|
Nire bizilagunak ezagutzen ditut
|
|
- Iturria: Urtxintxa ikastaroan ikasitako jolasa.
- Helburuak:
·
Ikasgelako
pertsona guztien elkar ezagutza, besteen kontzientzia hartzea.
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
·
Bekaizkeria
eta mespretxua deuseztatzea.
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean eta irakaslea erdian arduradun bezala.
- Materiala: Ez da materialik behar.
- Deskribapena: Ikasle guztiak borobilean jarriko dira eta erdian
irakaslea edo arduradun bat jarriko da. Arduradunak pertsona baten izena
esango du eta, honek, bere alboko pertsonen izenak esan beharko ditu. Orduan,
arduradunak kriterio bat esango du (Adb.: kamiseta txuria dakatenak) eta
horiek lekuz aldatu beharko dira bere kriterio berdina duten pertsonekin.
Umeek oraindik ezagutzen ez badira, aldaera bar sartu
ahal da: erdiko umea besteen izenak ondo esaten baditu, posizio berdinean
jarraituko dira umeak. Gaizki esaten baditu, kriterioen arabera aldaketa
egingo da.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Kurtso hasiera pasata jarri genuen praktikan 5 urteko
umeekin, beraz, umeek bere ikaskideen izen gutxi batzuk bazekiten oraindik.
Bere albokoen izenak baldin badakite, oso pozik esaten dituzte baina, baldin
ez badakite, larritu egiten dira, baina jolasa humorez jarraitzen dute.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Zein gelakide da?
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
·
Ikasleen
arteko harremana sustatzea.
·
Ikaskideak
diren moduan onartzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 haur bitartean.
- Materiala: Ez dago materialik.
- Deskribapena: Gelako haur guztiak korro bat osatu beharko dute.
Korroa osatu ondoren irakasleak adierazten duen momentuan haur guztiak begiak
itxiko dituzte. Irakasleak orduan haur batzuen posizioa aldaketa burutu
ondoren bakoitzak alboan duena ezagutu beharko du. Nola? Ukimena
erabiliz. Haurrak bere alboan duenaren izena esan beharko du.
- Jolasa praktikan
jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri
- Jolasaren
argazkia/marrazkia:
|
6.2.
Abestiak
|
“Ez Goaz Lanera” Alferraren Astea
|
|||
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Taldearen
barruan integratua sentitzen laguntzea.
·
Gelakideen
arteko harremanak hobetu.
·
Ikasleak
taldean jolasten ikastea.
·
Besteekiko
errespetua.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 ume eta Irakaslea laguntzaile moduan, erritmoa
eta letrekin laguntzeko.
- Materiala: Musika.
- Deskribapena: Alferraren Astea “Ez Goaz Lanera” abestia erabiliz,
normalean, haurrek asteko egunak ikasteko erabiltzen den jolasa da,
baina, kasu honetan, goizero talde bezala elkarrekin egiteko ekintza bat
bezala erabiliko dugu. Abesti herrikoi honekin umeek asteko egunak ikasten
dituzte (Astelehena, asteartea, asteazkena, osteguna, ostirala, larunbata eta
igandea). Haurrek klase hasieran abestuko dute eta dagokion egunari
erreferentzia eginez abestuko dute.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Oso dibertigarria egiten zaie kantu bidez jolasean
aritzea.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Koloreak ikasten
|
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
-Helburuak:
·
Taldeka
kooperatzen ikastea.
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
·
Talde
kohesioa indartzea.
·
Ingurunearekiko
adaptazio gaitasuna eta interakzio gaitasuna garatzea.
-Haurren adina: 4-6 bitartean.
-Partaide kopurua: 10-25 haur bitartean.
-Materiala: Kolore desberdinetako paper zatiak eta musika.
-Deskribapena: Gelakide guztiak borobil batean esertzen dira
alfonbran eta abestia hasten dira kantatzen. Ume bakoitza kolore ezberdin bat
du bere eskuetan eta bere kolorea kantatzen denean, altxatzen da eta paper
zatia astintzen du. Bukatzean, esertzen da eta beste bat altxatzen da kolorez
aldatu dutelako.
-Abestia:
Koloreak ikasten, koloreak ikasten,
koloreak ikasten ari gara. (bis)
Gu gara gorriak,
gorriak gara gu,
odola bezala,
gorriak gara gu.
Gu gara berdeak,
berdeak gara gu,
belarra bezala,
berdeak gara gu.
Gu gara horiak,
horiak gara gu,
eguzkia bezala,
horiak gara gu.
Gu gara urdinak,
urdinak gara gu,
zerua bezala,
urdinak gara gu.
Gu gara txuriak,
txuriak gara gu,
elurra bezala,
txuriak gara gu.
-Jolosa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Taldeak oso ondo egin du eta ez dira nahastu. Asko
gustatu zaie jolasa eta papera koloreekin astintzean oso fuerte egiten zuten
motibatuak zeudelako. Batzuetan baten bat bere kolorea esan duela ez da
enteratu baina besteak ikusi duenean, azkar azkar altxatu da.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Mantalak etxera
|
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
-Helburuak: Harremanak sustatzea.
-Haurren adina: 3-6 urte bitarteko
haurrentzat aproposa.
-Partaide kopurua: 5-25 haurrek har dezakete
parte.
-Materiala: Ez da materialik behar.
-Deskribapena: Haurrek mantalak etxera
eraman behar dituztela oroitzeko ondorengo abestia abestuko dute:
“ Gaur mantalak etxera
eramango ditugu,
margoz, plastilinaz
zikindu zaizkigu. (bis)
Amatxok ondo ondo,
frus-frus-frus!
garbituko ditu.
Aitatxok ondo ondo,
frus-frus-frus!
garbituko ditu.”
Abestia zirkulu batean eserita abestuko dute ondoren bakoitza bere
mantala janztera joango da. Frus-frus esaten duten bakoitzean haiek eskuetan
xaboi bat balute bezala haien besoak igurtziko dituzte.
-Jolasa praktikan jarri ondoren
talde-hausnarketa: Abestia oso ondo atera da eta asko gustatu zaie
umeei.
Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Rand Rober-ran Po po
po po po po po po!
|
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Gelakideen
arteko harremanak hobetzea, lankidetza eta errespetua.
·
Gorputz
eskemaren irudikapen mentala eraikitzen lagundu.
·
Haurraren
sormenaren eta irudimena sustatzea.
·
Talde
lanean jolasten ikastea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 haur bitartean.
- Materiala: CD erreproduktorea, abestia eta uztaila.
- Deskribapena: “Land Rober-ran” abestia eta eskuartean uztai batez
baliatuz haurrek abestiak dioena egin beharko dute. Irakaslea izango dute
erreferentzi giza, eta laguntzaile gisa, beraz abestiak dioena eta
irakasleari begiratuz haurrek berdina egingo dute.
- Jolasa praktikan
jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren
argazkia/marrazkia: Rand
Rober Ran abestia:
Ran rober ran
po po po po po popo po (2 aldiz)
Uztaia
gora gora
lurretik
zerura
Gira
alde batera
eta
gero bestera
ta
behera behera behera
ta
behera behara bai
uztai
barruan preso gelditu naiz orain hei!!!!
|
|
Urtebetetze jolasa
|
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
-Helburuak:
·
Denak suziriaren parte sentitzea.
·
Denon parte-hartzerik gabe suziria ez litzatekeela osatuko ulertzea.
·
Denen arteko koordinazioaren beharraz jabetzea.
-Haurren adina: 3-6 urte bitarteko
haurrentzako bereziki.
-Partaide kopurua: 10-25 haurrek har dezakete
parte.
-Materiala: Pizarra bat, klariona,
plastilinazko tarta bat eta kandelak (urteen arabera).
-Deskribapena:
Urteak betetzen dituen haurra banku batean eseriko da
irakaslearekin batera, bitartean gainontzeko ikaskideak zirkulu erdi bat
osatuko dute beraien aurrean eserita.
Urtebetetze eguna ospatzeko lehendabizi “zorionak zuri” abestuko diete
haurrari eta ondoren plastilinazko tartaren gainean piztutako kandelak itzalduko
ditu.
Ondoren, zenbait suziri botako dituzte. Guztira lau suziri mota
egongo dira: txikia, ertaina, handia eta erraldoia. Eta suziri bakoitza modu
ezberdin batera egingo dute noski (ondoren azalduta daude). Suziri kopurua
haurraren adinaren araberakoa izango da, hau da, 3 urteko haurra bada 3
suziri botako dituzte eta 5 urteko haurra baldin bada 5 suziri.
Urteak betetzen dituen haurrak aukeratuko du zein suziri nahi dituen
eta bitartean irakasleak arbelean idazteko ditu. Denak aukeratu ondoren haur
guztien artean egingo dituzte suziriak.
Suziri txikia egiteko, lehenengo bi eskuko behatz txikiarekin bakarrik
izterretan zenbait golpe emango ditugu, ondoren bi behatzak elkarren artean
igurtziko ditugu, geroago, behatz txikietako bat ezpainetatik gertu jarriz
“txi…” zarata aterako dugu eta azkenik bi behatzak elkarren artean behin
bakarrik golpatuko ditugu, honekin batera “pu…” txiki eta baxu bat egingo
dugu ahoarekin.
Suziri ertaina egiteko, bi eskutako behatz lodia “gordeta”, hau da
eskuko beste lau behatzekin, izterretan zenbait golpe emango ditugu, ondoren
bi eskuak, lau behatzekin bakarrik elkarren artean igurtziko ditugu, geroago,
esku bateko lau behatzak aho inguruan jarriz, suziri txikiarekin eginiko
baina “txi…” altuxeago bat egingo dugu. Eta suziri ertaina amaitzeko txalo
bat egingo dugu, honek batera ahoarekin “pu…” bat egingo dugu, suziri
txikiarekin eginikoa banan altuxeagoa.
Suziri handia egiteko, bi eskuekin izterretan zenbait golpe emango
ditugu, gero bi eskuak igurtziko ditugu. Ondoren, esku bat ahoaren inguruan
jarri eta aldi berean “txi…” zarata egingo dugu, haurreko bi suzirietan baina
altuago eta amaitzeko bi eskuek txalo bat egin eta “PUM…” handi bat egingo
dugu.
Eta azkeneko suziria egiteko, hau da, suziri erraldoia, bi eskuekin izterretan
zenbait golpe ematen ditugun bitartean, bi hankekin ere zorua kolpatuko dute
ahalik eta zarata gehien ateraz. Gero, bi eskuak igurtziko dituzte eta
ondoren bi eskuetako bat aho inguruan jarriz, “TXI…” ahalik eta altuen egingo
dute. Eta amaitzeko eskuekin txalo handi bat egin eta aldi berean, ahalik eta
altuen, “PUM…”.
-Jolasa praktikan jarri ondoren
talde-hausnarketa:
Jolas
hau praktikan ikusi genuenean, haurrek aldez aurretik zenbaitetan eginda
zutenez, bazekiten jolasaren nondik norakoa. Oso polita atera zen ospakizuna
denen artean osatutako suziri ezberdinekin eta haurrei asko gustatzen zaien
jolasa dela aztertu ahal izan dugu.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Arre-arre mandoko
|
|
-Iturria: Urteaga, J. (1986)
-Helburuak:
·
Erritmoa lantzea eta norabide aldaketa lantzea.
·
Denen artean zirkulu bat osatu eta jolasean zehar ez apurtzen saiatzea.
-Haurren adina: 3-6 urteko haurrek jolasteko
aproposa.
-Partaide kopurua: 5-15 haurrek jolastu
dezakete.
-Materiala: ez da materialik behar.
-Deskribapena: Neska-mutilak, eskuetatik
elkarri helduta, biribil handi bat egingo dute. Eta biribilean dabiltzala
honela abestuko dute:
“ Arre, arre, mandako,
bihar Iruña-rako,
etzi Tafalla-rako,
Handik zer ekarriko?
Zapata tagerriko,
Haiek zeinentzako?
Etxean dagoenarentzako. “
Abestian zehar, norabidearen aldaketa egingo da, erritmoa kontserbatuz
ahal bada.
-Jolasa praktikan jarri ondoren
talde-hausnarketa: Jolas hau praktikan jartzerakoan, 5 urteko
haurrekin egin genuen eta ez dugu inolako zailtasunik aurkitu jolasa haurrera
eramaterako orduan. Haurrak abestia ikasi eta zailtasunik gabe jarraitu ahal
izan zuten jolasa, nahiz eta zenbaitetan batzuk indar gehiegi egiterakoan
korroa apurtu, segituan konpontzea lortzen zuten.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
Eskulan jolasak
|
Kometak
|
|
-Iturria: Robins, D.; Sanders, M. eta Crocker, K. (1998)
-Helburuak: Ikasleen arteko harremana sustatzea eta taldean lanak egiten ikastea.
Haurren irudimena garatzea.
-Haurren adina: 4-6 bitartean.
-Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean, 2 edo 3ko taldeetan jarrita.
-Materiala: Kartulina, itsasteko zinta, nylonezko hari txirrita bat, orratza,
artaziak eta paperezko zati koadratuak.
-Deskribapena:
1) Tolestu kartulina
ertz batetik bestera eta ireki ezazu berriz.
2) Tolestu AB aldea
erdiko lerroaren gainean.
3) Egizu gauza bera
beste hegalarekin ere.
4) Ingura itzazu D, B
eta C ertzak kolatzeko zintarekin, sendotzeko. Saia zaitez tolesturiko
hegalak berdinak izan daitezen. Garrantzi handikoa da hau, kometa ondo joan
dadin.
5) Sartu haria (40 cm
inguru) orratzean. Pasa ezazu C angelutik, egizu korapilo bat eta utzi haria
zintzilik. Hari horrekin paperezko koadrotxoak lotuko dituzu goitik hasita,
begizta moduan gelditu arte. Hori kometaren buztana izango da.
6) Albainutu berriz ere
orratza txirrikaren hariarekin, ebaki gabe. Pasa ezazu B eta D angeluekin,
eta egizu korapilo bat. Kometa gorantz doan neurrian, txirrikako hari gehiago
askatuko duzu.
7) Kometa margotu.
8) Eguraldi on bateko
eguna aukeratu eta patiora atera kometekin hegan egiteko.
-Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Marrazki tranpa
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak: Umeak taldean gauzak egiten ikastea eta hauen imaginazioa garatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean, 4ko taldeetan jarrita
- Materiala: Horri zuria, margoak eta arkatza.
- Deskribapena: Lau umeko taldeak egiten dira eta talde bakoitza horri
txuri bat hartzen du. Marrazki bat egiten hasten dira, nahi dutena, eta,
bukatzerakoan, buelta ematen diote orriari. Atzean, marrazkian marraztutakoa
idazten dute eta marrazkian agertzen ez den gauza bat ere. Bukatzeko
marrazkia haien gelakideei erakusten diete eta idatzitakoa irakurtzen dute.
Gelakideek agertzen ez den gauza baina idatzita dagoena asmatu behar dute,
tranpa hain zuzen ere.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Umeei asko gustatu zaie jolas hau eta ondo idazten
saiatzen dira, oso garrantzitsua dena. Gainera lehen idatzitakoa irakurtzen
saiatzen dira andereñoaren laguntzaz.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Gezurtia
|
|
- Iturria: Agudo,
D., Minués, R., Rojas, C., Ruiz, M., Salvador, R., eta Tomás, J. (2002- 2006).
- Helburuak:
·
Umeek
norberaren gorputza eta besteena ezagutzea, norberaren ekintza aukerak
zeintzuk diren jakitea eta desberdintasunak errespetatzen ikastea.
·
Ikaskideekin
erlazionatzea eta erlazionatzen ikastea.
·
Harreman
sozial negatiboen aurkako jokabideak ekiditzea (Agresibitatea, apatia,
antsietatea eta lotsa).
·
Haurrek
beraien irudimena garatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 20-25 ume bitartean, binaka jarrita. Partaide kopurua
bakoitia bada, irakaslea ere jolastu dezake.
- Materiala: Ez dago materialik.
- Deskribapena: Bikoteka jartzen dira umeak eta batek mimika eginez,
zenbait gestu egiten ditu (hotza, poza, gora, baxua, atzerantz...). Beste
umeak horiek alderantziz imitatu beharko ditu. Ezin da hitz egin. Denbora bat
pasa ahala, paperak aldatzen dira.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Animaliak imitatzen
|
|
-Iturria: Martí, I.; Denou, V. (2000)
-Helburuak:
·
Besteen
aukeraketak errespetatzea eta bakoitza nolakoa den onartzea.
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
-Haurren adina: 4-6 urte bitartean.
-Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean.
-Materiala: Imajinazioa.
-Deskribapena: Borobilean jartzen gara eta bakoitza zein animali
imatatuko duen esaten du. Guztiak esan dutenean hasten da eta gela osotik
joan daitezke aukeratu duten animalia bezala mugitzen eta bere soinua
imitatzen.
-Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Ispilu dantzak
|
|
- Iturria: Agudo,
D., Minués, R., Rojas, C., Ruiz, M., Salvador, R., eta Tomás, J. (2002- 2006).
- Helburuak:
·
Umeek
norberaren gorputza eta besteena ezagutzea, norberaren ekintza aukerak
zeintzuk diren jakitea eta desberdintasunak errespetatzen ikastea.
·
Ikaskideekin
erlazionatzea eta erlazionatzen ikastea.
·
Harreman
sozial negatiboen aurkako jokabideak ekiditzea (Agresibitatea, apatia,
antsietatea eta lotsa).
·
Haurrek
beraien irudimena garatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean
- Partaide kopurua: 20-25 ume, binaka jarrita. Partaide kopurua bakoitia
bada, irakaslea ere jolastu dezake.
- Materiala: Ez da materialik behar.
- Deskribapena: Bikoteka jartzen dira umeak. Batek, musikaren
erritmoan dantza egingo du eta besteak bere mugimendu guztiak imitatu beharko
ditu. Irakaslek txalo bat ematean, bikoteko beste pertsonak hasiko da bestea
imitatzen, paperak aldatuko dira. Bestalde, musika gelditzen denean, bikoteak
aldatu beharko dira. Elkarrekin dantzatzen duten pertsonen kopurua aldatzen
joan daiteke, guztiok elkarrekin dantzatzeraino.
Aldaerak:
·
Gorputz
atal bat elkarrekin ukituz dantzatzea ere posiblea da.
·
Gorputz
atal bat inmobilizatuta edukita dantza egitea ere posiblea da.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Amari jarraitu
|
|
-Iturria: Martí, I.; Denou, V. (2000)
-Helburuak:
·
Haurren
berezko ahalmenak eta irudimena garatzea.
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatzea.
·
Ikaskide
guztiak taldearen zati garrantzitsua direla sentiaraztea.
·
Harreman
sozial negatiboen aurkako jokabideak ekiditzea (Agresibitatea, apatia,
antsietatea eta lotsa).
-Haurren adina: 4-6 urte bitartean.
-Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean.
-Materiala: Imajinazioa.
-Deskribapena: Gelakide guztiak ilara batean jartzen dira. Lehengo
andereñoa jartzen da ilara horren buruan eta bera hasten da zerbait egiten
atzekoak imitatzeko. 5 minutu barru kentzen da eta atzean daukan umea
jarraitzen du zerbait egiten. Andereñoa ilaratik kentzen da eta kanpotik
umeak nola egiten duten begiratzen du. Andereño ondoren mugitzen hasi den
umea 5 minutu egoten da ere eta denbora hori pasa ondoren andereñoak ilararen
atzealdean jartzeko esaten dio, beste ume bat buruan jarriz. Horrela ume
guztiak ilararen buruan egon arte.
-Jolasa praktikan
jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
-Jolasaren
argazkia/marrazkia:
|
|
Familiak
|
|
- Iturria: Agudo,
D., Minués, R., Rojas, C., Ruiz, M., Salvador, R., eta Tomás, J. (2002- 2006).
- Helburuak:
·
Umeek
norberaren gorputza eta besteena ezagutzea, norberaren ekintza aukerak
zeintzuk diren jakitea eta desberdintasunak errespetatzen ikastea.
·
Ikaskideekin
erlazionatzea eta erlazionatzen ikastea.
·
Bekaizkeria
eta mespretxua deuseztatzea.
·
Harreman
sozial negatiboen aurkako jokabideak ekiditzea (Agresibitatea, apatia,
antsietatea eta lotsa).
- Haurren adina: 4-6 bitartean
- Partaide kopurua: 20-25 ume bitartean.
- Materiala: Ez dago materialik.
- Deskribapena: Ume bakoitzari txartel bat banatzen zaie. Animali
espezie bateko Aita, Ama, edo Semea izan daitezke. Umeek beraien txartelak
aldatzen joango dira, gero eta azkarrago. Zuzendariak “Familiak” esaten
duenean, animali mota berdineko familiak osatu behar dira eta, horretarako,
animali hoien moduan ibili edo mugitu behar dute. Soinurik ezin dute egin
eta, behar izanez gero, mimikaz komunikatu beharko dira.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Masajea
|
|
- Iturria: San Jose de Calasanz eskolan ikusita. Pirritx eta Porrotx Piratak
CD-an agertzen da.
- Helburuak:
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatu.
·
Gelakideen
arteko mezpretsua gaitzetsi.
·
Pertsonak
diren bezala onartzea eta hauek errespetatzea.
·
Erlaxatzeko
gaitasuna antzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10-25 ume bitartean, binaka jarrita.
- Materiala: Musika.
- Deskribapena: Binaka jartzen dira, bat lurrean etzanda eta eserita
masajea egiteko. Musika hasten da. http://www.youtube.com/watch?v=fhvz-qPCq-k
Abestia:
Kask-kask oskola, kraskatu arrautza oskola;
behera badoa haren gorringoa. (1)
Inurritxoak gora, gerritik lepora;
behera behera inurriak, beti bihurriak. (2)
Aupa elefanteak, zuek bai mastodonteak.
Mesedez jaitsi, ez nazazue hautsi. (3)
Txitoak goraka, txio-txio-txioka;
txitoak beheraka, aita kukurrukuka. (4)
Igo sagu saguzarrak, igo sagu saguzarrak,
odola zurrupatu, odola zurrupatu;
jaitsi sagu saguzarrak, jaitsi sagu saguzarrak,
odola zurrupatu, odola zurrupatu. (5)
Laranjen igoera, zukua atera, zukua atera.
Laranjen jaitsiera, zukua atera, zukua atera. (6)
Hotzak akabatzen nago. Fu, fu!
Hotzak akabatzen nago. Fu, fu! (7)
Hotzikara eta agur. (8)
1) Behatz guztiak batuta buruan suabe suabe ematen da pare bat aldiz eta
gero behatzak irekitzen joaten dira buruaren gainean.
2) Pianoa jotzen ari bazina bezala, behatzak lehenengo bizkarretik gora
eta gero behera.
3) Eskuak itxita, ukabila bat emango bazenu bezala, bizkarretik gora eta
behera aurrekoan bezala.
4) Bi behatzekin bizkarretik salto txikiak eginez gora eta behera.
5) Hiru behatzekin atximur txikiak egin bizkarrean zehar gora eta behera.
6) Laranjen igoera eta jaitsiera esaterakoan eskuak itxita bizkarretik
arrastratu gora eta behera eta zukua atera esaten duenean, eskuak irekita
bizkarraren gainean jarri eta biratu pixka bat.
7) Umearen aurpegian putz egin.
8) Bizkarrean eskuak ura balitz bezala mugitu goitik behera.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Umeak asko erlaxatu dira eta errekreo ondoren egiteko
jolas interesgarria da handik oso urduri etortzen direlako gelara eta,
horrela ezin dute txokoetara lanak egitera joan.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Eszenatokia (murala)
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Berdintasuna bermatu ikaskideen artean, denen iritziak
balio baitu.
·
Besteekiko errespetua bermatzea.
·
Taldekideen
arteko kooperazioa marrazteko garaian, talde lana.
·
Hartu-emana
taldekideekin.
·
Eskulanean
aritzea oso atsegin zaie beraz poztasuna bermatu eta taldeko hartu-emana
bermatzea giro egokian.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 8-20 ume bitartean.
- Materiala: Kartulina, margoak, zelo itsasteko erabiltzen dena.
- Deskribapena: 4ko taldeak osatu ondoren eta 2 kartulina itsatsi
ondoren, eszenatokia izango dena marraztuko dugu (ibai bat marraztu beharko
dute). Marraztu ondoren koloreztatu egin beharko dute. Partaide guztiak
kooperatu behar dute, denon lana baita.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia: Ibai baten marrazkia.
|
|
Antzerkia: Usoa eta Inurria
|
|
- Iturria: Txikitako oroitzapena.
- Helburuak:
·
Ikaskideekiko errespetua, mespretxua ekiditea eta
besteen onarpena.
·
Adin tarte honetan jolas mota hauek non rolen bidez jolastea oso atsegin dute,
gizartean elkarbizitzarako garapena bermatzen dute.
·
Ingurunearen
esangura barneratu eta garatu.
·
Gizabanakoen
elkarrekintza rolak eta ekintzak integratzen diren jolas kooperatibo batean
bihurtzen da.
·
Ipuina
beraren istorioa kooperazioan datza, garapen sozialerako oso esanguratsua.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 10 eta 25 haur bitartean.
- Materiala: Karetak, murala, Ipuina(Usoa eta Inurria).
- Deskribapena: Antzezlana: Taldeak osatuta daude eta materiala prest
dagoenean ( karetak koloreztatuta eta murala eraikita) antzeztu egin beharko
dute. Publikoa deritzana ( gelakideak) lurrean eseriko dira antzezten dutenen
aurrean. Antzezleak martxan jarriko dira. 4 partaideko taldeak osatuko dira:
Narratzailea, Usoa, Inurria eta Ehiztaria. Bakoitzak bere testua deritzona
ikasita edukiko du eta dena prest antzezlana martxan jartzeko. Irakaslearen
parera laguntzailearen izango da. Kokatzen lagundu, testuarekin lagundu.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia: IPUINA: Usoa eta inurria
Erreka
ertzean paseatzen zebilen uso zuria. Ura garbi eta garden zihoan; zoruko
arraintxo eta harri koxkorrak ere garbi-garbi ikusten ziren.
Hala
zebilela, usoa, egarritu egin zen eta errekara hurbildu.
Mokoa uretan
sartu eta gero burua gora jasoz edaten hasi zen.
Han, erreka
ertzean, inurri beltz bat zebilen gelditu ere egin gabe. Egarritu zenean,
uraren ertzeko belar batera igo zen.
Belarraren
muturra uretaraino iristen zen eta hantxetik behera jaitsi zen inurria.
Ura
indarrean zetorren. Inurriak gogor heltzen zion belarrari, baina alferrik;
urak eraman zuen handik behera. Igerian egin nahi zuen lehorrera irteteko,
baina uraren indarrak ez zion uzten.
Eta pentsatu
zuen usoak bere artean: “Gaixoa! Nik lagunduko diot inurritxo horri
uretatik
irteten. Baina nola? Nire moko handiarekin heltzen badiot min egingo diot. A,
badakit. Belar bat gerturatuko diot. Belar hartara igotzen bada, salbaturik
dago.”
Honela, joan
zen usoa belarraren bila. Azkar hurbildu zen inurriarengana belar
bat mokoan
zuela. Belarra oso luzea zen eta inurria zegoen lekutik lehorreraino ongi
iristen zen. Pozik heldu zion inurriak belarrari. Laster alde egin zuen
uretatik
lehorrera.
Hankak ongi lehortu
ondoren, uso ongileari eskerrak ematera joan zen. Inurria
oso pozik
zegoen; usoa ere bai, inurritxo bat salbatu baitzuen. Elkar agurtu ondoren,
bakoitza bere etxera joan zen: inurria inurritegira eta usoa usategira.
Etxera
bidean, inurriak, erreka ertzetik zihoan gizon bat ikusi zuen. Eskopeta bat
zeraman
bizkarretik zintzilik eta kapelu handi bat buruan. Ehiztari gehienak bezala,
bazter guztietara begira zihoan.
Ehiztaria,
usoa ikusi zuenean, eskopeta luzatuz, tiro egiteko prestatu zen. Aurrez
aurre zeukan
usoa. “Ez zegok gaizki! –pentsatu zuen ehiztariak-. Bihar eguerdian
arrozari
nahasi eta…”
Baina…
inurria ez zegoen lo. Usoa arriskuan ikusi zuenean, pentsatu zuen
berekiko:
“Zerbait egin beharrean nago ehiztariak nire laguna bota ez dezan.”
Korrika,
ehiztariari gerturatu zitzaion eta, haren hankako behatz lodira igoz, ahal
zuen indar
guztiz kosk egin zion.
-
Aiiiiiiiiiii! –garrasi egin zuen ehiztariak.
Eskopeta
lurrera bota eta hankari heldu zion. Zerbaitek kosk egin ziola konturatu
zen; baina
alde batera eta bestera begiratu ondoren, ez zuen ezer ikusi.
Inurria hain
txikia izanik, erraz ezkutatu zen ehiztariaren bistatik. Ehiztaria
prestatu zen
berriro eskopeta hartuta usoa botatzeko, baina beranduegi zen. Usorik ez zen
inon ageri.
Iturria: 4. Irakurgaiak ELKAR GIE
|
|
Gometxak elkartu
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak: Ikasleen arteko harremanak sustatzea eta taldean jolasten ikastea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 20-25 ume.
- Materiala: Kolorezko gometxak.
- Deskribapena: Ume bakoitzari kolore ezberdineko gometxa jartzen zaio
kopetan eta jolasa hasten da. Ume bakoitza ez daki ze kolore den baina
besteak ikusi ditzake eta bi pertsona kolore berdinarekin ikusten duenean
hauek batu behar ditu eta eskutik joan behar dute. Jolasa denak batuta
daudenean bukatzen da, hau da, bakoitza bere kolorearekin.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Hemendik- Hara
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
·
Estabilitate
emozionala mantentzea.
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatzea.
·
Ikaskideen
arteko kooperazioa bultzatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 20-25 ume, bosteko taldeetan jarrita.
- Materiala: Uztai bat.
- Deskribapena: Jolasaren eredua azaldu nahian, irakaslea korroan batu
ahal da beraiekin, uztaia gorputzetik nola pasatu azaltzeko. Hala ere
komenigarria da azalpena eman ondoren haurrei denbora tarte bat eman
hausnartu dezaten zein izan daitekeen uztaia pasatzeko modurik
eraginkorrena. Jolas honetan haurrak 5eko taldeetan jarriko dira. Eskuak
lotuko dizkiote elkarri baina tartean uztaia bat edukiko dute. Gorputzaren
mugimenduak erabiliz eta eskuak askatu gabe uztaiak bere bidea bete beharko
du, borobilari bira osoa emanez.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Nahiz eta hasiera batean jolasa haurrei
konplexua iruditu, beraien arteko kooperazio lana garatzen doa. Jolasa behin
eta berriro errepikatzen dihoazten heinean burutzen duten jolasarekin gehiago
disfrutatzen dute. Ikusten dutelako egiten ari direna lortzeko aukera dutela.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Uztail partekatuak
|
|
- Iturria: Agudo,
D., Minués, R., Rojas, C., Ruiz, M., Salvador, R., eta Tomás, J. (2002- 2006).
- Helburuak:
·
Ikasleek
taldean jolasten ikastea. Horrela, beraien ingurukoei laguntza
eskaintzen ikasiko dute baita egoera ezberdinak besteen ikuspuntutik
begiratzen ere.
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatzea.
·
Ikasleek
elkar banatzen ikastea.
·
Haurrek
beraien irudimena garatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean.
- Partaide kopurua: 20-25 ume bitartean.
- Materiala: Uztailak eta musika. Partaide kopuruaren arabera uztail kopurua aldatuko
da. Hasieran guztientzako uztaila egon behar da.
- Deskribapena: Mota eta kolore ezberdineko uztailak banatzen dira
espazio guztitik. Umeak espaziotik mugituko dira uztailak ukitu gabe
musikaren erritmoan. Irakasleak musika gelditzen duenean, ume bakoitza uztail
batean sartu beharko da (ez da beharrezkoa uztail batean bakarrik ume bat
egotea). Jolasa aurrera egin ahala, uztailak kenduko dira eta ume gehiago
egongo dira uztail batean. Bukaeran, uztail bat bakarrik utziko da eta bertan
sartzeko dituzten arazoak ikusiko dira.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Puxika hegan
|
|
-Iturria: Volpe, K. W. (2009)
-Helburuak:
·
Talde lana eta gorputzeko atal ezberdinak lantzea.
·
Kolaborazioa lantzea.
-Haurren adina: 3-6
urteko haurrek jolasteko
-Partaide kopurua: 10-25
ume bitartean.
-Materiala: Puxika bat 3
haurreko
-Deskribapena:
3 haurreko
taldeak egin ondoren, denak sakabanatu egingo dira. Talde bakoitzari puxika
bat (puztuta eta lotuta) banatuko zaie eta taldekideak eskutik emanda
zirkulu bat osatu beharko dute. Talde bakoitza puxika airean mantentzen
saiatuko da baina, ezin dituzte eskuak askatu. Minutu batzuk esperimentatzeko
utziko dizkiegu. Guztiek froga bat egin ondoren, irakasleak gorputzeko atal
bat aipatuko du, “eskuak” adibidez, eta haurrek gorputzeko atal hori erabiliz
bakarrik mantendu beharko dute puxika airean.
Gorputzaren
atalak aldatzen joango gara, beranduago zenbait konbinaketa ere egin
ditzakegu, “ukondoak eta burua” adibidez. Eta amaitzeko haurrei esan
diezaiokegu puxika ukitu gabe mantendu behar dutela airean, hau da putz
eginez.
-Jolasa praktikak jarri ondoren talde-hausnarketa:
Jolas hau
praktikan jartzerakoan, ikusi ahal izan genuen haurrentzat ez dela oso erraza eskuak
emanda mantentzea jolas osoan, izan ere zenbatetan askatzen ziren puxika
lurrera erortzea ekiditeko modu bakarra zela ikusten zutelako. Hala eta
guztiz ere, zenbatetan jolastu ondoren, jolasa gero eta hobeto atera zen eta
haurrak ere gusturago ibili ziren.
-Jolasaren argazkia:
|
Beste batzuk
|
Puskatutako telefonoa
|
|
- Iturria: Ekarpen pertsonala.
- Helburuak:
·
Kooperazioaren
garrantziaz ohartzea.
·
Ikasle
bakoitza estimatua eta baloratua sentitzea.
·
Ikasleen
arteko harremanak sustatzea.
·
Haurrek
beraien irudimena garatzea.
- Haurren adina: 4-6 bitartean
- Partaide kopurua: 10-25 ume.
- Materiala: Ez dago materialik
- Deskribapena: Gelakide guztiak lerro bat osatzen jarriko dira.
Irakasleak mezu sekretu bat esango dio lehenengoari belarrian eta, honek,
hurrengoari transmititu behar dio mezua. Orduan, mezua umez ume pasatzen
ibiliko da eta azkeneko umeak iritsi zaion mezua ozen esango du. Jolasaren
bukaeran, hasierako mezua eta bukaeraraino iritsi dena konparatzen dira.
- Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Umeei asko gustatu zaie jolasa, ume batzuk beste
batzuk baino altuago hitz egiten zuten belarrira esateko orduan eta guztien
artean hitz egin dugu beste baterako baxuago hitz egiteko bestela guztiak
enteratzen ziren haien txanda baino lehenago. Hala ere, jolasa ondo atera da.
- Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
|
Katuari txintxilla ipini
|
|
-Iturria: Urteaga
Garmendia, J. (1986)
-Helburuak:
·
Lagunek esandakoa
entzuten eta kasu egiten ikastea.
·
Lagunen laguntza eduki
ezean, helburua lortzea ezinezkoa izango zela ohartzea.
-Haurren adina: 5-6
bitarteko haurrei zuzendua.
-Partaide kopurua:6 edo
7 lagunen artean jolasteko.
-Materiala: Jolas
honetarako katu baten marrazki handi bat, margoak, txintxilla bat
beharko ditugu eta begiak estaltzeko zapi bat.
-Deskribapena:
Lehendabizi, haur
guztien artean katuaren marrazki handi hau margotuko dute. Ondoren, marrazki
hau pareta batean zintzilik jarriko dugu eta zozketa bidez ateratako haurrari
begiak estaliko dizkiogu. Haur honi txintxilla ere emango diogu. Begiak
itxita dituela katuaren lepoan txintxilla jartzen saiatu behar da. Honetarako
bere lagunen laguntza izango du, izan ere, beraiek pistak eman beharko
dizkiote txintxilla ahalik eta toki egokienean jartzeko. Gauza bera egingo
dute jolasten duten haur guztiek.
-Jolasa praktikak jarri ondoren talde-hausnarketa:
Jolasa praktikan
jartzerakoan haur gutxirekin egin genuen, guztira sei haur ziren, 5 urtekoak
guztiak. 5 haur zeuden begiak itxita zituena gidatzeko eta hasiera batean
zaila egin zitzaien arren, denen laguntzarekin katuari txintxilla jartzea
lortu zuten. Haurrek oso ongi pasa zutela ikusi ahal izan genuen eta zenbait
zailtasun izan arren denak izan ziren gai helburua lortzeko.
-Jolasaren argazkia:
|
|
Korapiloa!
|
|
-Iturria: Ekarpen pertsonala.
-Helburuak:
·
Umeen arteko harremanak sustatzea
·
Bakoitza taldeko partaide garrantzitsua sentitzea.
·
Ikaskideak diren bezala onartzea eta bakoitzak bere
ezaugarriak dituela ikastea. Horrela, errespetuz jolasten ikasiko dute.
·
Talde kohesioa indartzea.
-Haurren
adina: 4-6 urteen bitartean.
-Partaide
kopurua: 15-25 ume bitartean.
-Materiala: Ez dago materialik.
-Deskribapena: Ume guztiak borobilean jartzen
dira bi ezik, gelaz kanpo joaten direnak. Borobilean dauden umeak eskutik
heltzen dira eta beraien artean korapilo handi bat egiten hasten dira, bata
bestearen azpitik pasatzen, baina eskutik askatu gabe. Korapiloa egiten bukatzen
dutenean, kanpoan dauden bi umeak gelara sartzen dira eta haien adiskideak
egin duten korapiloa desegiten saiatzen dira. Jolasa korapiloa desegin
dutenean bukatzen da.
- Jolasa
praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
- Jolasaren
argazkia/marrazkia:
|
|
Jatera!
|
|
-Iturria: Martí, I.; Denou, V. (2000)
-Haurren adina: 4-6 urte bitartean.
-Partaide kopurua: 20-25 ume, binaka jarrita.
-Materiala: Bizkotxoak.
-Deskribapena: Kurtso bukaeran, andereñoak bizkotxoak ekartzen ditu.
Umeak binaka jartzen dira eta begiak zapi batekin estaltzen dituzte.
Andereñoaren laguntzarekin, bakoitza bere adiskidearen aurrean jartzen da
eskuetan bizkotxo batekin eta jolasa hasten da, hau da, bere adiskidearen
ahoan sartu behar dute eta honek jan.
-Jolasa praktikan jarri ondoren talde-hausnarketa: Ez dugu praktikan jarri.
-Jolasaren argazkia/marrazkia:
|
No hay comentarios:
Publicar un comentario