bat airera botako du eta globoak ezin du lurra ukitu. Horretarako, denen artean globoa gorantz bota behar dute, lurra ez ukitzeko. Baina ezin dute globoa eskuetan hartu, golpeak emanez bota behar dute gorantz.

Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: haurrek oso ondo pasatu dute globoekin jolastuz, baina batzuk eskuarekin helduz bota dute gorantz, gogoratu egin behar izan zaie hori ez dela egin behar.

AULKI JOLASA

Iturria: praktiketako eskolatik hartua.

Helburuak: ·         Taldekideen arteko elkarrekintza eta lankidetza sustatzea, lehiakortasuna alde batera utziz. ·         Enpatia sustatzea, bestearen egoeran jartzeko gaitasuna lortzen saiatzea. ·         Partaidetza sustatzea, talde-giroa sortuz.

Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 30.

Materiala: aulkiak eta musika.

Deskribapena: betiko aulki jolasaren aldaera bat da. Lehenengo aulkiak borobilean jartzen dira (partaideko bat) eta musikarekin batera haurrak aulkien inguruan bueltaka dantzan hasten dira. Musika geratzean, partaide bakoitza aulki batean eseri behar da. Ondoren, aulkiak banan-banan kentzen hasi behar da. Aulki baino partaide gehiago egongo direnez, batzuek beste batzuen gainean eseri beharko dira, azkenean denak aulki baten gainean eserita geratu arte.

Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: batzuetan haur batzuei esan egin behar izan zaie non eseri, erabakitzea pixka bat kosta zaielako. Baina gainontzean oso ondo joan da. Kontuz ibili behar da inor erori ez dadin, sustoren bat egon da, denak aulki berean eserita zeudenean.

BESARKADEN JOLASA

Iturria: praktiketako eskolatik hartua.

Helburuak: Haurren arteko harremanak sustatzea. Partaidetza sustatzea, talde-giroa sortuz. ·         Taldekideen arteko elkarrekintza eta lankidetza sustatzea, lehiakortasuna alde batera utziz.

Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 30.

Materiala: musika eta koloretako txartelak.

Deskribapena: haurrei txartel bana emango zaie, txartel bakoitza kolore batekoa izango da. Musika jarrita dagoen bitartean, haurrak gelatik dantzan ibili behar dira eta gelditzean ondoan duen pertsonari besarkada eman behar dio. Elkarri txartelak erakutsiko dizkiete eta kolore berekoak badira, elkarrekin geratuko dira jolasa bukatu arte, desberdinak badira berriz, bere bikotearen  bila jarraitu beharko dute. Berriz ere musika ipiniko da eta gelditzean, lehengo berdina egin beharko dute. Eta horrela guztiak bere bikotearekin egon arte.

Jolasa praktikan ipini ondoren talde hausnarketa: askotan haurrak beti berdinarekin besarkatu dira, aldatzeko esan behar izan zaie. Batzuetan beraien bikotea ez badute aurkitu, haserretu egin dira eta hauei lasai egoteko esan behar izan zaie, denek aurkituko baitute beren bikotea.

ANIMALIAREN BIKOTEA OSATU

Iturria: Udalekuetan ahozko transmisioz jasoa.

Helburuak: Ahozkoa ez den komunikazioa lantzea. Entzumen aktiboko jarrera bultzatzea. Sormena bultzatzea.

Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 20.

Materiala: Begiak estaltzeko zapiak.

Deskribapena: Partaide bakoitzari animalia zehatz baten rola betetzeko esango zaio eta animalia bakoitzeko bi pertsona egongo dira. Guztiei begiak estaliko zaizkie eta bakoitza bere animaliaren hotsa imitatzen hasiko da, bere bikotea bilatu arte. Jolasa, guztiek beren bikotekidea bilatutakoan amaituko da.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Haurrek jolasa ondo ulertu dute. Ikusi ditugun zailtasunak honakoak dira: zenbaitek animalia berdina izan arren soinu desberdina egin dituzte, bakoitzak bere irudimena erabiliz. Beraz,  kasu hauetan nahasketak egon dira. Jende kopurua handia izan denez, zailtasunak egon dira bikoteak elkartzeko, soinu handia egon baita eta batak bestea ez du entzun.

KORAPILOA ASKATUZ

Iturria: Hezkuntza kooperatiborantz lehenengo urratsak ematen. (2010, maiatzak 13).

Helburuak: Parte hartzaileen arteko kooperazioa bultzatzea. Poza azaltzea.

Partaide kopurua: gutxienez 8 eta gehienez 30.

Materiala: Ez da materialik behar.

Deskribapena: partaide guztiak borobilean jarriko dira begiak itxita. Ondoren, taldea borobilaren erdira hurbilduko da eta begiak zabaldu gabe eskutik helduko dute ondoan topatzen dutena. Behin denak loturik egonda; sortutako korapiloa askatzen saiatu behar dira, eskuak askatu gabe, hasierako borobila osatuz.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Jolasa ondo irten da. Haurrak asko dibertitu dira, asko gustatu zaie jolasa. Dena dela, gehienek alboan dutenari heldu diote eskutik, ondorioz ez da korapilo handirik sortu. Hau dela eta, dinamizatzaileak hartu du parte korapilo handiagoa sortzeko. Korapiloa askatzeko momentuaren hasieran ere, dinamizatzaileak haurrak gidatu ditu, askatzeko modua zein  den ikusi dutenean berriz,  beraien kasa askatu dira.

ITSASONTZIA

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Parte hartzaileen arteko elkarrekintza eta lankidetza bultzatzea. Parte hartzaileen arteko komunikazioa lantzea.

Partaide kopurua: gutxienez 10 eta gehienez 30.

Materiala: Tamaina handiko alfonbra edo tela gogor bat  eta arrainak ordezkatuko dituzten 10 objektu.

Deskribapena: Taldea bitan banatuko da, batzuk arrantzaleak eta besteak marrazoak izango dira. Gelako lurrean (itsasoan), 10 arrain sakabanatuko dira. Arrantzaleak itsasontziaren barruan kokatuko dira, hau da, itsasontzia irudikatzen duen alfonbraren gainean eta hau gelaren hertz batean egongo da kokaturik. Arrantzaleak, uretara bota behar dira arrainak harrapatzera, kontu izanez inguruan dabiltzan marrazoek ez harrapatzeko. Marrazoek arrantzale bat harrapatuz gero, marrazoa arrantzale bihurtuko da eta arrantzalea marrazo, hau da, rolak aldatuko dira. Uretara bota den arrantzale batek marrazoak harrapatzea ekidin nahi badu, uretan dagoen beste arrantzale bat besarkatu beharko du. Jolasa arrain guztiak itsasontzian biltzean bukatuko da. Jarraian, rolak aldatuko dira eta berriz hasiko da jolasa.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Jolasa ulertzea kosta egin zaie. Beraz, hasieran jolasaren simulazio bat egitea pentsatu dut, arau eta helburu guztiak argi gelditzeko. Simulazioan arazo batzuk egon dira baino jolasaren helburua ulertu dutenean oso gustura aritu dira.

TXANPONAREN BIDAIA

Iturria: Udalekuetan ahozko transmisioz jasoa.

Helburuak: Parte hartzaileen arteko kooperazioa bultzatzea. Poza azaltzea.

Partaide kopurua: gutxienez 4 eta gehienez 30.

Materiala: Txanpon bat.

Deskribapena: Haurrak lurrean etzanda jarriko dira gora begira errenkada bat osatuz. Lehenengoari txanpona jarriko zaio sabelean eta errenkan azkena dagoenari iritsi beharko zaio. Txanpona ezin da lurrera erori eta eskuekin ere ezin da ukitu, beraz, txanpona bata besteari pasatzeko modurik onena, txanpona ez duenak txanpona duenaren gainean jartzea da eta gero buelta ematea. Txanpona lurrera erori edo ukitua izanez gero, berriz ere hasieratik hasi beharko da.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Jolasa asko gustatu zaie. Jolasaren azalpena azkar ulertu dute, baina lehengoari txanpona sabelean jarri zaionean, ez du jakin nola pasa ondoko lagunari. Beraiei pixka bat pentsatzen utzi eta gero esan diegu nola mugitu behar ziren txanpona pasatzeko. Pista hori emanda txanpona iritsi da azkenekoarengana. Hainbat alditan erori denez txanpona, berriz ere hasieratik hasi beharrean, erori den lekutik hasi gara, jolasa asko luzatzen ari baitzen. Haur asko zeudenez, bi errenkada egin ditugu, ez zitezen denbora luzez zain egon.

KOLORETAKO PILOTAK

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Parte hartzaileen arteko elkarrekintza eta lankidetza bultzatzea. Parte hartzaileen arteko komunikazioa lantzea. Poza azaltzea.

Partaide kopurua: gutxienez 5 eta gehienez 20.

Materiala: Lau kolore desberdineko kaxak: berdea, urdina, gorria, horia; 25 pilota, bost kolore bakoitzekoak eta soka bat 5 haur hanketatik lotzeko luzera egokiarekin.

Deskribapena: partaideak 5 haurreko taldetan banatuko dira eta hankak soka batez lotuko zaizkie. Gelaren pareta batean lau kolore desberdinetako kaxak jarriko dira. Aldi berean, 25 pilotak gelatik banatuko dira. Jolasaren helburua, lurretik dauden pilota bakoitza bere koloreko kaxara sartzea da, hori lortzeko haurrak beraien artean ondo koordinatu beharko dira. Horretarako, talde bakoitzak denbora tarte bat izango du. Jolasa txanda desberdinetan burutuko da, hau da, talde bakoitzak bere denbora izango du jolasteko, eta gainontzeko taldeak bitartean begira egongo dira. Taldeak bere denbora bukatzean, jasotako pilota kopurua kontatuko da eta berriro ere lurretik sakabanatuko dira hurrengo taldea jolasten has dadin.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Jolasa asko gustatu zaie. Izan duten zailtasuna, beraien artean koordinatzea izan da. Talde bati asko kostatu zaio eta haserreak egon dira beraien artean, taldeko bat oso konpetitiboa baitzen eta ikustean beste taldeek beraiek baino pilota gehiago jaso dituztela haserretu egin da taldearekin. Hau gerta ez dadin, hasiera batetik aipatzea komeni da taldeen artean ez dela lehiarik egon behar, helburua taldea osatzen duten partaideen artean kooperazioa egotea dela.

ARKATZA BOTILAN SARTU

Iturria: Udalekuetan ahozko transmisioz jasoa.

Helburuak: Parte hartzaileen arteko kooperazioa bultzatzea. Poza azaltzea.

Partaide kopurua: gutxienez 2 eta gehienez 8.

Materiala: Arkatza, haria eta botila bat.

Deskribapena: Arkatz bati luzera berdineko hariak lotuko zaizkio. Partaide kopuruaren arabera hainbat hari lotuko dira. Bakoitzak hari bati heldu eta tinko eutsiko dio, luze-luze, arkatzaren inguruan hariekin borobil bat osatuz. Helburua, arkatza botilaren barruan sartzea da. Zutik edo eserita egin liteke.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Hasierako saiakeran jolasak ez du arrakasta handirik izan, segituan sartu baitute arkatza botilan. Baina bigarrengo aldiz egitean, ariak puntatik eusteko esan diegu. Horrela, zailtasun gehiago izan dute eta denbora gehiago eman dute botilan ezin sartuz.

	BIKOTEKIDEAK
	Iturria: Garaigordobil, M. (2005).
	Helburuak: Haurren arteko komunikazioa eta elkarrekintza sustatzea. kidearen adierazpenei arreta jartzea. Gorputz adierazpena eta sormen espresiboa lantzea.
	Partaide kopurua: gutxienez 8 eta gehienez 40.
	Materiala: kartak, imitatu beharreko pertsonaien eta hauen bikotekideen izena eta irudiekin.
	Deskribapena: partaideek bi hilera ostatuko dituzte, bi hilera hauek elkarri begira jarriko dira. A hilerakoei, pertsonai batzuen izenak eta hauen irudiak agertzen diren kartak banatuko zaizkie. B hilerakoei berriz, A hilerakoei banatu zaizkien pertsonai horien bikotekideen izenak eta irudiak irudikatzen dituzten kartak banatuko zaizkie. Partaide bakoitzari dagokion karta banatu ostean, denak borobil batean eseriko dira. Jarraian, A hilerako partaideak banan-banan borobilaren erdigunera aterako dira tokatutako pertsonai hori imitatzera. Bitarte horretan, B hilerako partaideak arretaz begiratu beharko dute, beren bikotekidea hori den hala ez asmatu beharko dute eta. Esaterako, motorzale bat imitatzea egokitu zaionari, motorra arrankatzearen akzioa burutuko luke, bitarte horretan motor baten irudia kartan duenak, hura dela bere bikotekidea antzeman beharko du. Hona hemen, proposa daitezkeen bikoteak: suhiltzailea-sutea, ama-umea, irakaslea-liburua, txirrindularia-bizikleta, gidaria-bolantea, arrantzalea-arraina…..
	Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa ondo irten da. Haurrak asko dibertitu dira, dena dela, erdiko pertsonaia zein ote den asmatu nahiak haurrak asko urduritu ditu eta zenbaitetan iskanbila handia sortu da, dinamizatzaileak parte hartu behar izan du haurrak lasaiarazteko.
MARRAZTU ITSU-ITSUAN
Iturria: Garaigordobil, M. (2005).
Helburuak: Taldekideen arteko lankidetza sustatzea. Sormen grafikoa lantzea.
Partaide kopurua: gutxienez 6 eta gehienez 36.
Materiala: DIN A-3 neurriko orri bat, arkatz bat partaideko eta manley pinturak, (taldeko kaxa bat).
Deskribapena: jolas honetan, hiru partaideez osatutako taldeak antolatuko dira. Talde bakoitzari DIN A-3 neurriko orri bat, pintura kaxa bat, eta partaideko arkatz bat banatuko zaie. Jarraian, talde bakoitzari orrialdearen goiko aldean beraien izenak idazteko eta buru bat eta lepoa marrazteko eskatuko zaie. Burua, pertsona batena, munstro batena, animali batena eta abar. izan daiteke. Talde bakoitzak ezingo du beste taldearen irudikapena ikusi. Denek burua eta lepoa marrazteaz eta koloreztatzeaz amaitzean, orrialdearen goiko alde hori, burua irudikatuta dagoena hain zuzen ere,  tolesteko eskatuko zaie, modu honetara lepoa bakarrik ikus daiteke. Ondoren, talde guztiek beren marrazkiak trukatuko dituzte eta beste taldearen marrazkia irudikatzen jarraituko dute, oraingo honetan sorbaldetatik gerrira arte. Atal hau amaitzean, berriz ere orrialdea tolesteko eskatuko zaie, aurrez pintatutakoa ezingo da ikusi. Berriz ere. beste taldeekin trukatuko dira marrazkiak eta kideen marrazkia irudikatzen jarraituko dute, oraingo honetan gerritik behera oinetaraino. Denek marrazkia amaitzean, talde bakoitzak eskuan duen marrazkia zabalduko du eta guztion parte hartzearekin irudikatutako pertsonaia ezagutuko dute.
Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa oso ondo irten da. Haurrak asko dibertitu dira, bereziki beraien marrazkiaren azken emaitza ikustean. Eztabaida txikiren bat egon da talderen batean, marrazkia egiterako unean norberak bere erara egin nahi baitzuen baina berehala konpondu dira dinamizatzaileak parte hartu behar izan gabe eta marrazten jarraitu dute.

GUSTUKO DITUZU ZURE AUZOTARRAK?

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Taldekideen arteko kohesioa bultzatzea. komunikazioa sustatzea.

Partaide kopurua: gutxienez 10 eta gehienez 35.

Materiala: aulkiak, gauden partaide kopurua baino bat gutxiago.

Deskribapena: partaideak aulki batean eseriko dira borobilean, bat izan ezik, hau borobilaren erdian zutik kokatuko da. Borobilaren erdian dagoen partaideak bere kideetako bati honako galdera hau egingo dio: gustuko dituzu zure auzotarrak, Aitor? Eta honek honako hau erantzungo dio, bai oso gustuko ditut, baita Irene eta Asierren auzotarrak ere. Izendatuak izan diren (Aitor, Irene eta Asier)  partaideen ezkerraldean eta eskuineko aldean dauden kideak zutitu eta korrika beste eserleku bat aurkitu beharko dute, baita jolasaren hasieran borobilaren erdialdean zegoen partaideak ere. Eserlekurik gabe geratu dena, borobilaren erdian zutik jarri beharko du eta aurreko partaidearen rol bera bete beharko du.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa dibertigarria izan da. Haurrak momentu oro jolasean kontzentratuta egon dira urduritasun txiki batekin, ea beraiei tokatuz gero eserlekua bilatzea lortuko ote zuten, edo beren kideak korrika ikustean nor geratuko zen eserlekurik gabe.

GAUR GOIZEAN ESKOLARA ETORTZEAN HONAKO HAU IKUSI DUT

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Haurren arteko komunikazioa bultzatzea. Beraien artean laguntza eta enpatia egoerak sustatzea. Sormen espresiboa lantzea.

Partaide kopurua: gutxienez 4 eta gehienez 35.

Materiala: ekintza, pertsonai, objektu, animali…. ezberdinak irudikatzen dituzten marrazkiak edo argazkiak.

Deskribapena: partaide bakoitzari ekintza, pertsonai…. irudikatzen duen fitxa bat banatuko zaio. Norberak bere fitxa izatean, borobilean eseriko dira. Partaide bakoitza banan-banan borobilaren erdira aterako da eta tokatu zaion, pertsonai, ekintza….imitatuko du honako esaldi hau esanez: gaur goizean eskolara etortzean honako hau ikusi dut, eta jarraian tokatutakoaren irudikapena egingo du. Bitarte horretan gainerako partaideak zein ekintza, pertsonai… den asmatu beharko dute. Horrela behin eta berriz partaide guztiak borobilaren erditik pasa arte.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa ondo irten da. Orokorrean pertsonai, ekintza… guztiak azkar asmatu dituzte guztien ekarpenekin, nahiz eta bat edo bestek zailtasun gehiago ekarri dizkieten eta egoera horretan haurren bat edo beste asmatu egin nahi eta ezin,  haserretzera edo jolasaz interesa galtzea iritsi den. Dena dela, zailtasunak eragin dizkien hori asmatzea lortu ostean, poza handia izan dute eta hurrengoekin gustura jarraitu dute.

BIKOTEAK MUGIKORRETIK HIZKETAN

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Taldekideen arteko komunikazioa eta lankidetza bultzatzea. Hitzezko sormena lantzea.

Partaide kopurua: gutxienez 4 eta gehienez 30.

Materiala: orri bat eta boligrafo bat bikote bakoitzeko. Bi mugikor plastikozkoak edo beste edozein objektu mugikor bat irudikatzen duena.

Deskribapena: partaideak bikoteka antolatuko dira. Bikote bakoitzak gustuko dituen bi pertsonai aukeratu beharko ditu. Jarraian aukeratutako bi pertsonai horien arteko elkarrizketa hipotetiko bat asmatu beharko dute, beti ere elkarrizketa horretan pertsonai horietako bakoitza identifikatzen duten datuek adierazten saiatuko dira. Izan ere, bikote bakoitzak bere elkarrizketa osatzean, gainerako kideen aurrean elkarrizketa hori imitatu beharko dute eta gelakideek elkarrizketa hori zein bi pertsonaien artean ematen ari den asmatu beharko dute.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa ondo irten da. Aukeratutako pertsonaiak denentzat oso ezagunak ziren eta osatutako elkarrizketetan ere pertsonai horien inguruko datu nabarmenak ematen ziren, beraz arazorik gabe asmatu dute pertsonai bakoitza zein zen. Haurrak asko dibertitu dira.

NIRE BIKOTEKIDEAREN BILA

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Taldekideen arteko kohesioa, komunikazioa eta konfiantza sustatzea.

Partaide kopurua: gutxienez 4 eta gehienez 20.

Materiala: begiak estaltzeko zapiak.

Deskribapena: partaideak bikoteka jarriko dira. Jolasaren gakoa, partaide bakoitzak bere bikotekidea kontaktu fisikoaren bitartez soilik, hizketarik egin gabe, bilatzea izango da. Horretarako, jolasarekin hasi baino lehen, partaide bakoitzari bere bikotekidearen bereizgarri fisikoetan arreta jartzeko eta ukitzeko eskatuko zaio. Hau burutu ostean, partaide guztiak gela osoan zehar sakabanatuko dira, begiak estalita. Dinamizatzaileak jolasarekin hasteko adieraztean, denak gelan zehar mugitzen hasiko dira beren bikotekidearen bila. Beraien bikotea aurkitu dutela  uste dutenean, begietako zapia kenduko dute eta asmatu badute jolasetik irtengo dira. Aldiz, ez bada horrela, bikotearen bila jarraituko dute berriz ere begiak estaliz.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolas honetan haurrak oso urduri jarri dira. Begiak estalita eramateak urduritasun edo ziurtasun eza handia eragin die. Batzuk asko dibertitu eta gustuko izan duten arren, beste zenbait begiak estalita eramateak asko estutu ditu, jolasaz ez dute horrenbeste gozatu. Kasu horietan dinamizatzaileak partaide horiei jolasa utzi nahi duten galdetu die, honela inor behartua ez sentiaraziz.

ORBAN BATEAN OINARRITUTAKO MARRAZKIA

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Taldekideen arteko komunikazioa eta lankidetza sustatzea. Sormen grafikoa lantzea.

Partaide kopurua: gutxienez 2 eta gehienez 30..

Materiala: orri bat orbanaren irudiarekin eta arkatz bat partaideko.

Deskribapena: partaideak bikoteka jarriko dira. Bikote bakoitzari, orbana irudikatuta dagoen orrialdea banatuko zaioa. Jolasaren gakoa, orban horretan oinarrituz marrazki bat osatzea izango da. Horretarako, bikote bakoitzari, marrazten hasi aurretik 15 minutuko tartea utziko zaio, egin nahi duten horretaz hitz egiteko. Denbora tarte hau amaitzean bikote guztiak beren marrazkia egiteari ekingo diote. Bikote guztiek beren marrazkia amaitzean, gainerako gelakideen aurrean egindako hori aurkeztu beharko dute, modu honetara guztiek denen sorkuntzak ikusi ahal izango dituzte.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde hausnarketa: jolasa oso ondo irten da. Haurrak oso kontzentratuta egon dira beraien irudikapenetan. Bikoteak oso ondo komunikatu dira elkarrekin eta asko gozatu dute kidearekin marrazten eta irudi bat sortzen. Guztion artean bikote bakoitzaren irudiak ikusteko unea ere oso atsegina izan da. Denek gustu handiz erakusten zuten beren marrazkiak, egindakoa azalduz.

AIRATZE KOOPERATIBOA

Iturria: Garaigordobil, M. (2005).

Helburuak: Talde barneko kohesioa lantzea. Haurren arteko kooperazioa bultzatzea.

Partaide kopurua:  gutxienez 7 eta  gehienez 35.

Materialak: manta bat eta pilota bat talde bakoitzeko.

Deskribapena: zazpi edo zortzi jokalariz osatutako taldeak egin beharko dira. Jokalari guztiak mantaren inguruan jarriko dira, mantari eutsiko diote bakoitzak ertz edo zati batetik eta erdian pilota bat jarriko dute. Jolasaren ardatza pilota mugiaraztea da, denon artean pilota aireratu behar da pilota lurrera eror ez dadin ahaleginduz. Hainbat ariketa egin daitezke: -          Berotze lanetan, taldeak airera bota dezake pilota, gero berriz ere mantarekin hartzeko. -          Talde batek pilota bota dezake eta besteak jaso. Gero talde horrek aurrenekoari bota diezaioke pilota, berriro ere. -          Talde batek pilota bertikalki gorantz bota dezake, toki horretatik berehala kendu eta beste taldea jar daiteke azpian, mantarekin pilota hartzeko. -          Talde bakoitzari, bere pilota eman diezaiokegu eta aldi berean batak besteari bota diezaioke, nork bere mantarekin hartzeko. Horretarako, aldez aurretik hitzartu beharko da keinu, soinu edo agindu jakinen bat.

Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: oso gustura egon dira, nahiz eta talde batzuei hasieran kosta egin zaien pilota bota ondoren guztien artean mantarekin hartzea. Baina behin eta berriz errepikatu ondoren segituan harrapatu dute jolasaren gakoa. Gainera, haur batzuk itsu-itsuan joaten ziren beraien pilotaren bila, ingurura begiratu gabe eta txokeren bat edo beste egon da.

EGILEAK:
        Laida Rekalde
        Leire Makazaga
        Eneritz Larreta
        Ihintz Manzisidor